1906

1906. urtea
Kronologia
Mendeak	XIX.a • XX.a • XXI.a
Hamarkadak	1880(e)koa • 1890(e)koa • 1900(e)koa • 1910(e)koa • 1920(e)koa
Urteak	1903 • 1904 • 1905 • 1906 • 1907 • 1908 • 1909
Beste egutegi batzuetan
Gregoriotar egutegia	1906 ; MCMVI
Ab urbe condita	2659
Armeniar egutegia	1355 ; ԹՎ ՌՅԾԵ
Bahá'í egutegia	62 – 63
Bengaliar egutegia	1313
Berber egutegia	2856
Egutegi budista	2450
Myanmarko egutegia	1268
Bizantziar egutegia	7414 – 7415
Koptoen egutegia	1622 – 1623
Etiopiar egutegia	1898 – 1899
Hebrear egutegia	5666 – 5667
	Egutegi hinduak
Bikram Samwat	1962 – 1963
Shaka Samvat	1828 – 1829
Kali Yuga	5007 – 5008
Iraniar egutegia	1284 – 1285
Islamiar egutegia	1323 – 1324
Japoniar egutegia	Meiji 39; (明治39年)
Korear egutegia	4239
Thailandiar eguzki egutegia	2449
Holozeniar egutegia	11906

Daturen bat gaineratzen baduzu, egunaren lotura segi dezakezu han ere sartzeko. Eskerrik asko!

Gertaerak

Martxoaren 10 – Lenstik gertu Europako meatze-istripurik larriena izan zen, 1.099 hildako eragin zituena.
Apirilaren 18a – 7,9 graduko magnitudea zeukan lurrikara batek San Francisco (Kalifornia) hiria astindu zuen eta 3.000 pertsona inguru hil zen horren ondorioz.
Maiatzaren 31n, Mateu Morral i Roca anarkista kataluniarrak Espainiako Errege Alfontso XIIIaren eta Viktoria Eugenia Battenbergekoaren aurkako atentatua egin zuen Madrilen. Bikotea bizirik atera zen baina erasoan 25 pertsona hil ziren.

Zientzia eta teknologia

Azaroaren 3a – Alzheimer gaixotasuna zuen lehen kasua agertu zen.

Kirolak

1906ko Tartekatutako Jokoak (Atenas, Grezia; apirilaren 22a – maiatzaren 2a). Orduan Olinpiar Jokotzat hartu bazuten ere, egun ez dira Nazioarteko Olinpiar Batzordeak onartuak. Lehendabiziko tartekatutako Joko hauek ez ziren berriro ospatuak izan.

Jaiotzak

Urtarrila

Urtarrilaren 1a – Giovanni D'Anzi, italiar musikari eta abeslaria (h. 1974).
Urtarrilaren 3a – Werner Weber, alemaniar matematikaria (h. 1975).
Urtarrilaren 8a – Serge Poliakoff, errusiar-frantziar margolaria (h. 1969).
Urtarrilaren 11 – Higinia Luz Goñi Aiestaran, nazien kontrako Frantziako erresistentzian parte hartu zuen nafar emakumezkoa (h. 1943).
Urtarrilaren 11 – Albert Hofmann, suitzar kimikaria, LSDaren eraginak aztertu, kontsumitu eta sintetizatu zituelako ezaguna (h. 2008).
Urtarrilaren 12a – Emmanuel Levinas, lituaniar-frantziar filosofoa (h. 1995).
Urtarrilaren 13a – Zhou Youguang, txinatar bankari, hizkuntzalari, hizkuntzalari, sinologo eta argitaratzailea, mandarineraren transliterazioa egiteko sistemaren asmatzailea eta 111 urte bizi izandakoa (h. 2017).
Urtarrilaren 15a – Aquilino Izagirre, Zepai, gipuzkoar bertsolaria (h. 1971).
Urtarrilaren 20a – Aristoteles Onassis, XX. mendeko greziar ontzigintzako enpresaburu ospetsuena eta bere garaiko gizon aberatsena (h. 1975).
Urtarrilaren 21a – Igor Moiseiev, errusiar dantzaria eta koreografoa (h. 2007).
Urtarrilaren 22a – Robert E. Howard, estatubatuar idazlea, Ezpata eta sorginkeria azpigeneroaren aitatzat joa (h. 1936).
Urtarrilaren 26a – Andima Ibinagabeitia, elantxobetar idazlea eta itzultzailea (h. 1967).
Urtarrilaren 28a – Constancia de la Mora, espainiar aristokrata eta komunista (h. 1950).

