1865
| 1865. urtea | |
|---|---|
| Kronologia | |
| Mendeak | XVIII.a • XIX.a • XX.a |
| Hamarkadak | 1840(e)koa • 1850(e)koa • 1860(e)koa • 1870(e)koa • 1880(e)koa |
| Urteak | 1862 • 1863 • 1864 • 1865 • 1866 • 1867 • 1868 |
| Beste egutegi batzuetan | |
| Gregoriotar egutegia | 1865 MDCCCLXV |
| Ab urbe condita | 2618 |
| Armeniar egutegia | 1314 ԹՎ ՌՅԺԴ |
| Bahá'í egutegia | 21 – 22 |
| Bengaliar egutegia | 1272 |
| Berber egutegia | 2815 |
| Egutegi budista | 2409 |
| Myanmarko egutegia | 1227 |
| Bizantziar egutegia | 7373 – 7374 |
| Koptoen egutegia | 1581 – 1582 |
| Etiopiar egutegia | 1857 – 1858 |
| Hebrear egutegia | 5625 – 5626 |
| Egutegi hinduak | |
| Bikram Samwat | 1921 – 1922 |
| Shaka Samvat | 1787 – 1788 |
| Kali Yuga | 4966 – 4967 |
| Iraniar egutegia | 1243 – 1244 |
| Islamiar egutegia | 1281 – 1282 |
| Japoniar egutegia | Genji 2Keiō 1 (慶応元年) |
| Korear egutegia | 4198 |
| Thailandiar eguzki egutegia | 2408 |
| Holozeniar egutegia | 11865 |
Daturen bat gaineratzen baduzu, egunaren lotura segi dezakezu han ere sartzeko. Eskerrik asko!
Gertaerak
- Apirilaren 14a – John Wilkes Booth aktoreak Abraham Lincoln estatubatuar presidentea erail zuen.
- Uztailaren 2a – Salbazio Ejerzitoa sortu zen Londresko Whitechapelen.
- Abuztuaren 25a – Indiako Sherghati hirian Shergotty meteoritoa erori zen.
- Abenduaren 18a – AEBetan esklabutza amaitutzat eman zuten legez.
Arte eta kultura
- Apirilaren 28a – Emakume afrikarra (frantsesez: L'Africaine), Giacomo Meyerbeerren musika eta Eugène Scriberen libretoa duen opera estreinatu zen Parisko Opera antzokian.
- Azaroaren 26a – Lewis Carrollek "Aliceren Abenturak Lurralde Miresgarrian" liburua argitaratu zuen.
- Jules Verne idazleak "De la Terre à la Lune" ("Lurratik Ilargira") argitaratu zuen.
Jaiotzak
Urtarrila
- Urtarrilaren 5a – Clotilde García del Castillo, Joaquín Sorollaren emaztea eta musa eta Sorolla Museoaren sortzailea (h. 1929).
- Urtarrilaren 6a – Nikolai Marr, georgiar hizkuntzalari, arkeologo eta etnografoa (h. 1934).
- Urtarrilaren 7a – Joxepa Antoni Aranberri Petriarena Xenpelar, gipuzkoar ehulea eta bertsolaria (h. 1943).
- Urtarrilaren 8a – Winnaretta Singer, estatubatuar musika-mezenasa eta eta Singer Corporation enpresaren oinordekoa (h. 1943).
- Urtarrilaren 10a - Mary Ingalls, estatubatuar idazlea (h. 1928).
- Urtarrilaren 11 – Juan Hartmann, alemaniar astronomoa (h. 1936).
- Urtarrilaren 19a – Valentin Serov, errusiar margolaria (h. 1911).
- Urtarrilaren 20a – Josef Fischer, alemaniar txirrindularia (h. 1953).
- Urtarrilaren 22a – Friedrich Paschen, alemaniar fisikaria (h. 1947).
- Urtarrilaren 26a – Sabin Arana, euskal abertzaletasunaren "aita" (h.1903).
- Urtarrilaren 28a – Kaarlo Juho Ståhlberg, lehendabiziko Finlandiako presidentea (h. 1952).
Otsaila
- Otsailaren 3a – Isaac Israëls, herbeheretar margolaria (h. 1934).
- Otsailaren 6a – Andrew Crommelin, frantziar-irlandar astronomoa (h. 1939).
- Otsailaren 9a – Erich Dagobert von Drygalski, alemaniar geografo, geofisikari, botaniko eta zientzialari polarra (h. 1949).
