![]() Kiel legi la taksonomion | ||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
![]() | ||||||||||||||
Biologia klasado | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
specioj | ||||||||||||||
vidu tekston | ||||||||||||||
Aliaj Vikimediaj projektoj | ||||||||||||||

Vivero (Viverra) estas ĝenro de karnomanĝa rabobesta mamulo de la familio viverridae, kiu similas al kato kiu produktas cibeton per siaj glandoj por allogi kunulon de pariĝo. Ĝi vivas en Sud-Orienta Azio. Ĝia korpo estas svelta kun malgranda pinta kapo, kruroj mallongaj, felo brunflava, griza ĝis grizflava kun malhelaj makuloj. Carl Linnaeus kreis la sciencan nomon de la genro en 1758[1].
Ĉar en iuj lokoj homoj ankaŭ manĝas viverojn, la vivero estas ankaŭ ligita al la disvastiĝo / kaŭzo de danĝeraj virusaj infektoj, kiel SARS kaj la kronviruso.
Trajtoj
Kvankam vivero plejparte aspektas kiel kato, ĝia muzelo estas pli longa kaj pli pinta, pli simila al tiu de lutreno aŭ mungotedo. Civeto (mezurita sen vosto) povas fariĝi 40 ĝis 70 centimetroj longa kaj pezi de 1 ĝis 5 kg.
Vivmedio
La preferataj lokoj de vivero estas arbaro, savano, montaj regionoj sed precipe la tropika pluvarbaro. Iuj speciojde viveroj estas minacataj pro la perdo de sia natura habitato. Aziaj viveraj katoj estas indiĝenaj en Suda kaj Sudorienta Azio, kaj ilia distribua areo iras de Barato tra suda kaj sud-orienta Ĉinio ĝis la sudaj Filipinoj kaj Borneo. Ili ofte troviĝas proksime al urboj kaj vilaĝoj.
Manĝaĵo
Vivero estas ĉiomanĝanta besto, kiu kompletigas sian viandan manĝon kun fruktoj, ovoj, fiŝoj kaj insektoj.
Specioj
† Viverra leakeyi
Viverra tainguensis
Luwak aŭ Azia palm-civeto (Viverra paradokso)
La familio konsistas el 4 subspecioj[2]:
- Vivero civetina (Viverra Civettina)
- Grandmakula vivero (Viverra megaspila)
- Malajzia vivero (Viverra tangalunga)
- Barata zibeto aŭ Granda hindia zibeto (Viverra zibetha)
SARS kaj la kronviruso COVIM-19
La vivero estas konsiderata bongustaĵo en Suda Ĉinio kaj estis la fonto de la homa SARS en 2003, laŭ la MOS[3]. En januaro 2004, la ĉina provinco Guangdong tial provizore malpermesis la vendon de viveroj kaj ordonis buĉadon de ĉiuj bestoj en kaptiteco.
Manĝi kaj komerci (vivajn) viverojn ankaŭ estas asociata al la eksplodo en Ĉinio en 2019/2020 de la kronviruso COVID-19, alia gripo-simila malsano rilata al SARS [4]. En 2019, la ĉina registaro pli rapide respondis, malpermesante la komercon, posedon kaj uzon de viveroj.
Fotogalerio
- Vivero grandmakula (lat. Viverra megaspila)
- Vivero zibeta filipina
- Granda hindia zibeto (lat. Viverra zibetha)
- Malaja vivera kato (lat. Viverra tangalunga)
- Kopi Luwak aŭ azia palm-civeto (uzato por la civetkafo) (lat.Viverra tangalunga)
- Viverra Civettina aŭ Vivero Malabar kun grandaj makuloj
- Vivero Leakeyi
- Paradoxurus Tandurusa Norda Sulaveso
Referencoj
- ↑ Linnaeus, C. (1758). Systema naturae ed. 10: 43
- ↑ (angla) D.E. Wilson e D.M. Reeder, Viverra, en: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference, 3ª eld., Johns Hopkins University Press, 2005, ISBN 0-8018-8221-4.
- ↑ nederlande WHO: civetkat is bron van sars, NRC Handelsblad, la 16-an de januaro 2004.
- ↑ (en) Q&A on coronaviruses, Monda Organizaĵo pri Sano (MOS).
- Tiu ĉi artikolo estas parta traduko de la artikolo Civetkatten en la nederlanda vikipedio, listo de aŭtoroj.