Otsaila

Otsailaren 4a – Dietrich Bonhoeffer, alemaniar teologo protestantea (h. 1945).
Otsailaren 4a – Nicholas Georgescu-Roegen, errumaniar matematikari, estatistikari eta ekonomialaria (h. 1994).
Otsailaren 4a – Clyde Tombaugh, Pluton planeta nanoa aurkitu zuen estatubatuar astronomoa (h. 1997).
Otsailaren 5a – Mariano Cañardo, euskal txirrindularia (h. 1987).
Otsailaren 5a – John Carradine, estatubatuar aktorea (h. 1988).
Otsailaren 7a – Oleg Antonov, sobietar hegazkin diseinatzailea, Antonov hegazkinen eraikitzaile nagusia (h. 1984).
Otsailaren 7a – Pu Yi, Azken Enperadorea, Txinako nahiz Qing dinastiako azken enperadorea (h. 1967).
Otsailaren 8a – Henry Roth, estatubatuar eleberrigilea (h. 1995).
Otsailaren 10a – Lon Chaney Jr., estatubatuar aktorea (h. 1973).
Otsailaren 10a – Jazinto Rivas, Elgeta, euskal trikilaria (h. 1964).
Otsailaren 11 – Jesus Izagirre, euskal herritar futbolari eta pilotaria (h. 1992).
Otsailaren 15a – Shigemaru Takenokoshi, japoniar futbolaria (h. 1980).
Otsailaren 16a – Vera Mentxik, errusiar-txekiar-brinainiar xake jokalaria, emakumezkoen lehenengo munduko xake txapelduna (h. 1944).
Otsailaren 18a – Hans Asperger, Asperger sindromea izendatzen duen austriar pediatra, eugenesista, mediku teorikoa eta mediku irakaslea (h. 1980).

Martxoa

Martxoaren 1a – Phạm Văn Đồng, Ipar Vietnamgo lehen ministroa (h. 2000).
Martxoaren 3a – Artur Lundkvist, suediar idazlea (h. 1991).
Martxoaren 5a – Pál Teleki, hungariar futbolaria (h. 1985).
Martxoaren 8a – Francisco Cepeda, euskal txirrindularia (h. 1935).
Martxoaren 9a – Luisa Esteso, espainiar aktore komikoa, vedette, kupletista eta enpresaburua (h. 1986).
Martxoaren 12a – Jose Artetxe, euskal idazlea (h. 1971).
Martxoaren 16a – Francisco Ayala, espaniar idazlea (h. 2009).
Martxoaren 18a – Maximino Castiñeiras, galiziar poeta eta politikaria (h. 1992).
Martxoaren 19a – Adolf Eichmann, alemania Naziko SSetako goi-mailako ofiziala, Holokaustoaren arduradun zuzenetako bat (h. 1962).
Martxoaren 30a – Erika Groth-Schmachtenberger, alemaniar argazkilaria (h. 1992).
Martxoaren 31 – Sin-Itiro Tomonaga, japoniar fisikaria, 1965eko Fisikako Nobel Saria (h. 1979).

Apirila

Apirilaren 4a – Yasuo Haruyama, japoniar futbolaria (h. 1987).
Apirilaren 9a – Rafaela Aparicio, espainiar aktorea (h. 1996).
Apirilaren 9a – Catalina Valls, mallorcar antzerki-aktore, antzerki-zuzendari eta idazlea (h. 1999).
Apirilaren 9a – Victor Vasarely, hungariar-frantziar margolaria (h. 1997).
Apirilaren 13a – Samuel Beckett, irlandar idazle, kritikari eta olerkaria, 1969ko Literaturako Nobel Saria (h. 1989).
Apirilaren 13a – Gabriel Ramanantsoa, Madagaskargo 2. presidentea (h. 1979).
Apirilaren 14a – Faisal Saudi Arabiakoa, Saudi Arabiako erregea (h. 1975).
Apirilaren 15a – Pedro Basaldua, bizkaitar idazle eta politikaria (h. 1985).
Apirilaren 16a – Plazido Muxika, gipuzkoar hiztegigilea, euskal idazlea eta jesulaguna (h. 1982).
Apirilaren 22a – Eddie Albert, estatubatuar aktorea (h. 2005).
Apirilaren 26a – Juan Thalamas Labandibar, gipuzkoar apaiza, filosofo, idazle, poeta eta soziologoa (h. 1981).
Apirilaren 27a – Tomás López Sellés, nafar etnologoa, monumentu megalitikoetan aditua (h. 1976).
Apirilaren 28a – Anthony Accardo, estatubatuar mafiosoa (h. 1992).
Apirilaren 28a – Kurt Gödel, austria-hungariar matematikari, logiko eta filosofoa, historiako logikari garrantzitsuenetakotzat joa (h. 1978).
Apirilaren 29a – Nino Nanetti, italiar komunista (h. 1937).

