2022ko Mendebaldeko Errusiako erasoak

Ezagutzen den lehen gertakaria, otsailaren 24ean izan zen, Ukrainako inbasioaren lehen egunean, non Kursk Oblasteko Tiotkinon kokaturiko muga-kontrogunea Ukrainatik erasotua izan zen goizeko 09:40etan. Hala ere, ez zen zauriturik egon.[1]

Hurrengo egunean, otsailaren 25ean, erasoek Millerovoko aire-basea jo zuten. Ustez, erasoan Tochka-U misilak erabili ziren, Ukrainaren Misilen 19. Brigadak jaurtitakoak.[2][3]

Martxoaren 1ean leherketa bat gertatu zen Taganrogeko aire-base militar batean, Errusiako Rostov Oblastean; ustez, Ukrainak egin zuena.[4]

Martxoaren 23 eta 24an, Viatxeslav Gladkov-ek, Belgorod Oblasteko Gobernadoreak, jakinarazi zuen Zhuravliovka eta Nekhoteievka bonbardatu zituztela ukrainarren aldetik. Hurrengo egunean, Moskuko Patriarkatuak adierazi zuen Oleg Artiomov kapilaua hil zela Zhuravliovkan, Ukrainak BM-30 Smerch batekin egindako eraso baten ondorioz.[5]

Martxoaren 29an, sute batek hainbat erregai-depositu suntsitu zituen Belgoroden, berriro ere, ukrainarren eraso bati egotzi zitzaiona;[6] Ukrainak, bere aldetik, ukatu egin du Errusiako lurraldean izandako azken gertaera hori, errusiar propaganda modura definituz ustezko bandera faltsuko operazio horiek.[7][8] Eraso guzti horien ondorioz, Errusiako hainbat eskualde "beldurrezko" bigarren maila "horian" jarri zituzten.[9] Apirilaren 7an, Errusiako Federazioko Ikerketa Batzordeak baieztatu zuen leherketak ukrainar eraso baten emaitza izan zirela, Tochka-U motako hiru misil balistiko taktiko erabilita. Erasoan, batzordearen arabera, zortzi pertsona zauritu ziren, bai eta 21 ibilgailu suntsitu ere.[6] Martxoaren 29an oraindik, Tiotkinoko mugako kontrolguneari eraso zioten bigarren aldiz, baina, berriro ere, ez zen inor zauritu.[10]

Apirilaren 1ean, Viatxeslav Gladkov gobernadore errusiarraren eta identifikatu gabeko funtzionario estatubatuar baten arabera, Mi-24 motako helikoptero ukrainar bik Belgorodeko erregai-biltegi eraso egin eta su eman zioten, altuera txikiko aire-eraso batean, biktimen berri eman gabe.[11][12][13] Ukrainak ukatu eta ezeztatu egin zuen gertaera horren erantzule izatea, Errusiako propaganda gisa. Oleksii Danilov-ek, segurtasun-funtzionario ukrainarrak, ukatu egin zuen Ukraina helikopteroaren erasoaren atzean egon izana,[14][15] "Belgorodeko Herri Errepublikari" errua bota zion bitartean, txantxa modura.[16][17][18] Egun berean, misil batek eztanda egin zuen Errusiako oblastaren beste toki batean, baina bere ibilbideak eta itxurazko modeloak iturri irekietako ikertzaileei susmarazi zieten huts egindako misil errusiar bat zela.[19]

Apirilaren 9an, Jelizavetovka-tik gertu zegoen muga-postu bat, Kursk Oblastean, ustez, morteroen bidez bonbardatu zuten Ukrainako lurraldetik; halere, ez zen biktimen edo suntsiketen berri eman.[20]

Apirilaren 13an, Errusiako agintariek baieztatu zuten ere Gordejevka-n, Kursk Oblastean ere, beste muga-kontrolgune bati su-armekin eraso ziotela; kasu honetan ere, ez zuten ez biktimen eta ez suntsipenen berri eman.[21]

Apirilaren 14an, Mugen Zerbitzuak jakinarazi zuen, aurreko egunean, apirilaren 13an, Novye Jurkovitxi-tik gertu, Briansk Oblastean, mugako kontrol-postu bat Ukrainatik egindako mortero-erasoen bidez kiskali zutela. Antza denez, erasoaren unean 30 errefuxiatu ukrainar inguru zeuden bertan. Bi auto kaltetu ziren, baieztapen ofizialen arabera, baina ez zen zauriturik izan.[22][23][24][25][26]

