Akziodun
Akzioduna sozietate anonimo jakin bateko akzioen jabea den pertsona fisikoa edo juridikoa da, hau da sozietatearen jabetzan partaidetza duena. Akzioduna sozietatearen kudeaketan parte hartzen duen eta era berean sozietateari kapitala ematen dion bazkidea da. Sozietatearen kudeaketan duen kontrola bere partaidetzaren proportzioaren araberakoa izango da, beraz, partaidetza handiago izanez gero erabakitzeko ahalmena handiagoa izango da.
Sozietate anonimoen kasuan, sozietatearen kudeaketan parte hartzen ez duten bazkideak egon daitezke, beraien interes soilik ekonomikoa delarik, hau da egindako inbertsioengatik dibidenduak jasotzea. Normalean, korporazio batek ezin ditu bere buruaren akzioak eduki[1].
Akziodunaren eskubideak
Akziodunaren eskubideak legearen eta sozietatearen estatutuen arabera alda daitezkeen arren, akziodunek normalean eskubide hauek dituzte:
- Eskubide ekonomikoak:
- Partaidetzaren arabera eta sozietateak hala erabakitzen duenean, dibidendua jasotzeko eskubidea.
- Likidatzen bada, sozietatearen balioaren portzentaje bat jasotzeko eskubidea.
- Bere akzioa merkatuan libreki saltzeko eskubidea. Batzuetan, sozietatearen estatutuetan mugatzen da eskubide hori.
- Eskubide politikoak edo kudeaketakoak:
- Boto eskubidea. Normalean, akzio bat boto baten baliokidea da, baina ehunekoa aldatu egin daiteke estatutuetan. (p.e. : Akziodunak negozioan %10 badu, boto bat izango du. % 50 baino gehiago badu, berak bakarrik erabaki dezake)
- Informazioa jasotzeko eskubidea, enpresaren kudeaketa ezagutzeko. Legean eta estatutuetan arautzen den ehuneko jakin batetik aurrera, akziodun batek enpresa osoari eska diezaioke ikuskapena.
Erreferenziak
- (Ingelesez) Commission, c=au;o=Australian Government;ou=Australian Government Australian Securities and Investments. «Company shareholders» asic.gov.au (Noiz kontsultatua: 2023-09-02).