Maiatza

Maiatzaren 3a – Mary Astor, estatubatuar aktorea (h. 1987).
Maiatzaren 3a – René Huyghe, frantziar arte-historialaria (h. 1997).
Maiatzaren 3a – Pierre Vilar, frantziar historialari eta hispanista (h. 2003).
Maiatzaren 6a – Maruxa Villanueva, galiziar abeslaria eta aktorea (h. 1998).
Maiatzaren 8a – Roberto Rossellini, italiar zinema zuzendaria (h. 1977).
Maiatzaren 11 – Kent Taylor, estatubatuar aktorea (h. 1987).
Maiatzaren 15a – Humberto Delgado, portugaldar militar eta politikaria (h. 1965).
Maiatzaren 16a – Alfred Pellan, kanadar margolaria, marrazkigilea eta dekoratzailea, Kanadako artistarik garrantzitsuenetako bat (h. 1988).
Maiatzaren 17a – Juan Pablo Lojendio, gipuzkoar noble eta diplomazialaria (h. 1973).
Maiatzaren 16a – Arturo Uslar Pietri, venezuelar ekonomista, politikari eta idazlea (h. 2001).
Maiatzaren 18a – Marcelino Juaristi, Atano IV.a, gipuzkoar esku pilotaria (h. 1986).
Maiatzaren 20a – Balendin Enbeita, bizkaitar bertsolari eta euskal idazlea (h. 1986).
Maiatzaren 21a – Nii Amaa Ollennu, Ghanako presidentea (h. 1986).
Maiatzaren 26a – Harry Hammond Hess, estatubatuar geologo eta militarra, plaken tektonikaren teoriaren sortzaileetako bat (h. 1969).
Maiatzaren 26a – Pedro Sarriegi, euskal idazle eta antzerkigilea (h. 1968).
Maiatzaren 28a – Elbira Zipitria, gipuzkoar maistra, ikastolen sortzaileetarikoa, euskararen sustatzaile eta emakumeak baztertzearen kontrako borrokalaria (h. 1982).
Maiatzaren 29a – Max Cosyns, belgikar zientzialari eta esploratzailea, euskal espeleologiaren aintzindarietako bat (h. 1998).
Maiatzaren 29a – T. H. White, ingeles eleberrigilea (h. 1964).