Vivantaj karnomanĝulaj specioj Regno: Animalo • Filumo: Ĥorduloj • Klaso: Mamuloj • Infraklaso: Placentuloj • Superordo: Laurasiatheria Nandiniedoj NandiniojDikvosta nandinio (N. binotata)Herpestedoj
(Herpestoj)AtilakojMarĉa atilako (A. paludinosus)BdelogalojDikvosta bdelogalo (B. crassicauda} • Uganda bdelogalo (B. jacksoni) • Nigrapieda bdelogalo (B. nigripes)KrosarĥojReĝa krosarĥo (C. alexandri) • Okcidenta krosarĥo (C. ansorgei) • Krepuska krosarĥo (C. obscurus) • Platkapa krosarĥo (C. platycephalus)CiniktojDologalojSavana dologalo (D. dybowskii)GalerelojAngolan Slender Mongoose (G. flavescens) • Somalian Slender Mongoose (G. ochracea) • Griza galerelo (G. pulverulenta) • Helrufa galerelo (G. sanguinea)HelogalojHerpestojKurtvosta herpesto (H. brachyurus) • Herpesto Mungo (H. edwardsii) • Bruna herpesto (H. fuscus) • Herpesto ikneŭmono (H. ichneumon) • Malgranda herpesto (H. javanicus) • Longnaza herpesto (H. naso) • Kolzona herpesto (H. semitorquatus) • Ruĝbruna herpesto (H. smithii) • Kraba herpesto (H. urva) • Longhara herpesto (H. vitticollis)Blankvosta iĥneŭmio (I. albicauda)LiberiiktojMalhela liberiikto (L. kuhni)Gambian Mongoose (M. gambianus) • Zebra mungoto (M. mungo)ParaciniktojGriza paracinikto (P. selousi)RinĥogalojSvelta rinĥogalo (R. melleri)Hienedoj
(Hienoj)KrokutojMakulita krokuto (C. crocuta)Bruna hieno (H. brunnea) • Striita hieno (H. hyaena)Kolharara protelo (P. cristatus)Felisedoj Larĝa familia listo estas subeViveredoj Larĝa familia listo estas subeEupleridedoj Larĝa familia listo estas subeFelinenoj AcinoniksojKatopumojPantanala kato (L. braccatus) • Pampo-kato (L. colocolo) • Salmarĉa oncifeliso (L. geoffroyi) • Tigrostria kato (L. guigna) • Anda montara kato (L. jacobitus) • Pampasa kato (L. pajeros) • Oceloto (L. pardalis) • Panterkato (L. tigrinus) • Margajo (L. wiedii)PardofelisojMarmorata pardofeliso (P. marmorata)PrionailurojLeoparda kato (P. bengalensis) • Kato de Iriomoto (P. iriomotensis) • Platfrunta iktailuro (P. planiceps) • Rufa prionailuro (P. rubiginosus) • Fiŝkapta kato (P. viverrinus)ProfelisojPanterenoj NeofelisoParadoksurenoj ArktogalidiojTristria arktogalidio (A. trivirgata)MakrogalidiojTrelonga makrogalidio (M. musschenbroekii)PagumojBlankmaska pagumo (P. larvata)ParadoksurojAzia palm-civeto (Paradoxurus hermaphroditus) • Malhela paradoksuro (P. jerdoni) • Ora paradoksuro (P. zeylonensis)Hemigalinedoj ĤrotogalojKontrastkolora ĥrotogalo (C. owstoni)CinogalojLutra cinogalo (C. bennettii)DiplogalojBruna diplogalo (D. hosei)HemigalojKurbunga hemigalo (H. derbyanus)Prionodonenoj
(Prionodoj)PrionodojStriita priodono (P. linsang) • Makulita priodono (P. pardicolor)Viverinedoj CibetkatojAfrika cibetkato (C. civetta)Hela genoto (G. abyssinica) • Dikvosta genoto (G. angolensis) • Rufa genoto (G. rubiginosa) • Kamerunia genoto (G. cristata) • Punktetita genoto (G. genetta) • Liberia genoto (G. johnstoni) • Leoparda genoto (G. maculata) • Pardina genoto (G. pardina) • Akva genoto (G. piscivora) • Reĝa genoto (G. poensis) • Densmakulara genoto (G. servalina) • Haŭsa genoto (G. thierryi) • Tigromakulita genoto (G. tigrina) • Grandringa genoto (G. victoriae)PoianojLeighton's Linsang (P. leightoni) • Longovosta poiano (P. richardsonii)Borda vivero (V. civettina) • Makulita vivero (V. megaspila) • Vivero tangalungo (V. tangalunga) • Granda hindia zibeto (V. zibetha)ViverikulojEŭplerinedoj KriptokroptojAŭdaca kriptokropto (C. ferox)Fajnmuzela fanaluko (E. goudotii)Mungotedoj GalidienojRingvosta galidio (G. elegans)GalidiktojLongstriara galidikto (G. fasciata) • Strietita galidikto (G. grandidieri)MungotiktojMallarĝstriita mungotikto (M. decemlineata)SalanojBrunvosta salano (S. concolor)Ursedoj