- Otsailaren 9a – Polonia Etxeberria, Eibarko neskentzako lehen eskolako maistra (h. 1947).
- Otsailaren 13a – István Csók, hungariar margolari inpresionista (h. 1961).
- Otsailaren 19a – Sven Hedin, suediar esploratzaile, geografo, topografo, argazkilari, bidaia-liburuen idazle eta ilustratzailea (h. 1952).
Martxoa
- Martxoaren 5a – Clémentine Delait, frantziar emakume bizarduna (h. 1939).
- Martxoaren 16a – Carme Karr i Alfonsetti, kataluniar kazetari, idazle, musikologo eta publizista feminista eta bakezalea (h. 1943).
- Martxoaren 21a – Jane Misme, frantziar kazetari eta feminista (h. 1935).
- Martxoaren 25a – Pierre Weiss, frantziar fisikaria (h. 1940).
- Martxoaren 29a – Gabriel Narutowicz, Poloniako presidentea (h. 1922).
- Martxoaren 30a – Heinrich Rubens, alemaniar fisikaria (h. 1922).
Apirila
- Apirilaren 1a – Richard Zsigmondy, austriar kimikaria eta 1925eko Kimikako Nobel Saria (h. 1929).
- Apirilaren 2a – Eduardo Urkiola, bizkaitar margolaria (h. 1932).
- Apirilaren 9a – Erich Ludendorff, alemaniar jenerala (h. 1937).
- Apirilaren 16a – Nicolas Viar Eguzkitza, bizkaitar idazle eta politikari abertzalea (h. 1945).
- Apirilaren 17a – Urtsula Ledóchowska, poloniar moja urtsulatarra (h. 1939).
- Apirilaren 26a – Akseli Gallen-Kallela, finlandiar margolaria (h. 1931).
- Apirilaren 27a – Archibald Leitch, eskoziar arkitektoa eta futbol estadio diseinatzailea (h. 1939).
Maiatza
- Maiatzaren 12a – Eduardo di Capua, italiar abeslari eta musikagilea (h. 1917).
- Maiatzaren 25a – Frederiko Augusto III.a Saxoniakoa, Saxoniako azken erregea (h. 1932).
- Maiatzaren 25a – John Mott, estatubatuar ebanjelista, 1946ko Bakearen Nobel Saria (h. 1955).
- Maiatzaren 25a – Pieter Zeeman, holandar fisikaria, 1902ko Fisikako Nobel Saria (h. 1943).
Ekaina
- Ekainaren 3a – Jurgi V.a Erresuma Batukoa, Erresuma Batuko errege eta Indiako enperadorea (h. 1936).
- Ekainaren 9a – Carl Nielsen, danimarkar musikaria (h. 1931).
- Ekainaren 12a – E. Lilian Todd, estatubatuar asmatzailea, zenbait aeroplanoren diseinatzailea (h. 1937).
- Ekainaren 13a – William Butler Yeats, irlandar idazlea, 1923an Literaturako Nobel sariduna (h.1939).
- Ekainaren 24a – Robert Henri, estatubatuar margolaria (h. 1929).
- Ekainaren 28a – Alice May Douglas, estatubatuar idazle, poeta eta argitaratzailea (h. 1943).
Uztaila
- Uztailaren 3a – Karmelo Etxegarai, gipuzkoar idazle eta historialaria (h. 1925).
- Uztailaren 6a – Émile Jaques-Dalcroze, austriar musikagile eta musika pedagogoa (h. 1950).
- Uztailaren 17a – Edoardo Bianchi, italiar enpresaburu eta asmatzailea, Bianchi bizikletak eta Autobianchi automobilak fabrikatzeko enpresen sortzailea (h. 1946).
- Uztailaren 23a – Ludwig Sütterlin, alemaniar diseinatzaile grafikoa eta pedagogoa (h. 1917).
- Uztailaren 26a – Philipp Scheidemann, Alemaniako kantzilerra (h. 1939).
Abuztua
- Abuztuaren 1a – Euken Suediakoa, suediar printze, margolari, mezenas eta arte-bildumagilea (h. 1947).
- Abuztuaren 5a – Joseph Merrick, Elefante gizona, ingeles hiritarra, jasan zuen gorputz desitxuraketatik famatua (h. 1890).
- Abuztuaren 10a – Aleksandr Glazunov, errusiar musikagilea (h. 1936).
