Ailanto

Ailantoa (Ailanthus altissima) Ailanthus generoko zuhaitza da. Txinan du jatorria baina Europa hegoaldeko lorategietan arrunta da, azkar hazten baita eta kutsadurari aurre egiten baitio. Europan landare inbaditzailetzat hartzen da[1], Euskal Herrian barne.

Ailanto
Sailkapen zientifikoa
ErreinuaPlantae
OrdenaSapindales
FamiliaSimaroubaceae
GeneroaAilanthus
Espeziea Ailanthus altissima
Mill.
Datu orokorrak
Gizakiak ateratzen dizkion produktuakailanthus wood (en) Itzuli
Alianto gaztea.
Hostoak.
Samarak (fruituak).

Ezaugarriak

Zuhaitz hostoerorkorra da eta 17 eta 27 metro arteko altuera hartzen du. 40 edo 50 urte har ditzake. Enbor grisa dauka, zahartzen denean marroia, eta arrakala ugari izaten ditu. Hostoak luzeak eta peziolatuak dira eta kiratsa darie.

Samara (fruitua) ondo sakabanatzen da haizearekin. Zuhaitzak fruitu ugari sortzen ditu eta berehala ernetzen dira. Hazten dihoan heinean itzala egiten die inguruko landareei eta sustraietatik sustantzia alelopatikoak askatzen ditu ingurukoen hazkuntza oztopatuz. Honegatik guztiagatik landare inbaditzailetzat jotzen da.

Erabilerak

Printzipio aktibo ugari ditu (glukosidoak, erretsina, taninoak, muzilagoak...) eta idorreria eta gonbitolarria eragiten du, horregatik kontuz erabili behar da.

Hostoak papera egiteko erabil daitezke. Artileari kolore horia emateko ere erabiltzen dira hostoak.

Izurria

Atteva aurea lepidopteroak kalte handiak eragiten dizkio.

Taxonomia

Ailanthus altissima (Mill.)

Etimologia

Ailanthus: Moluka uhartediko zuhaitz batek ematen dio izena generoari, "zeruko zuhaitza" esan nahi du.

altissima: latinezko epitetoa "garaiena" dela ean nahi du.[2]

Barietateak
  • Ailanthus altissima var. altissima
  • Ailanthus altissima var. tanakai: Taiwan iparraldeko mendi garaietako espezie endemikoa da.
  • Ailanthus altissima var. sutchuenensis: adaxka gorriak ditu.
Sinonimia
  • Ailanthus cacodendron (Ehrh.) Schinz & Thell.
  • Ailanthus erythrocarpa Carrière
  • Ailanthus giraldii Dode
  • Ailanthus giraldii var. duclouxii Dode
  • Ailanthus glandulosa Desf.
  • Ailanthus glandulosa var. erythocarpa (Carrière) Mouill.
  • Ailanthus glandulosa f. erythocarpa (Carrière) C.K.Schneid.
  • Ailanthus glandulosa f. rubra Dippel
  • Ailanthus glandulosa var. spinosa M. Vilm. & Bois
  • Ailanthus guangxiensis S.L.Mo
  • Ailanthus japonica K.Koch
  • Ailanthus japonica Dippel
  • Ailanthus peregrina (Buc'hoz) F.A.Barkley
  • Ailanthus pongelion J.F.Gmel.
  • Ailanthus procera Salisb.
  • Ailanthus rhodoptera F.Muell.
  • Ailanthus sinensis Dum.Cours.
  • Ailanthus sutchuensis Dode
  • Ailanthus vilmoriniana Dode
  • Ailanthus vilmoriniana var. henanensis J.Y.Chen & L.Y.Jin
  • Albonia peregrina Buc'hoz
  • Choerospondias auriculata D.Chandra
  • Pongelion cacodendron (Ehrh.) Farw.
  • Rhus cacodendron Ehrh.
  • Toxicodendron altissimum Mill.
var. altissima
  • Pongelion glandulosum (Desf.) Pierre
var. sutchuenensis (Dode) Rehder & E.H.Wilson
  • Ailanthus cacodendron var. sutchuenensis (Dode) Rehder & E.H. Wilson
  • Ailanthus glandulosa var. sutchuenensis (Dode) Rehder
  • Ailanthus sutchuenensis Dode
var. tanakae (Hayata) Kaneh. & Sasaki
  • Ailanthus glandulosa var. tanakae Hayata[3]

Ikus, gainera

Erreferentziak
  1. DAISIE. Ailanthus altissima fitxa. .
  2. Dictionary of Botanical Epithets. Último acceso, 15-4-2008.
  3. Ailanto en PlantList

Kanpo estekak
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.