Alepo

Alepo[1] (arabieraz: ﺣﻠﺐ‎; turkieraz: Halep; azerbaijaneraz: Hәlәp) Siria ipar-mendebaldeko hiria eta izen bereko eskualdeko hiriburua da. 2004an Siriako hiririk handiena zen, 2.132.000 biztanlerekin[2].

Alepo
ﺣَﻠَﺐ‎
Helep
Halep
ܚܠܒ
hiria
Administrazioa
Herrialdea Siria
Siriako muhafazahAlepo eskualdea
Siriako barrutiaMount Simeon District
Izen ofizialaحلب
Jatorrizko izenaﺣَﻠَﺐ‎
Helep
Halep
ܚܠܒ
Geografia
Koordenatuak36°12′N 37°10′E
Map
Azalera190 km²
Altuera379 m
Demografia
Biztanleria2.003.671 (2021)
86.890 (2020)
Dentsitatea10.545,64 bizt/km²
Informazio gehigarria
SorreraK.a. V. milurtekoa
Telefono aurrizkia021
Ordu eremuaUTC+02:00, Ekialdeko Europako Ordua eta UTC+03:00
Hiri senidetuakLyon, Gaziantep, Brest eta Osmangazi (en) Itzuli
Hizkuntza ofizialaarabiera
ealeppo.sy

K. a. 5000 urtetik jendea bizi da bertan eta, beraz, jarraian populatuta egon den hiririk zaharrenetarikoa da. Kokapen estrategikoa du Mediterraneo itsasoaren eta Eufrates ibaiaren arteko bidean. Industria eta merkataritza gune garrantzitsua da. Ospetsua da bertako Alepoko xaboia, oliba olioz eginikoa. Meskita zaharrak (XI eta XIII. mendekoak) daude. Bazar famatua du. 1986an UNESCOk Gizateriaren Ondare izendatu zuen Alepoko Hiri Zaharra[3]

Historia

Hititen inperioaren garaiko hiri hau, asiriar, mazedoniar, erromatar eta pertsiarren esku egon ondoan, arabiarrek hartu eta islamera bihurtu zuten. 1029. urtean, egun ezagutzen dugun zitadela islamikoa egin zuten. Askatasun aldiak izan bazituen ere, arabiar dinastiek lehenik (VII.-XVI. mendeak) eta otomandarrek ondoren (1516-1920) eduki zuten luzaroan mendean. 1920-1924 urteetan burujabea izan zen, Alepoko Estatua osatuz. 1924. urtean kolonizatzaile frantsesek Siriaren eskualde bihurtu zuten.

Klima
    Datu klimatikoak (Alepo)    
 Hila   Urt   Ots   Mar   Api   Mai   Eka   Uzt   Abu   Ira   Urr   Aza   Abe   Urtekoa 
Erregistraturiko tenperatura maximoa (°C) 17 21 31 34 41 47 46 43 41 37 30 18 47
Batez besteko tenperatura maximoa (°C) 10 13 18 24 29 34 36 36 33 27 19 12 24
Batez besteko tenperatura (ºC) 5.3 6.8 11.0 15.7 20.5 25.2 29.1 29.5 24.7 19.8 12.3 6.0 17,2
Batez besteko tenperatura minimoa (°C) 1 3 4 9 13 17 21 21 15 12 7 3 11
Erregistraturiko tenperatura minimoa (°C) -13 -10 -7 -2 0 9 16 15 7 5 -3 -8 -13
Pilatutako prezipitazioa (mm) 89 64 38 28 8 3 0 0 0 25 56 84 395
Eguzki orduak 120.9 140.0 198.4 243.0 319.3 366.0 387.5 365.8 303.0 244.9 186.0 127.1 3001.9
Iturria: BBC Weather[4]

Barrutiak

Alepo hainbat barrutitan banatuta dago:

Zitadela inguruko auzo zaharrak, antzinako hiriko harresien barnean:

  • Al-A'ajam الأعجام
  • Altunbogha ألتونبوغا
  • Aqabeh العقبة
  • Bayadah البياضة
  • Farafira الفرافرة
  • Jalloum الجلوم
  • Al-Qasileh القصيلة
  • Qal'at al-Sharif قلعة الشريف
  • Sahet Bizzeh ساحة بزة

Zitadela inguruko auzo zaharrak, antzinako hiriko harresitik kanpo:

  • Abraj الأبراج
  • Aghyol أقيول
  • Almaji ألمه جي
  • Bab al-Maqam باب المقام
  • Ballat البلاط
  • Ad-Dallalin الدلالين
  • Ad-Dudu الضوضو
  • Fardos الفردوس
  • Hazzazeh الهزازة
  • Ibn Ya'qoub ابن يعقوب
  • Beit Meheb (Jdeydeh) (بيت محب (الجديدة
  • Kallaseh الكلاسة
  • Muhammad Bek محمد بك
  • Qadi Askar قاضي عسكر
  • Qastal al-Mosht قسطل المشط
  • Qarleq قرلق
  • Sajlikhan صاجليخان
  • As-Salheen الصالحين
  • Tatarlar تاتارلار

Barruti modernoak:

  • Andalus الأندلس
  • Ashrafiyeh الأشرفية
  • Al-Assad auzoa ضاحية الأسد
  • Aziziyeh العزيزية
  • Furqan الفرقان
  • Gare de Baghdad محطة بغداد
  • Ghazali الغزالي
  • Hamdaniyeh الحمدانية
  • Hanano هنانو
  • Jamiliyeh الجميلية
  • Kawakibi (Martini) (الكواكبي (المارتيني
  • Khalidiyeh الخالدية
  • Masharqa المشارقة
  • Midan الميدان
  • Muhafaza المحافظة
  • New Aleppo حلب الجديدة
  • Ourubeh العروبة
  • As-Sabil السبيل
  • Saif al-Daulah سيف الدولة
  • Sakhur الصاخور
  • Salah ad-Din صلاح الدين
  • Shahba (Mogambo) (الشهباء (موغامبو
  • Share' an-Nil شارع النيل
  • Sheikh Maqsoud الشيخ مقصود
  • Shuhada الشهداء
  • Suleimaniyeh السليمانية
  • Syrian quarter السريان
  • Tariq ibn Ziyad طارق بن زياد
  • Az-Zahra الزهراء
  • Az-Zuhoor الزهور

Herri eta hiri senidetuak

Erreferentziak
  1. Euskaltzaindia. Ekialde Hurbileko eta Ipar Afrikako toponimia. .
  2. Siriako biztanleria Worldpopulationreview.com
  3. Ancient City of Aleppo Whc.unesco.org
  4. BBC Weather. Average Conditions Aleppo, Syria. .
  5. (Turkieraz) Izmir sister cities. .
  6. © 2008 Mairie de Lyon. Partner Cities of Lyon and Greater Lyon. .
  7. (Turkieraz) Gaziantep cultural committee: Gaziantep sister cities, Aleppo-Syria. .
  8. (Arabieraz) Jamahir newspaper: 28 January 2010. .

Kanpo estekak
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.