Zaha Hadid | |||||
---|---|---|---|---|---|
![]() | |||||
Persona informo | |||||
زها حديد | |||||
Naskiĝo | 31-an de oktobro 1950 en Bagdado | ||||
Morto | 31-an de marto 2016 (65-jaraĝa) en Miamo | ||||
Mortis pro | naturaj kialoj vd | ||||
Mortis per | korinfarkto vd | ||||
Tombo | Brookwood Cemetery vd | ||||
Religio | islamo vd | ||||
Lingvoj | araba • angla vd | ||||
Ŝtataneco | Unuiĝinta Reĝlando (Britio) • Irako vd | ||||
Alma mater | Arkitektura Lernejo de la Arkitektura Asocio • Usona universitato de Bejruto • Berkhamsted School vd | ||||
Familio | |||||
Patro | Mohammed Ali Haded vd | ||||
Gefratoj | Foulath Hadid vd | ||||
Edz(in)o | – | ||||
Profesio | |||||
Okupo | arkitekto • dezajnisto • universitata instruisto • dizajnisto de juveloj • artisto • skulptisto • pentristo vd | ||||
Laborkampo | arkitekturo • jewelry design • pentrado vd | ||||
Aktiva en | Bakuo • Berlino • Weil am Rhein • Romo • Honkongo • Londono • New Haven • Ĉikago • Bostono • Orienta Lansingtono • Cincinnati • Innsbruck • Kopenhago • Nov-Jorko • Moskvo • Zaragozo • Milano vd | ||||
Verkado | |||||
Verkoj | Sheikh Zayed Bridge ❦ London Aquatics Centre ❦ Heydar Aliyev Cultural Center ❦ Guangzhou Opera House ❦ Contemporary Arts Center ❦ Dubai Opera House ❦ BMW Central Building ❦ Bridge Pavilion ❦ Lilium Tower ❦ Bergiselschanze ❦ Phaeno Science Center ❦ CMA CGM Tower ❦ Riverborda Muzeo ❦ MAXXI – National Museum of the 21st Century Arts ❦ one-north ❦ CityLife ❦ Havenhuis ❦ Capital Hill Residence ❦ Vitra Fire Station vd | ||||
| |||||
| |||||
En TTT | Oficiala retejo vd | ||||
vd | Fonto: Vikidatumoj | ||||
Zaha Hadid (arabe: زها حديد), (naskiĝis la 31-an de oktobro 1950 en Bagdado, Irako; mortis la 31-an de marto 2016) estas renoma iraka-brita arkitekto de dekonstruktivismo. Ŝi estis Artisto por Paco de Unesko.


Kariero
Ŝi studis matematikon en Bejruto (Usona universitato kaj poste arkitekturon en Londono (Architectural Association). En 1977 ŝi fariĝis partnero de siaj iamaj instruistoj Rem Koolhaas kaj Elia Zenghelis, kaj en 1980 fondis propran oficejon en Londono.
Ekde la 1980-aj jaroj ŝi instruis en la plej renomaj institucioj (Harvard University, University of Illinois, Hochschule für Bildende Künste in Hamburg, Ohio State University, Columbia University, Yale University). Aktuale ŝi estas profesorino ĉe la Universitato de aplikataj artoj en Vieno, Aŭstrio.
Multajn internaciajn konkursojn ŝi gajnis per siaj aŭdacaj planoj, foje pli aŭdacaj ol io iam antaŭe konstruata. Inter ŝiaj gajnitaj konkursoj estas
- The Peak Club en Hong Kong (1983)
- Cardiff Bay Opera House Wales (1994)
- Ĉefplanado de one-north Singapuro (2002)
- Nova kazino de Basel, Svisio (2005)
En 2004 Hadid ricevis - kiel unua virino - la plej renoman arkitekturpremion Pritzker Architecture Prize. En 2006 muzeo Guggenheim en Novjorko honorigis ŝin per ekspozicio pri ŝia vivoverko
Verkoj
Granda parto de la frua verkaro de Zaha Hadid restis nur koncepto; realigitaj verkoj estis interalie:
- Pabellón Puente de Expo 2008 (2008), Zaragoza, Hispanio
- Eleftheria square, Redsign, Cipro (2007)
- Nordkettenbahn (telfero) (2007), Innsbruck, Aŭstrio
- Maggie's centre en Victoria-Hospitalo (2006), Kirkcaldy, Skotlando
- Stacidomo de Afragola (2006), Afragola, Italio
- Centra konstruaĵo de BMW (2005), Leipzig, Germanio
- plivastigo de Ordrupgaard-muzeo (2005), Kopenhago, Danio
- Phaeno scienca muzeo (2005), Wolfsburg, Germanio
- Bergisel Skisaltejo (2002), Innsbruck, Aŭstrio
- Price Tower extension hybrid project (2002), Bartlesville, Oklahoma - pending
- tramstacio Hoenheim (2001), Strasbourg, Francio
- pavilono por ĝardena ekspozicio (1999), Weil am Rhein, Germanio
- Rosenthal Center for Contemporary Art (1998), Cincinnati, Ohio
- Vitra fajrobrigadejo (1994), Weil am Rhein, Germanio
- Z.CAR hidrogen-pova trirada aŭtomobilo
Filmo
- A Day with Zaha Hadid 2004, 52 min., koloro. New York: Michael Blackwood Productions.
Distingoj
- 2003: European Union Prize for Contemporary Architecture
- 2004: Pritzker-premio
- 2007: Thomas Jefferson Medal in Architecture
Eksteraj ligiloj
- www.zaha-hadid.com - Oficial ttt-ejo
- Projects in the arabic Countries By Zaha Hadid Architects Arkivigite je 2008-06-10 per la retarkivo Wayback Machine
- Official Zaha Hadid Blog for the Design Museum exhibition
- Pri Zaha Hadid kaj la muzeo en Ordrupgaard Arkivigite je 2008-05-21 per la retarkivo Wayback Machine (dana)
- NY Times Slideshow of Zaha Hadid's works