2017ko Frantziako hauteskunde legegileak

Emmanuel Macron 2017an

Martxan!, Emmanuel Macronek sortutako mugimenduak, Biltzar Nazionalerako 577 barruti guztietan hautagaiak aurkeztea planifikatu zuen, "Errepublika Martxan!" izeneko hautagaitza aurkeztuz. Hautagai horietatik, erdia sozietate zibileko pertsonak izatea planifikatu zen, beste erdiak aurretik postu politikoren bat izan zuelarik, eta hautagai guztietatik erdia emakume izatea erabaki zen. Aurkeztuko ziren hautagaiek "pluralitate politikoa" eta "efikazia" erakutsi beharko zuten.[8]

Hauteskunde presidentzialak irabazi ostean, Macronek Martxan! alderdiko presidentziari uko egin zion, Catherine Barbaroux bitarteko presidente bihurtu zelarik. Mugimenduak, jada izendapen berria hartuta, maiatzaren 11an hautagaien zerrenda argitatu zuen, hasiera batean 428 hautagaiekin (214 gizonezko eta 214 emakumezko), gehienbat Alderdi Sozialistako kide ohiak zirenak[9].

Maiatzaren 15ean, argitaratutako izenei beste 83 gehitu zitzaizkion, horietatik erdia MoDem alderdiak proposaturik. Egun berean, Édouard Philippe, Errepublikanoen diputatu zena, Lehen Ministroaren kargua eskuratu zuen[10], Macronek izendaturik. Gobernua osatu ostean, maiatzaren 17an, Errepublika Martxan adierazi zuen 56 barrutitan ez zuela hautagairik aurkeztuko, proiektu politikoaren alde aurkeztu ziren hautagai eskuindar eta ezkertiar babesteko asmoan[11].

Mugimendu Demokratari dagokionez, alderdiaren buruzagiak Macronen presidentziarako hautagaitza sustatu zuelarik, 90 hautagai aurkeztuko zituen Martxan alderdiarekin koalizioan, haietatik 50 hautagai aukeratuak izateko posibilitate onak zituztelarik[12]. Macronen mugimenduak hautagaien zerrenda aurkeztu baino ordu batzuk lehenago, MoDem alderdiaren buruzagiak zerrendak ez zuela alderdiaren onespena adierazi zuen, hautagaien artean esero baino MoDem-eko kide gutxiago zeudelakoan. Aldi berean, Bayrou-k alderdi sozialistako kide ohien "birziklatze operazio" bat zegoela, 428 hautagaietatik 153 sozialistak edo sozialista ohiak baitzirelako[13]. Azkenean, maiatzaren 12an, Martxan eta MoDem arteko akordio bat aurkeztu zen[14], MoDem alderdiari ehun bat hautagaitza emanez. Bayrou-en alderdiaren helburua 15 diputatu lortzea zen, Biltzar Nazionalean talde parlamentario propioa sortzeko asmoz.

François Baroin 2012an

Maiatzaren 2an, Errepublikanoen (LR) departamendu politikoak François Baroin aukeratu zuen hauteskunde legegileetarako kanpaina zuzentzeko. Kanpainia zuzentzeko aukeratua izan baino lehen, Baroinek adierazi zuen ez zela Emmanuel Macronen presidentzian Lehen Ministro izango eta François Fillonen programa aldatu beharko zela hauteskunde legegileetara begira[15]. Hauteskundeak ospatu aurretik, Errepublikanoen artean eserlekuen gutxipena espero zen, Baroinek adierazita 100 eserleku baino gutxiago lorturik alderdiarentzako porrota izango zela[16]. Errepublikanoekin batera, Demokrata eta Independienteen Batasuna (UDI) aurkeztu zen koalizioan. Errepublikanoek 96 hautagaitza gorde zizkioten UDI-ko kideei.[17]

Maiatzaren 15ean, Errepublikanoen eta UDI-ko 173 kide Macronek egindako elkarlana sustatzeko eskaintza onartu zuten eta kontraeskaintza modura Errepublikanoek Biltzar Nazionalean zentru-eskuinak gehiengoa izateko beharra adierazi zuen, Macronen tesitik aldenduz.[18]

Maiatzaren 20an, Baroinek iritzia aldatu eta Macronekin batera lan egiteko prestutasuna adierazi zuen Gobernua burutuz eta gobernuan bere alderdiko kideak sartuz. Édouard Philippe, lehen ministro izendatu izan ostean, gobernuan Errepublikanoen 3 kide sartu egin ziren. Hauteskundetara begira, Baroinek Fillonen programa berreskuratu zuen, hauteskundeak Le Penen aurkako mobilizazio bihurtu zirelarik.[19]