- Abuztuaren 20a – Joaquin Larregla, nafar piano-jotzaile eta musikagilea (h. 1945).
- Abuztuaren 24a – Fernando I.a Errumaniakoa, Errumaniako erregea (h. 1927).
- Abuztuaren 27a – Charles Gates Dawes, finantziari eta politikari estatubatuarra, 1925eko Bakearen Nobel Saria (h. 1951).
- Abuztuaren 29a – Thomas Kent, irlandar errepublikarra, 1916ko Pazko Matxinadako buruzagietako bat (h. 1916).
Iraila
- Irailaren 11 – Rainis, letonierazko olerkaria (h. 1929).
- Irailaren 14a – Jose Elizondo, euskal idazle eta antzerkigilea (h. 1943).
- Irailaren 23a – Emma Orczy, Hungarian jaiotako ingeles eleberrigile eta antzerkigilea (h. 1947).
- Irailaren 23a – Rashid Rida, erreformatzaile musulmana (h. 1935).
- Irailaren 23a – Suzanne Valadon, frantziar margolaria (h. 1938).
- Irailaren 28a – Amelia Orleanskoa, frantziar printzesa eta Portugalgo azken erregina ezkontidea (h. 1951).
Urria
- Urriaren 1a – Paul Dukas, frantziar musikagilea (h. 1935).
- Urriaren 12a – Arthur Harden, kimikari ingelesa, 1929an Kimikako Nobel Saria (h. 1940).
- Urriaren 16a – Manuel Losada, bizkaitar margolaria eta kartelgilea (h. 1949).
- Urriaren 16a – Jose Galo Zudaire, gipuzkoar organo-jotzaile, konposatzaile, zuzendari eta musika irakaslea (h. 1940).
- Urriaren 22a – Pedro Hilarion Sarrionandia, bizkaitar abade frantziskotarra, amazigera hizkuntzaren lehen gramatika idatzi zuen (h. 1914).
Azaroa
- Azaroaren 2a – Carlos Ajuria, arabar enpresaburu eta politikaria.
- Azaroaren 2a – Warren G. Harding, AEBetako 29. presidentea (h. 1923).
- Azaroaren 5a – Margaret Macdonald Mackintosh, eskoziar artista (h. 1933).
- Azaroaren 17a – Josefa Teixidor i Torres, kataluniar margolaria (h. 1914).
- Azaroaren 27a – Walter Frederick Gale, australiar bankari astronomiazalea (h. 1945).
- Azaroaren 29a – Teresa Mañé, espainiar irakasle, editore eta idazlea (h. 1939).
Abendua
- Abenduaren 4a – Edith Cavell, britainiar erizaina, erizaintza modernoaren aintzindaria Belgikan eta Lehen Mundu Gerran heriotzera kondenatua (h. 1915).
- Abenduaren 8a – Jean Sibelius, finlandiar konpositorea (h.1957).
- Abenduaren 13a – Ángel Ganivet, espainiar idazlea (h. 1898).
- Abenduaren 24a – Amalia Bavarian, Wittelsbacheko etxearen ordezkaria eta Dukesa Bavarian (h. 1912).
- Abenduaren 28a – Félix Vallotton, suitzar eta frantziar margolari, eskultore, xilografien egile eta idazlea (h. 1925).
- Abenduaren 30a – Rudyard Kipling, ingeles idazlea, 1907an Literaturako Nobel sariduna (h. 1936).
Egun ezezaguna edo zehaztugabea
- José Sánchez Marco, nafar lur-jabe eta politikaria (h. 1949).
- Práxedes Diego Altuna, donostiar idazle eta kazetaria (h. 1931).
- Valentín Hernández Aldaeta, bizkaitar politikari sozialista (h. 1920).
- Norman de Garis Davies, britainiar marrazkilari eta egiptologoa (h. 1941).
Heriotzak
Urtarriletik ekainera
- Urtarrilaren 1a – Pedro Novia de Salcedo, bizkaitar politikari, hizkuntzalari eta idazlea (j. 1790).
- Urtarrilaren 19a – Pierre-Joseph Proudhon, frantziar politikaria eta mutualismoren sortzailea (j. 1809).
- Urtarrilaren 24a – Stephen Allen Benson, Liberiako presidentea (j. 1816).
- Urtarrilaren 27a – Antonieta de Bèucaire, okzitaniar idazlea (j. 1840).
- Urtarrilaren 31 – Hugh Falconer, Eskoziar paleontologo, geologo eta botanikoa (j. 1808).