Ekaina

Ekainaren 2a – Carlo Scarpa, veneziar arkitektoa (h. 1978).
Ekainaren 3a – Joséphine Baker, estatubatuar-frantziar dantzari eta abeslaria (h. 1975).
Ekainaren 5a – Eraldo Monzeglio, italiar futbolaria (h. 1981).
Ekainaren 6a – Junio Valerio Borghese, italiar militarra eta politikaria (h. 1974).
Ekainaren 6a – Achille Chavée, belgikar poeta (h. 1969).
Ekainaren 10a – Jorge Icaza, ekuadortar eleberrigilea (h. 1978).
Ekainaren 13a – Bruno de Finetti, italiar matematikari eta estatistikaria (h. 1985).
Ekainaren 13a – Antonia Salaberria, gipuzkoar erraketista (h. 2000).
Ekainaren 15a – Léon Degrelle, Belgikako eskuin muturreko buruzagia eta Waffen SS guda-talde nazien valoniar ofiziala (h. 1994).
Ekainaren 15a – Julio Gurpide, nafar idazlea (h. 2002).
Ekainaren 18a – Manuel Granell, espainiar saiakeragile eta kritikaria (h. 1993).
Ekainaren 19a – Ernst Chain, germano-britainiar biokimikaria, 1945eko Medikuntzako Nobel Saria (h. 1979).
Ekainaren 20a – Amada López Meneses, galiziar historialari eta ikertzailea.
Ekainaren 21a – Lluís Maria Millet, kataluniar musikaria (h. 1990).
Ekainaren 22a – Juan Errazquin, gipuzkoar futbolaria (h. 1931).
Ekainaren 22a – Billy Wilder, austriar-estatubatuar film gidoigile, zuzendari eta ekoizlea (h. 2002).
Ekainaren 23a – Wolfgang Koeppen, alemaniar idazlea (h. 1996).
Ekainaren 26a – Edward Akufo-Addo, Ghanako presidentea (h. 1979).
Ekainaren 26a – Estrellita Castro, espainiar abeslari eta aktorea (h. 1983).
Ekainaren 28a – Maria Goeppert-Mayer, poloniar fisikaria, 1963ko Fisikako Nobel Saria (h. 1972).
Ekainaren 30a – Anthony Mann, estatubatuar zinema zuzendari eta aktorea (h. 1967).
Ekainaren 30a – Tribhuvan Nepalgoa, Nepalgo erregea (h. 1955).

Uztaila

Uztailaren 1a – Jean Dieudonné, frantziar matematikaria, Bourbaki taldearen sortzaileetariko bat (h. 1992).
Uztailaren 2a – Hans Bethe, alemaniar-estatubatuar fisikaria, 1967ko Fisikako Nobel Saria (h. 2005).
Uztailaren 3a – George Sanders, britainiar aktorea (h. 1972).
Uztailaren 4a – Ismael Quiles, espainiar filosofoa (h. 1993).
Uztailaren 6a – Colette Audry, frantziar idazle, antzerkigile, irakasle, eleberrigile, gidoilari eta literatura kritikoa (h. 1990).
Uztailaren 7a – William Feller, kroaziar-estatubatuar matematikaria, probabilitate-teorian ekarpen handiak egin zituena (h. 1970).
Uztailaren 8a – Philip Johnson, estatubatuar arkitektoa (h. 2005).
Uztailaren 18a – Clifford Odets, estatubatuar antzezle eta antzerkigilea (h. 1963).
Uztailaren 23a – Vladimir Prelog, kroaziar-suitzar kimikaria eta unibertsitateko irakaslea, 1975eko Kimikako Nobel Saria (h. 1998).
Uztailaren 25a – Irène Hamoir, belgikar poeta, saiakeragile eta artista, Belgikako surrealismoaren pertsonalitate garrantzitsuenetarikoa (h. 1994).
Uztailaren 26a – Iokin Zaitegi, arrasatear apaiz, idazle, itzultzaile eta irakaslea (h. 1978).
Uztailaren 28a – Luis Arellano, euskal abokatu eta politikaria (h. 1969).
Uztailaren 30a – Ramon Murua, gipuzkoar idazlea (h. 1983).
Uztailaren 30a – Mario Quintana, brasildar poeta (h. 1994).

Abuztua

Abuztuaren 3a – Alexandre Trauner, frantziar zinema-dekoratzailea (h. 1993).
Abuztuaren 4a – Maria Jose Belgikakoa, Italiako erregina ezkontidea (h. 2001).
Abuztuaren 5a – John Huston, estatubatuar zinema gidoilaria eta zuzendaria (h. 1987).
Abuztuaren 7a – Nelson Goodman, estatubatuar filosofoa (h. 1998).
Abuztuaren 14a – Justo Pastor, bizkaitar ingeniari eta unibertsitateko irakaslea, Bilboko Unibertsitatearen hirugarren errektorea (h. 1986).
Abuztuaren 15a – Ignacio María Barriola, gipuzkoar sendagilea (h. 1998).
Abuztuaren 16a – Frantzisko Josef II.a Liechtensteingoa, Liechtensteingo Printzerriko printzea eta estatuburua (h. 1989).
Abuztuaren 16a – Edward Ochab, Poloniako estatuburua (h. 1989).
Abuztuaren 17a – Marcello Caetano, Portugalgo lehen ministroa (h. 1980).
Abuztuaren 18a – Marcel Carné, frantziar zinemagilea (h. 1996).
Abuztuaren 18a – Ladislao Vajda, hungariar jatorriko espainiar zinemagilea (h. 1965).
Abuztuaren 24a – Boris Kaufman, errusiar jatorriko argazki-zuzendaria (h. 1980).
Abuztuaren 26a – Albert Bruce Sabin, poloniar-estatubatuar sendagilea eta mikrobiologoa (h. 1993).
Abuztuaren 28a – John Betjeman, ingeles olerkari, idazle eta telebistako aurkezlea (h. 1984).
Abuztuaren 30a – Joan Blondell, zinemako eta telebistako estatubatuar aktorea (h. 1979).
Abuztuaren 30a – Olga Taussky-Todd, austriar matematikaria, zenbakien teorian eta matrizeen teorian aditua (h. 1995).

