Aceh
Aceh (aceheraz: Acèh, NAF: [ʔaˈtɕɛh]; jawiz: اچيه; neerlanderaz: Atjeh edo Acheh; indonesieraz: Provinsi Aceh), Indonesiako 34 probintzietako bat da, lurralde berezi estatusa duena. Sumatra uhartearen iparraldean dago. 57.956 kilometro koadroko eremua du, eta 2014an 5.072.150 biztanle zituen. Hiriburua Banda Aceh da.
Aceh | |||
---|---|---|---|
Indonesia | |||
Administrazioa | |||
Estatua | Indonesia | ||
ISO 3166-2 | ID-AC | ||
Hiriburua | Banda Aceh | ||
Governor of Aceh (en) | Nova Iriansyah (en) | ||
Zatiketa | ikusi
| ||
Geografia | |||
Koordenatuak | 4°18′N 96°54′E | ||
Azalera | 57.956 km² | ||
Mugakideak | Ipar Sumatra | ||
Demografia | |||
Biztanleria | 5.407.855 (2022) 341.024 () | ||
Dentsitatea | 87 bizt/km² | ||
Informazio gehigarria | |||
Berezko izena | Nanggröe Aceh Darussalam | ||
Talde etnikoak | Aceharrak (%70), gayo Lut (%7), gayo luwes (%5), alas (%4), singkil (%3), javatarrak (%3), simeulu (%2) | ||
Hizkuntza ofiziala | Acehnese (en) eta Indonesiera | ||
Ordu eremua | UTC+07:00 | ||
Matrikula | BL | ||
www.nad.go.id |
Oso aberatsa da petrolio edo gas naturalean. Biztanle gehienak, %98,2, musulmanak dira. Xaria lege islamikoa indarrean duen Indonesiako probintzia bakarra da[1].
Historia
Aceh izan zen hego-ekialdeko Asiako lehen lekua Islama sartu zena. XVII. mendean, Aceh Sultanatoa izan zen Malakako sultanerririk indartsuena. Aceh-ek konkista eta inbasio ugari izan ditu, baina gogor aurre egin zien, adibidez Herbehereetako kolonizazioari eta Indonesiako gobernuari.
2004ko Indiako ozeanoko lurrikarak sortutako tsunamiak guztiz suntsitu zuen Banda Aceh, Acehko hiriburua. 167.736 indonesiar hil ziren, horietako asko Aceh-en bertan. 500.000 biztanle etxerik gabe geratu ziren. Gertaera honen ostean, Indonesiak eta Aceh Askea Mugimenduak bakea sinatu zuten, Finlandiako gobernuaren mediazioarekin.
2014ko irailaren 27an, Indonesiako Aceh probintziak homosexualak zigortzeko lege bat onartu zuen. Sexu berekoen arteko sexu ekintzak zigortzeko 100 zigorkada emateko aukera biltzen zuen legeak, bai eta 100 hilabeteko espetxealdia edo 1.000 gramo urre ordaintzeko isuna ere[1].
Erreferentziak
- «Indonesiako Aceh eskualdean zigor fisikoak ezarriko dizkiete homosexualei», Berria, 2014-09-28