1842ko Iberiar Penintsulako zikloi tropikala

1842ko zikloia ekialdeko Atlantikoan sortutako zikloi tropikala izan zen, Iberiar Penintsula zeharkatu duen urakanik bortitzena izandakoa.[1]

1842ko Iberiar Penintsulako zikloi tropikala
MotaNorth Atlantic tropical cyclone (en) Itzuli
Honen parte da1840–1849 Atlantic hurricane seasons (en) Itzuli
Denbora-tarte1842ko urriaren 24a - 1842ko urriaren 29a
HerrialdeaEspainia
Presio atmosferikorik baxuena965 mbar

Urriaren amaieran, ekialdeko Atlantikoan oso ohiz kanpoko zikloi tropikala sortu zen, lehendabizikoz Madeiraren hego-mendebaldean urriaren 24an antzeman zutena.[2] Urriaren 26an, Madeiratik gertu zebilen itsasontzi batek 965 mb-ko presio barometrikoa neurtu zuen, hau da, 2 mailako urakan baten antzekoa.[3] Urriaren 27an urakana Madeiratik iparralderantz pasa zen eta Funchalen kalte handiak eragin zituen. Urriaren 28–29ko gauean Marokoko ipar-mendebaldeko kostaldea doi-doi ukitu ondoren,[4] urakana Espainiako hego-mendebaldeko kostalderantz jo eta (ziur asko) zikloi estratropikal bilakatu zen. Estratropikal iragaite honek haize bortitzak sortu zituen ekaitzaren zentrotik, Espainia penintsularraren eskualde zabalak kaltetu zituztenak.[5] Zikloiak dozenaka itsasontzi, tartean Espainiako Itsas Armadaren hiru, hondoratu eta asko kaltetu zituen. Cádizen bi zubi eraman zituen eta Sevillan etxeak eraitsi zituen.[4][6][7] Urakan-haizeak Madrileraino ere ailegatu ziren eta Badajozko probintzian milaka zuhaitz sustraietatik eraitsi zituen.[8] 2005eko urriko Vince urakanak antzeko ibilbidea izan zuen.[9]

Erreferentziak
  1. (Ingelesez) Vaquero, J.M.; García-Herrera, R.; Wheeler, D.; Chenoweth, M.; Mock, C.J.. (2008ko otsaila). «A Historical Analog of 2005 Hurricane Vince» Bulletin of the American Meteorological Society (American Meteorological Society) 89 (2): 191–201.  doi:10.1175/BAMS-89-2-191. Bibcode: 2008BAMS...89..191V..
  2. (Ingelesez) Chenoweth, Michael. (2006ko maiatza). «A Reassessment of Historical Atlantic Basin Tropical Cyclone Activity, 1700–1855» (PDF) Climate Change (National Hurricane Center) 76 (1): 64–65.  doi:10.1007/s10584-005-9005-2..
  3. Vaquero, et al., p. 197
  4. Vaquero, et al., p. 192
  5. Vaquero, et al., p. 199
  6. Vaquero, et al., p. 195
  7. (Gaztelaniaz) «El huracán Vince, que afectó a España en 2005, tuvo un precedente en 1842» ABC 2008-5-19.
  8. Vaquero, et al., p. 193
  9. Vaquero, et al., pp. 198–199

Kanpo estekak
Meteorologia Artikulu hau meteorologiari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.