Iraila

Irailaren 1a – Joaquín Balaguer, Dominikar Errepublikako presidentea (h. 2002).
Irailaren 1a – Luis Urkiri, gipuzkoar futbolari eta entrenatzailea (h. 1979).
Irailaren 4a – Max Delbruck, estatubatuar biologoa, 1969ko Medikuntzako Nobel Saria (h. 1981).
Irailaren 4a – Luis Marín, gipuzkoar futbolaria (h. 1974).
Irailaren 6a – Luis Federico Leloir, frantziar-argentinar biokimikaria, 1970eko Kimikako Nobel Saria (h. 1987).
Irailaren 6a – Max Müller, alemaniar filosofoa (h. 1994).
Irailaren 9a – Pietro Francisci, italiar zinemagilea (h. 1977).
Irailaren 15a – Jacques Becker, frantziar zinema zuzendari eta gidoilaria (h. 1960).
Irailaren 16a – Jack Churchill, britainiar teniente kolonela (h. 1996).
Irailaren 17a – Junius Richard Jayawardene, Sri Lankako presidentea (h. 1996).
Irailaren 18a – Jose Ramon Erauskin, gipuzkoar bertsolari eta idazlea.
Irailaren 22a – Ilse Koch, Ameriketako Estatu Batuetako Indar Armatuek eipatu zuten lehen nazi esanguratsua (h. 1967).
Irailaren 24a – Juan Modesto, espainiar militarra (h. 1969).
Irailaren 24a – Joxe Migel Zumalabe, gipuzkoar matematikari, irakasle, aparejadore, lexikografo, euskaltzale eta pintorea (h. 1992).
Irailaren 25a – Jose Figueres Ferrer, Costa Ricako presidentea (h. 1990).
Irailaren 25a – Dmitri Xostakovitx, sobietar konpositorea (h. 1975).
Irailaren 27a – William Empson, britainiar poeta eta literatura-kritikaria (h. 1984).
Irailaren 27a – Jim Thompson, estatubatuar eleberri, istorio motz eta gidoi idazlea (h. 1977).
Irailaren 28a – Mari Carmen Prendes, espainiar aktorea (h. 2002).
Irailaren 30a – Mireille Hartuch, frantziar abeslaria, konpositorea eta aktorea (h. 1996).

Urria

Urriaren 1a – Ángel Salas, bizkaitar hegazkinlaria, Gerra Zibil garaian aparteko hegazkinlari izandakoa (h. 1994).
Urriaren 4a – Mary Celine Fasenmyer, estatubatuar matematikaria (h. 1996).
Urriaren 4a – Alice Stewart, britainiar mediku eta epidemiologoa (h. 2002).
Urriaren 6a – Janet Gaynor, estatubatuar aktore eta margolaria (h. 1984).
Urriaren 9a – Léopold Sédar Senghor, Senegalgo lehenbiziko presidentea (h. 2001).
Urriaren 10a – Paul Creston, estatubatuar musikagilea (h. 1985).
Urriaren 10a – R. K. Narayan, indiar eleberrigilea (h. 2001).
Urriaren 14a – Hannah Arendt, judu jatorriko politika ikertzaile alemaniarra (h. 1975).
Urriaren 16a – Dino Buzzati, italiar idazle, margolari eta kazetaria (h. 1972).
Urriaren 17a – Luis Maria Uribe, Volea, bizkaitar futbolaria (h. 1994).
Urriaren 18a – Lucas Alberdi, euskal herritar eskultore eta margolaria, damaskinatugintzan aditua (h. 1992).
Urriaren 18a – James Brooks, estatubatuar margolaria (h. 1992).
Urriaren 26a – Primo Carnera, italiar boxeolaria (h. 1967).
Urriaren 27a – Peter Blume, estatubatuar margolaria (h. 1992).
Urriaren 28a – Xosé Filgueira Valverde, galiziar idazle eta historialaria (h. 1996).
Urriaren 28a – Ramon Rubial, bizkaitar politikari sozialista, Eusko Kontseilu Nagusikoko lehenengo Presidentea (h. 1999).
Urriaren 29a – Fredric Brown, estatubatuar eleberrigilea (h. 1972).
Urriaren 30a – Giuseppe Farina, italiar auto-gidaria eta 1 Formula lehen munduko txapelduna (h. 1966).
Urriaren 31 – Jose Maria Iribarren, nafar abokatu, kazetari, hiztegigile, paremiologo eta idazlea (h. 1971).

