Kiel legi la taksonomion Ksenartroj
Troveblo de fosilioj: Meza paleoceno - ĉi-epoke
Biologia klasado
Regno: Animaloj Animalia Filumo: Ĥorduloj Chordata Klaso: Mamuloj Mammalia Infraklaso: Placentuloj Eutheria Superordo: Ksenartroj Xenarthra Cope, 1889
Ordoj kaj subordoj
Ordo Pilosoj Pilosa Subordo Formikomanĝuloj Vermilingua Subordo Folivora Ordo Cingulatoj Cingulata Vidu tekston por pliaj detaloj
Aliaj Vikimediaj projektoj

Granda formikomanĝulo

La ksenartroj estas neotropisaj membroj de superordo kiun konsistigas la ordoj de pilosoj (Pilosa) kaj cingulatoj (Cingulata). Ĝis 1995 la ksenartroj havis nur la statuson de ordo, sed fine oni decidis ke la bestoj de la subunuoj, la formikmanĝantoj (pilosoj) kaj dazipoj (cingulatoj), diferencas tiom ke ili devus havi siajn proprajn ordojn: la superordigita grupo, la ksenartroj, sekve fariĝis superordo.

La ksenartroj havas ankaŭ la nomon gastartikuloj, kiu celas tiun econ de la superordo ke ili havas sur la lasta dorsa kaj pelva vertebroj - krom la kutimaj artikaj kreskaĵoj - ankaŭ aldonaj, plusaj artikaj kreskaĵoj (zygapoirhyses), kiuj formas gastartikon (xenarthra-an kunligon).

La dentaro de la ksenartroj nur malofte mankas, sed la dentoj estas samformaj (homodentoj), sen emajlo, en varia multnombro. Ilia cerbo estas nur ete sulkita. La utero estas simpla, la placento estas ringa aŭ diska. La mamoj situas bruste aŭ ventre. La idoj nombras 1-2, malofte pli. Ili indiĝenas en Sud-Ameriko; nur unu specio, la armadelo, penetris en Nordamerikon.

ordo : CINGULATOJ - Cingulata

familo : † gliptodontedoj - Glyptodontidae

genro : † GLIPTODONTO - Glyptodon

specio : † gliptodonto raspa - Glyptodon asper

genro : † panoĥto - Panochthus

specio : † panoĥto tuberoza - Panochthus tuberculatus

familo : DAZIPEDOJ (DAZIPODEDOJ) - Dasypodidae (20 specioj)

subfamilio : dazipenoj (dazipoj kaj tatuoj) - Dasypodinae

genro : † makroeŭfrakto - Macroeuphractus

specio : † makroeŭfrakto stumpa - Macroeuphractus retusus

genro : DAZIPO (DAZIPODO) - Dasypus

specio : dazipo sprongenua - Dasypus kappleri

specio : dazipo naŭzona (Armadelo) - Dasypus novemcinctus

specio : dazipo sepzona - Dasypus septemcinctus

specio : dazipo longmuzela - Dasypus pilosus

specio : dazipo suda - Dasypus hybridus

specio : dazipo norda - Dasypus sabanicola

genro : tolipeŭto - Tolypeutes

specio : tolipeŭto kugla - Tolypeutes matacus

specio : tolipeŭto trizona - Tolypeutes tricinctus

genro : PRIODONTO - Priodontes

specio : priodonto giganta - Priodontes giganteus

genro : nudvostarmadelo - Cabassous

specio : nudvostarmadelo dekunuzona - Cabassous unicinctus

specio : nudvostarmadelo pika - Cabassous hispidus

specio : nudvostarmadelo norda - Cabassous centralis

specio : nudvostarmadelo granda - Cabassous tatouay

genro : hararmadelo - Euphractus

specio : hararmadelo seszona - Euphractus sexcinctus

specio : hararmadelo vila - Euphractus villosus

specio : hararmadelo eta - Euphractus pichiy

specio : hararmadelo bolivia - Euphractus nationi

specio : hararmadelo kriĉa - Euphractus vellerosus

subfamilio : † stegoterienoj - Stegotheriinae

genro : † stegoterio - Stegotherium

specio : † stegoterio amegina - Stegotherium tesselatum

genro : † paleomirmiodono - Palaeomyrmiodon

specio : † paleomirmiodono neglektema - Palaeomyrmiodon incomptus

subfamilio : ĥlamiforenoj - Chlamyphorinae

genro : ĥlamiforo - Chlamyphorus

specio : ĥlamiforo obtuzkorpa - Chlamyphorus truncatus ( vidu : Monte-Arbedaro )

genro : burmeisterio - Burmeisteria

specio : burmeisterio cilindra - Burmeisteria retusa

ordo : PILOSOJ Pilosa

subordo : FORMIKOMANĜULOJ Vermilingua

familo : MIRMEKOFAGEDOJ - Myrmecophagidae (4 specioj)

genro : MIRMEKOFAGO - Myrmecophaga

specio : Granda formikomanĝulo - Myrmecophaga tridactyla ^[1]

genro : TAMANDUO - Tamandua

specio : tamanduo kvarfingra - Tamandua tetradactyla

specio : tamanduo meksikia - Tamandua mexicana

subordo : Folivora

familo : BRADIPEDOJ (BRADIPODEDOJ) - Bradypodidae (5 specioj)

genro : UNAŬO - Choloepus

specio : unaŭo kurtkola - Choloepus hoffmanni

specio : unaŭo dufingra - Choloepus didactylus

genro : BRADIPO (BRADIPODO, AKEO) - Bradypus

specio : bradipo trifingra - Bradypus tridactylus

specio : bradipo griza - Bradypus variegatus

specio : bradipo nigrokoluma - Bradypus torquatus

familo : † megaloniĥedoj - Megalonychidae

subfamilio : † ortoterienoj - Orthotheriinae

genro : † akratokno - Acratocnus

specio : † akratokno antila - Acratocnus antillensis

genro : † mezokno - Mesocnus

specio : † mezokno torea - Mesocnus torrei

subfamilio : † megaloknenoj - Megalocninae

genro : † mikrokno - Microcnus

specio : † mikrokno glirsimila - Microcnus gliriformis

genro : † megalokno - Megalocnus

specio : † megalokno ronĝema - Megalocnus rodens

familio : CIKLOPESEDO Cyclopedidae

genro : ciklopeso - Cyclopes

specio : ciklopeso dufingra - Cyclopes didactylus

familo : † peltefiledoj - Peltephilidae

genro : † peltefilo - Peltephilus

specio : † peltefilo rabia - Peltephilus ferox

familo : † megateriedoj - Megatheriidae

genro : † MEGATERIO - Megatherium

specio : † megaterio amerika - Megatherium americanum

familo : † milodonedoj - Mylodontidae

genro : † milodono - Mylodon

specio : † milodono darvina - Mylodon darwini

en ordo Pholidota (rekte sub Mamuloj, ne subordo de Ksenartroj)

familo : † metaĥeiromusedoj - Metacheiromyidae

genro : † metaĥeiromuso - Metacheiromys

specio : † metaĥeiromuso tatua - Metacheiromys tatusia

familo : † epoikoteriedoj - Epoicotheriidae

genro : † epoikoterio - Epoicotherium

specio : † epoikoterio unika - Epoicotherium unicum

Referencoj