Ostean, eskualde- eta udal-agintariek baieztatu zuten Ukrainak Spodariuxino herrixka bonbardatu zuela –Mokraia Orlovka-tik gertu dagoena– Belgorod Oblastean, non hainbat leherketa erregistratu ziren. Zauriturik izan ez bazen ere, herritarrak "aldi baterako ebakuatu" zituzten, eraso-eskalada baten beldur; halaber, inguruko beste herrixka bateko populazioa ere birkokatu egin zen.[27] Belgorod Oblasteko Gobernadore den Viatxeslav Gladkov-ek esan zuenez, erasoa "ukrainar aldetik" etorri zen.[24] Ustezko beste eraso batean, Zhuravlyovkako bizilagun bat zauritu zen ere, Gladkoven arabera.[28][29][30]

Egun berean oraindik, Errusiako Ikerketa Batzordeak esan zuen ukrainar eraso-helikopteroek sei misil-eraso egin zituztela Briansk Oblasteko Klimovo hiriko bizitegi-guneen aurka, sei eraikin kaltetuz.[31][32] Errusiako Osasun Ministerioko funtzionarioek esan zuten zazpi pertsona zauritu zirela erasoan zehar, horietako bi larriki. Hiriko ospitaleko langileen arabera, zaurituen artean haurdun dagoen emakume bat eta bi urteko haur bat zeuden.[24][25] Aleksandr Bogomaz-ek, Briansk Oblasteko Gobernadoreak, adierazi zuen 100 etxebizitza inguru kaltetu zirela Klimovon, ustez, ukrainarrek egindako bonbardaketen ondorioz.[33] Radio Free Europe/Radio Libertyren arabera, etxe bateko sute-bideo bat biral bihurtu zen Interneten.[25] Hurrengo egunean, Errusiako Segurtasun-Zerbitzuek adierazi zuten Mil Mi-8 helikoptero bat eraitsi zutela, bonbardaketan.[34]

Apirilaren 19an, Belgorodeko Gobernadoreak baieztatu zuen Ukrainako Indarrek Golovtxino herrixkari ere eraso ziotela, 30 etxe baino gehiago kaltetuz; antza denez, hiru egoiliar zauritu ziren erasoan zehar.[35][36] Errusiako komunikabideek herrixkako biztanleen bideo bat argitaratu zuten, gertakariaren ondorioak erakusten zituena; bertan, hizlarietako batek esan zuenez, BM-27 Uragan bat erabili zen erasoan.[37]

Apirilaren 24an, TASSek, Errusiako estatuko prentsa-agentziak jakinarazi zuen Belgorod Oblasteko herri bat bonbardatu zutela Ukrainatik, jaurtigai batekin.[38]

Apirilaren 25ean, Belgorodeko Gobernadorearen arabera, gutxienez bi egoiliar zauritu ziren Zhuravlyovkan, bonbardaketa baten ondorioz.[39] Egun horretan bertan beste eraso bat gertatu zen Briansken: goizean bi leherketa eta sute handi izan ziren bi petrolio-instalaziotan, bata zibila eta bestea militarra. Sare sozialetan argitaratutako bideoek eta irudiek ke beltzeko zutabe handiak erakusten zituzten hasierako leherketak gertatu eta ordu batzuetara. Analista batek The Guardian egunkariari esan zionez, suteak Ukraina-aldetiko sabotaje-ekintza bat izan ziren, nahiz eta erantzukizuna zalantzazkoa izan.[40][41] Errusiako komunikabideek baieztatu ez zituzten informazioek iradoki zuten droneekin egindako eraso batek eragin zituela suteak; egun berean, Bayraktar TB2 drone bi eraitsi zituzten Briansk Oblastean.[42]

Apirilaren 26an, Brianskeko trenbide batean zehar lehertu-gabeko lur-mina bat aurkitu zuten.[43]

Apirilaren 27an, munizio-biltegi bat erre zen Staraia Nelidovkatik gertu, Belgorod eskualdean.[44][45]

Apirilaren 29an eta 30ean, Kursk eskualdeko Rilski Barrutian, Krupetsetik gertu, mugako kontrol-postu bat behin eta berriz bonbardatu zuten, Gobernadorearen arabera. Brianskeko Gobernadoreak esan zuen bere eskualdea ere bonbardatua izan zela.[46][47][48]

Maiatzaren 1ean, sute bat izan zen Errusiako Defentsa Ministerioaren instalazioetan, Belgorod eskualdean, zeinetan bertako bizilagun bat apur bat zauritu zen.[49] Egun berean, Kursk Oblastean, Sudzha–Sosnovi Bor trenbideko zubi bat erori zen. Gobernadorearen arabera, sabotaje-ekintza bat izan zen hura eta, ondorioz, ikerketa penala hasi zen.[50]

Newsweeken arabera, maiatzaren 1ean oraindik, gaueko 20:00etan (YEKT; 15:00 UTC), Permen (Errusia) FPK Perm lehergai-planta lehertu egin zen. Iturri ofizialen arabera, produktu batek su hartu zuen eta, horrek, leherketa bat eragin zuen. Suak langile bat hil, lau zauritu eta bosgarren bat ospitaleratu zuen; izan ere, plantak bolbora-hautsa egiten zuen. Newsweeken arabera, beste iturri batzuek ziotenez, ukrainar sabotaje baten emaitza izan zitekeen leherketa.[51]