Azaroa

Azaroaren 1a – Maria Bengoetxea, Maria Txindurri, bizkaitar euskaltzalea (h. 2006).
Azaroaren 2a – Luchino Visconti, italiar antzerki eta zinema zuzendaria (h. 1976).
Azaroaren 5a – Francisco Gorritxo, bizkaitar politikari abertzalea (h. 1993).
Azaroaren 5a – Fred Lawrence Whipple, estatubatuar astronomoa (h. 2004).
Azaroaren 6a – Emma Lehmer, errusiar-estatubatuar matematikaria (h. 2007).
Azaroaren 8a – Klaudio Gallastegi, bizkaitar apaiz eta idazlea (h. 1988).
Azaroaren 8a – Severiano Goiburu, euskal herritar futbolari eta pilotaria (h. 1982).
Azaroaren 8a – H. C. Hansen, Danimarkako lehen ministroa (h. 1960).
Azaroaren 9a – Enrique Moreno Plaza, espainiar merkataritzarako-itsasgizona, Matxitxakoko itsas guduan Nabarra bouaren kapitaina (h. 1937).
Azaroaren 9a – Concha Peña Pastor, espainiar irakaslea, hizlaria, idazlea eta politikaria (h. 1960).
Azaroaren 11 – Georg Aumann, alemaniar matematikaria (h. 1980).
Azaroaren 12a – Pedro Bidagor, gipuzkoar arkitekto eta hirigilea(h. 1996).
Azaroaren 13a – Wan Rong, Txinako nahiz Qing dinastiako azken enperatriza (h. 1946).
Azaroaren 14a – Louise Brooks, estatubatuar flapper, aktore eta dantzaria (h. 1985).
Azaroaren 14a – Suzanne Eisendieck, inpresionismo osteko alemaniar margolaria (h. 1998).
Azaroaren 16a – Henri Charrière, frantziar gaizkile eta idazlea (h. 1973).
Azaroaren 17a – Soichiro Honda, japoniar enpresaburua, Honda motor-enpresaren sortzailea (h. 1991).
Azaroaren 17a – Mario Soldati, italiar zinemagile eta idazlea (h. 1999).
Azaroaren 18a – Klaus Mann, alemaniar idazlea (h. 1949).
Azaroaren 18a – George Wald, estatubatuar biokimikaria, 1967ko Medikuntzako Nobel Saria (h. 1997).
Azaroaren 29a – Roman Karmen, sobietar zinemagilea, zinemagintzaren historiako dokumentalgile handienetakoa (h. 1978).
Azaroaren 29a – Rodrigo Vivar, espainiar magistratu eta politikaria, Bizkaiko gobernadore zibila (h. 1991).
Azaroaren 30a – John Dickson Carr, estatubatuar detektibe-eleberrien idazlea (h. 1977).
Azaroaren 30a – Matilde Zapata, La Región egunkariko zuzendaria (h. 1938).