Marine Le Pen 2014an

Marine Le Pen zuzendutako Fronte Nazionalak (FN) jada 2016ko abendurako hautagaien zerrenda prestatuta zeukan, hautagaien artean 50 eserleku Frantzia Altxatuak (DLF) alderdiarekin koalizioan aurkezteko erreserbatuak.[20] Maiatzaren 14an, Fronte Nazionalak DLF alderdiarekin lortutako konpromezua bertan behera uztea erabaki zuen Le Penen alderdiak 577 hautagaitza aurkezten zituelarik.[21]

Hauteskunde presidentzialeko porrotaren ostean, Le Penek hautagaitza propioa aurkeztea eztabaidatu zuen, alderdiaren proiekzioak 100-80 diputatuetatik 15 diputatuetara murriztu ostean.[22] Azkenean, maiatzaren 18an, bere hautagaitza baieztatu zuen, Pas-de-Calais-eko 11. barrutian aurkeztuko zelarik. Le Penek hautagaitza aurkeztu ostean, bere aitak, Jean-Marie Le Pen, barruti horretan bere aliantzaren hautagaitzarik ez aurkeztea erabaki zuen.[23]

Jean-Luz Mélenchon 2017an

Frantzia Intsumisoa, Jean-Luc Mélenchonen mugimendu politikoak, 577 barruti guztietan hautagaiak aurkezteko asmoa zuen. Otsailan aurkeztutako hautagaien zerrenda batean, 410 hautagai aurkeztu ziren, genero parietatea mantenduz eta hautagaien batez besteko adina 43 urtetakoa zelarik.[24]

Momentu hartan aurkeztutako zerrendak Alderdi Komunistak kontroltzen zituen barrutietan hautagaitzak aurkezten zituen. Bi alderdiaren arteko harremanak hondatuz joan ziren, eta harremanak hobetzeko asmoan, Frantzia Intsumisoak 26 hautagaitza baliogabetzeko konpromezua aurkeztu zuen, Alderdi Komunistaren hautagaiak babestuz.[25] Hala ere, maiatzaren 9an, Manuel Bompard, alderdiaren bozeramaileak, bi alderdien arteko akordiorik lortzea ez zela posiblea izan.[26]

Maiatzaren 11an, Mélenchonek bere hautagaitza aurkeztu zuen Rodanoren Ahoko 4. barrutian. Barrutia Marseillako hirian dago eta bertan, hauteskunde presidentzialetan bozken %25-a eskuratu baitzuen (barrutian bozken %39,09 eskuraturik).[27]

Bernard Cazeneuve

Alderdi sozialistak 2016ko abenduaren 17an 395 hautagai aurkeztu zituen, artean, Emmanuel Macron hauteskunde presidentzialetan babestu zuten alderdiko kideak baita[28].

Alderdi sozialistak 400 bat hautagaitza aurkeztu zituen, beste barrutietarako hautagaitzak sozialisten aliatuentzako gordetzen zituelarik, Europa Ekologia-Berdeak (EELV), Demokrata eta Ekologisten Batasuna (UDE) eta Ezkerreko Alderdi Erradikaleko (PRG) kideentzako[29]. Alderdi sozialistako lehen idazkariak, Jean-Christophe Cambadáis, adierazi zuen sozialistek Melenchonen alderdiarekin eta Macronen alderdiarekin lan egiteko prest zeudela, Le Penen alderdiak irabaz zezakeen barrutietan koalizioan aurkezteko[30].

Apirilaren 19an, Berdeek eta Sozialistek akordio bat sinatu zuten, sozialistek 42 hautagaitza gordetzen zizkiotelarik berdeei. Aldi berean, berdeek hauteskunde presidentzialetarako hautagaitza propioa baztertu zuten eta alderdi sozialistaren hautagaia babestu zuten. Akordioak Berdeek 53 barrutitan hautagaitzarik ez aurkeztea biltzen zuen baita[31].

Berdeek maiatzaren 15ean aurkeztu zuten alderdiaen hautagaien zerrenda, 459 hautagaiekin eta 52 sozialista eta 16 komunista babestuz. Alderdiko buruzagiei dagokionez, idazkari nagusia, David Cormand, Seine-Maritimeko 4. barrutian aurkeztu zen, alderdiko idazkariordea, Sandrine Rousseau, Pas-de-Calaiseko 9. barrutian, eta alderdiaren bozeramailea, Julien Bayou, Pariseko 5. barrutian.

Alderdi Komunistak (PCF) hauteskunde presidentzialetan Jean-Luc Mélenchonen alde jo zuen[32]. Hasiera batean, bi alderdien arteko aliantza sortzeko ideia zegoen, baina denborarekin, negoziazioek porrot egin zuten. Maiatzaren 9an, Frantzia Intsumisoak komunistekin akordio bat lortzeko negoziazioei ez ziola uko egingo. Maiatzaren 16an, Alderdi Komunistak hautagaien zerrenda propioa aurkeztu zuen, 484 barrutitarako hautagaiekin.

2017ko uztailaren 4an, Biltzar Nazionalak Lehen Ministroak proposatutako gobernu berria onartu zuen, 370 diputatuk gobernuaren alde bozkatu zutelarik.[36]