Maiatzaren 11n, Belgorodeko Gobernadoreak baieztatu zuen Solokhi Ukraina aldetik bonbardatu zutela. Bere adierazpenen arabera, erasoan pertsona bat hil eta beste zazpi zauritu ziren.[52] Hildakoaren izena Ruslan Nefiodov da, 18 urteko gaztea.[53]

Maiatzaren 15ean, Gladkovek adierazi zuen pertsona bat zauritu zela metrailaz Sereda herrian, ukrainar eraso baten ondorioz;[54] izan ere, antza denez, 10 jaurtigai eraitsi zituzten Errusiako aireko defentsa-sistemek, bai eta beste 10 jaurtigai Novostroievka-Vtoraiatik gertu eraitsiak izan ziren ere. Bestalde, zortzi artilleria-bonbardaketen erronda batek Zhuravliovka-n linea elektriko bat eta nekazaritza-egitura batzuk kaltetu zituen.[55]

Maiatzaren 17an, baieztatu zuen beste pertsona bat zauritu zela Bezimeno, Ukrainatik herria bonbardatu zutenean. Kurskeko Gobernadoreak adierazi zuen Tiotkinoko muga-kontrolgunea egun berean bonbardatu zutela berriro, eta ez zutela biktimarik izan.[56] Maiatzaren 18an, Gladkovek adierazi zuen Solokhi berriro bonbardatu zutela, eta beste pertsona bat zauritu zutela.[57] Kurskeko Gobernadore den Starovoitek jakinarazi zuen Alekseevka, Gluxkovskiko Barrutian, bonbardatu egin zutela.[58]

Maiatzaren 19an, Starovoitek baieztatu zuen Tiotkinoko destilategi bat bonbardatu zutela; erasoan kamioi-gidari bat hil eta, gutxienez, zibil bat zauritu ziren.[59][60][61] Egun berean, Alekseevka eta Dronovka bonbardatu zituzten.[62]

Maiatzaren 25ean, Gladkovek baieztatu zuen pertsona bat zauritu zela Zhuravliovkan, "Ukrainatik" bonbardatu zutenean.[63] Maiatzaren 26an, Gladkoven arabera, Zhuravliovka berriro bonbardatu zuten, erasoan emakume bat larri zaurituz; hurrengo egunean, hil zen ospitalean.[64][65]

Maiatzaren 26an, Starovoitek adierazi zuen Vorozhba, Sudzhanski Barrutian, bonbardatu zutela "ukrainar aldetik", eta bertako eskola-irakasle bat zauritu zutela kristal hautsiek.[66] Maiatzaren 27an, eskualdeko agintariek jakinarazi zuten Belgorod Oblastean emakume bat hil zela bonbardaketa baten ondorioz.[67]

Maiatzaren 31n, goizaldeko 02:30etan gutxi gorabehera, tokiko orduan, nekazaritza-estalpeek ukrainar aldetiko erasoak jaso zituztela jakinarazi zen.[68]

Apirilaren 14ko erasoaren ondoren, Briansk Oblasteko eskolak itxi ziren, bai eta Errusiako lau eskualdek segurtasun neurriak areagotu zituzten.[32][69] Apirilaren 15ean, Errusiak misilekin eraso handiak egin zituen Ukrainako hiriburuan, Kieven, erasoen errepresalian.[34] Errusiaren erasoak mota honetako handienak izan ziren Errusiak Kiev Oblastean hasitako erasoaldia bertan behera utzi zuenetik.[70]

Ukrainak ukatu egin zuen apirilaren 14ko atentatuen erantzulea izatea, baina inteligentzia zerbitzu errusiarrak "ekintza terroristak" egiten saiatzen ari zirela esan zuen, herrialdean "Ukrainaren aurkako histeria egurtzeko".[32][71] Ukrainako Interfax-Ukraine eta Euromaidan Press albiste-agentzien arabera, erasoaren ostean Ukrainako Segurtasun Zerbitzuek Errusiako soldaduen arteko elkarrizketak argitaratu zituzten, Errusiak herrien aurka nahita tiro egin zuela esanez, Ukrainari errua botatzeko. Soldadu errusiarretako batek bere emazteari esan zion erasoa "gurea" zela, eta "ukrainarrek Errusiari eragiten diotenaren itxurak egiteko" egin zela.[72][73][oh 1] Mugako kontrolgunearen aurkako erasoari erantzunez, Anton Heraxtxenko-k esan zuen "objektu" bat Brianskeko mugatik gertuko instalazio militar batetan "erori eta su hartu" zuela; esan zuenez, "Ukrainaren erantzukizuna esplizituki ukatu ez zuen arren", Heraxtxenkok Errusia kritikatu zuen berehala Ukrainari errua botatzera salto egiteagatik.[26]