Abendua

Abenduaren 5a – Willard Van Dyke, estatubatuar argazkilaria eta zinemagilea (h. 1986).
Abenduaren 6a – Marian Spychalski, Poloniako estatuburua (h. 1980).
Abenduaren 9a – Grace Hopper, Amazing Grace, estatubatuar zientzialaria eta matematikaria, historiako lehen konpiladorearen egilea (h. 1992).
Abenduaren 11 – Birago Diop, frantsesezko senegaldar idazlea (h. 1989).
Abenduaren 11 – Gloria Zubia, bizkaitar abertzalea eta euskaltzalea (h. 1987).
Abenduaren 13a – Ignacio María Alkorta, euskal herritar futbolari eta entrenatzailea (h. 1967).
Abenduaren 13a – Laurens Van der Post, hegoafrikar idazlea (h. 1996).
Abenduaren 15a – Edmond Debeaumarché, frantziar postaria, Bigarren Mundu Gerran erresistentzian ibilitakoa (h. 1959).
Abenduaren 18a – Espe Alegria, eusko-estatubatuar irakasle eta irrati-esataria (h. 1991).
Abenduaren 18a – Ferdinand Alquié, frantziar filosofoa (h. 1985).
Abenduaren 19a – Leonid Brezhnev, Sobietar Batasuneko burua (h. 1982).
Abenduaren 19a – Txomin Jakakortajarena, euskal idazlea, itzultzailea, apaiza eta erlezaina (h. 1993).
Abenduaren 21a – Ebba Amfeldt, daniar aktorea (h. 1974).
Abenduaren 24a – James Hadley Chase, ingeles thriller-idazlea (h. 1985).
Abenduaren 25a – Martin Glaessner, txekiar geologo eta paleontologoa, Kanbriarraurreko fosilekin egindako lanarengatik ezaguna (h. 1989).
Abenduaren 25a – Ernst Ruska, alemaniar fisikaria, 1986ko Fisikako Nobel Saria (h. 1988).
Abenduaren 29a – Jacques de Menditte, zuberoar politikaria, Mendikotako alkatea (h. 1995).
Abenduaren 30a – Carol Reed, ingeles zinema zuzendaria (h. 1976).

Egun ezezaguna edo zehaztugabea

Bartolo Aierbe, gipuzkoar bertso-jartzailea eta idazlea (h. 1997).
Félix Urtubi, Espainiako Aireko Armadako bizkaitar hegazkinlaria, Espainiako Gerra Zibilean Errepublikaren alde borrokatu zena (h. 1936).
Joaquín Iturri, euskal txirrindularia.
Juan Mari Salegi, Kortatxo, gipuzkoar bertsolaria (h. 1971).
Martin Jose Mugiro, nafar atleta eta futbolaria (h. 1983).
Assumpció Puigdelloses Vila, kataluniar errepublikanoa (h. 1939).
Jose Lipperheide, alemaniar jatorriko bizkaitar finantza-gizona (h. 1986).
Douglas McGregor, estatubatuar kudeaketa aditua, X eta Y teoriak plazaratzeagatik ezaguna (h. 1964).
Ismael Quiles, espainiar filosofoa (h. 1993).
Rafael Virasoro, argentinar filosofoa (h. 1984).
Mairtin O Cadhain, gaelerazko irlandar idazlea (h. 1970).
María Guerrero López, espainiar aktorea (h. 1994).

Heriotzak

Urtarrila

Urtarrilaren 11 – Maria Vos, nederlandar margolaria, bodegoietan aditua (j. 1824).
Urtarrilaren 13a – Aleksandr Stepanovitx Popov, errusiar fisikaria eta ingeniaria (j. 1859).
Urtarrilaren 14a – Hermann Sprengel, alemaniar fisikari eta kimikaria (j. 1834).
Urtarrilaren 16a – Felipe Arrese Beitia, euskal idazlea (j. 1841).
Urtarrilaren 17a – Kaarlo Bergbom, finlandiar antzerki zuzendaria, Finlandiako Antzerki Nazionalaren sortzailea (j. 1843).
Urtarrilaren 19a – Bartolomé Mitre, Argentinako presidentea (j. 1821).
Urtarrilaren 29a – Kristian IX.a Danimarkakoa, Danimarkako erregea (j. 1818).

Otsaila

Otsailaren 26a – Manuel Fernández Caballero, espainiar musikagilea (j. 1835).
Otsailaren 27a – Samuel Pierpont Langley, estatubatuar astronomo eta fisikaria (j. 1834).