- Otsailaren 10a – Heinrich Lenz, errusiar fisikaria, Lenzen legea argitaratzeagatik ospetsua (j. 1804).
- Otsailaren 15a – Nicholas Wiseman, ingeles kardinala (j. 1802).
- Otsailaren 20a – Leonardo Zuloaga, Mexikon lurjabe handia bilakatutako bizkaitarra (j. 1805).
- Otsailaren 21a – Constant Troyon, frantziar margolaria (j. 1810).
- Martxoaren 1a – Ana Paulowna Romanova, Herbehereetako erregina ezkontidea (j. 1795).
- Martxoaren 19a – Joseph Lebeau, Belgikako lehen ministroa (j. 1794).
- Martxoaren 23a – Manuel Isidoro Belzu, Boliviako presidentea (j. 1808).
- Apirilaren 1a – Giuditta Pasta, italiar sopranoa, María Malibránekin batera Italiako bel cantoaren erakusle nagusitzat hartua.
- Apirilaren 13a – Achille Valenciennes, frantziar zoologoa (j. 1794).
- Apirilaren 14a – Rafael Carrera, Guatemalako lehen presidentea (j. 1814).
- Apirilaren 15a – Abraham Lincoln, Ameriketako Estatu Batuetako 16. presidentea (j. 1809).
- Apirilaren 26a – John Wilkes Booth, estatubatuar aktore eta Abraham Lincoln presidentearen hiltzailea (j. 1838).
- Apirilaren 30a – Robert FitzRoy, Royal Navyko ofizial ingelesa eta zientzialaria, eguraldiaren iragarpenetan aitzindaria (j. 1805).
- Maiatzaren 21a – Christian Jürgensen Thomsen, daniar historialaria (j. 1788).
- Ekainaren 8a – Sir Joseph Paxton, ingeles margolaria, ingeniaria eta arkitektoa (j. 1803).
- Ekainaren 18a – Antoine Wiertz, belgikar erromantizismoaren margolaria (j. 1806).
- Ekainaren 22a – Ángel de Saavedra, espainiar idazle, antzerkigile, poeta, margolari eta politikaria (j. 1791).
Uztailetik abendura
- Uztailaren 25a – James Barry, Irlandan jaiotako zirujau militarra, Britainiar Armadakoa.
- Uztailaren 27a – Alphonse Henri d'Hautpoul, Frantziako lehen ministroa (j. 1789).
- Abuztuaren 13a – Ignaz Semmelweis, hungariar sendagilea (j. 1818).
- Abuztuaren 18a – Alexandros Mavrokordatos, Greziako estatuburua (j. 1791).
- Abuztuaren 20a – Juan Manuel Besnes, euskal herritar margolari eta kaligrafoa (j. 1789).
- Abuztuaren 23a – Ferdinand Georg Waldmüller, austriar margolaria (j. 1793).
- Abuztuaren 26a – Johann Franz Encke, alemaniar astronomoa (j. 1791).
- Irailaren 2a – William Rowan Hamilton, irlandar matematikaria, fisikaria eta astronomoa (j. 1805).
- Urriaren 15a – Andrés Bello, venezuelar humanista, diplomatikoa, poeta, legegilea, filosofoa, hezitzailea eta filologoa (j. 1781).
- Urriaren 18a – Henry John Temple, Lord Palmerston, ingeles politikaria (j. 1784).
- Azaroaren 3a – Henri Castro, lapurtar diplomazialari eta enpresaria (j. 1786).
- Azaroaren 12a – Elizabeth Gaskell, ingeles eleberrigilea (j. 1810).
- Azaroaren 25a – Heinrich Barth, alemaniar esploratzailea (j. 1821).
- Abenduaren 4a – Adolph Kolping, alemaniar apaiz katolikoa (j. 1813).
- Abenduaren 6a – Sebastian Iradier, euskal musikagilea (j. 1809).
- Abenduaren 10a – Leopoldo I.a Belgikakoa, Belgikako erregea (j. 1790).
- Abenduaren 24a – Charles Lock Eastlake, ingeles margolari, galeria-zuzendari, bildumagaile eta idazlea (j. 1793).
- Abenduaren 31 – Fredrika Bremer, suediar idazlea eta aktibista feminista (j. 1801).
Egun ezezaguna edo zehaztugabea
- Nazario Egia, Egiako kondea, euskal militar eta politikaria (j. 1777).
Kanpo estekak
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.