Martxoa

Martxoaren 1a – José María de Pereda, kantabriar eleberrigilea (j. 1833).
Martxoaren 4a – Ramón Blanco, euskal militar eta politikaria (j. 1833).
Martxoaren 13a – Susan B. Anthony, estatubatuar feminista eta sufragista (j. 1820).
Martxoaren 13a – Jose Mendibe Sueskun, nafar idazlea, irakaslea eta jesuita (j. 1836).
Martxoaren 27a – Eugène Carrière, Fin de siècle garaiko frantziar margolari inpresionista (j. 1849).

Apirila

Apirilaren 1a – Ramón Altarriba, aragoiar militar eta politikaria (j. 1841).
Apirilaren 6a – Alexander Kielland, norvegiar idazlea (j. 1849).
Apirilaren 8a – Auguste Deter, alemaniar etxekoandrea, dokumentatutako alzheimer gaixotasunaren lehen kasua (j. 1850).
Apirilaren 10a – Juan Barroeta, euskal herritar margolaria (j. 1835).
Apirilaren 19a – Pierre Curie, frantziar kimikalaria, 1903ko Fisikako Nobel Saria (j.1859).

Maiatza

Maiatzaren 23a – Henrik Ibsen, norvegiar antzerkigile eta idazlea (j. 1828).
Maiatzaren 30a – Michael Davitt, irlandar politikaria (j. 1846).

Ekaina

Ekainaren 2a – Mateu Morral, kataluniar anarkista, Alfontso XIIIaren eta Viktoria Eugenia Battenbergekoaren aurkako atentatuagatik ezaguna (j. 1879).
Ekainaren 10a – Anselmo Ginea, bizkaitar margolaria (j. 1854).
Ekainaren 10a – Richard Seddon, Zeelanda Berriko lehen ministroa (j. 1845).

Uztaila

Uztailaren 5a – Jules Breton, frantziar margolaria (j. 1827).
Uztailaren 5a – Paul Drude, alemaniar fisikaria (j. 1863).

Abuztua

Abuztuaren 6a – George Waterhouse, Zeelanda Berriko lehen ministroa (j. 1824).
Abuztuaren 20a – Ramon Artola, euskal idazlea (j. 1831).

Iraila

Irailaren 1a – Giuseppe Giacosa, italiar olerkari, antzerkigile eta libreto egilea (j. 1847).
Irailaren 4a – Valentin Lamas Carvajal, galiziar kazetari eta idazlea (j. 1849).
Irailaren 5a – Ludwig Boltzmann, austriar fisikaria, gasen teoria zinetikoaren sortzaileetako bat (j. 1844).
Irailaren 21a – José Antonio Santesteban, gipuzkoar musikagilea (j. 1835).

Urria

Urriaren 22a – Paul Cezanne, frantziar margolaria (j.1839).

Azaroa

Azaroaren 5a – Frits Thaulow, norvegiar margolari inpresionista (j. 1847).
Azaroaren 7a – Juan Benanzio Arakistain, euskal idazlea (j. 1828).
Azaroaren 9a – Léon Vanderkindere, belgiar historialari, akademikari eta politikaria (j. 1841).
Azaroaren 27a – Michael Cusack, irlandar irakasle eta kultur-kirol ekintzailea, Elkarte Atletiko Gaelikoaren sortzailea (j. 1847).

Abendua

Abenduaren 7a – Élie Ducommun, suitzar kazetaria, 1902ko Bakearen Nobel Saria (j. 1833).
Abenduaren 8a – Dina Alma de Paradeda, brasildar socialitea eta izenez ezagutzen den lehenengo emakume transgeneroetako bat (j. 1871).
Abenduaren 30a – Angela Burdett-Coutts, britainiar filantropoa eta pintura-bildumagilea (j. 1814).
Abenduaren 30a – Josephine Butler, Viktoriar Aroko feminista eta gizarte-erreformista britainiarra (j. 1828).

Egun ezezaguna edo zehaztugabea

Manuel Egozkue, bizkaitar enpresaburu eta politikaria, Puerto Ricoko hiriburuko alkatea (j. 1855).
Manuel Jose Mitxelena, Eperra, gipuzkoar bertsolaria (j. 1825).

Nobel saridunak:

Fisika: Sir Joseph John Thomson
Kimika: Henri Moissan
Literatura: Giosuè Carducci
Medikuntza: Camillo Golgi eta Santiago Ramon y Cajal
Bakea: Theodore Roosevelt

Kanpo estekak

Datuak: Q2049
Multimedia: 1906 / Q2049

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.