(Ursoj)MelursojMelurso longlipa (M. ursinus)Mefitidedoj
(Skunkoj)Konepatoj
(Hog-nosed
skunkoj)Larĝastria konepato (C. chinga) • Suda konepato (C. humboldtii) • Blankdorsa konepato (C. leuconotus) • Blankverta konepato (C. semistriatus)MefitojLongvosta mefito (M. macroura) • Striita mefito (M. mephitis)MidaojStinka midao (M. javanensis) • Filipina midao (M. marchei)Spilogaloj
(Skunkoj)Suda spilogalo (S. angustifrons) • Okcidenta spilogalo (S. gracilis) • Makulita spilogalo (S. putorius) • Pigma spilogalo (S. pygmaea)Procionedoj Basaricionoj
(Olingoj)Suda basariciono (B. alleni) • Orienta basariciono (B. beddardi) • Svelta basariciono (B. gabbii) • Norda basariciono (B. lasius) • Okcidenta basariciono (B. pauli)Kata basarisko (B. astutus) • Malgranda basarisko (B. sumichrasti)Nazueloj
inkluzive de (Nazuoj)Montara nazuo (N. olivacea)CerkoleptojKinkaĵuo (P. flavus)Ailuridedoj Otarienoj
(Marhundoj)
(inkluzive de marursoj
kaj marleonoj)
(inkluzive de Pinipedoj)ArktocefalenojSuda arktocefalo (A. australis) • Forstera arktocefalo (A. forsteri) • Galapaga arktocefalo (A. galapagoensis) • Antarkta arktocefalo (A. gazella) • Filipina arktocefalo (A. philippii) • Nana arktocefalo (A. pusillus) • Gvadalupa arktocefalo (A. townsendi) • Subantarkta arktocefalo (A. tropicalis)MarursojKalorino marurso (C. ursinus)EŭmetopiojMarleono de Steller (E. jubatus)NeofokojSud-Amerika marleono (O. flavescens)Nov-Zelanda marleono (P. hookeri)ZalofoKalifornia marleono (Z. californianus) • Galapaga marleono (Z. wollebaeki)Odobenedoj
(inkluzive de Pinipedoj)OdobenojFokenedoj
(Fokedoj)
(inkluzive de Pinipedoj)Kapuĉnaza cistoforo (C. cristata)ErignatojBarba erignato (E. barbatus)HaliĥerojGriza foko (H. grypus)HistriofokojRubanda histriofoko (H. fasciata)HidrurgojLeptoniĥotojMakulita leptoniĥoto (L. weddellii)LobodonojKarcinovora lobodono (L. carcinophagus)MonaĥfokojOmatofokojGrandokula omatofoko (O. rossi)Sela pagofilo (P. groenlandicus)PusojKanisedoj Larĝa familia listo estas subeMusteledoj Larĝa familia listo estas subeAtelocinoj Kanisedoj Striita ŝakalo (C. adustus) • Oreta ŝakalo (C. aureus) • Kojoto (C. latrans) • Lupo (C. lupus) • Hundo (C. lupus familiaris) • Ĉabraka ŝakalo (C. mesomelas) • Etiopia lupo (C. simensis) • Dingo (Canis lupus dingo)Cerdocionoj Krabovora cerdociono (C. thous)Agvaraoj Kolharara agvarao (C. brachyurus)Kuonoj Pseŭdalopeksoj Montara hundo (P. culpaeus) • Hundo de Darwin (P. fulvipes) • Argentina hundo (P. griseus) • Pampa hundo (P. gymnocercus) • Dezerta hundo (P. sechurae) • Griza hundo (L. vetulus)Likaonoj Niktereŭtoj Otocionoj Kurelorela otociono (O. megalotis)Mustelvulpoj Praarbara mustelvulpo (S. venaticus)Urocionoj Griza urociono (U. cinereoargenteus) • Insula urociono (U. littoralis)Vulpoj Ĝangala vulpo (V. bengalensis) • Blankagriza vulpo (V. canus) • Vulpo ĥamo (V. chama) • Korsaka vulpo (V. corsac) • Tibeta vulpo (V. ferrilata) • Arkta vulpo (V. lagopus) • Grandorela vulpo (V. macrotis) • Sabla vulpo (V. pallidus) • Rupela vulpo (V. rueppelli) • Grizbruna vulpo (V. velox) • Ruĝa vulpo (V. vulpes) • Feneko (V. zerda)Lutrenoj
(Lutreno)AonikojPacifika marlutro (E. lutris)LutrenojMakulkola lutro (H. maculicollis)Kanada lutro (L. canadensis) • Borda lutro (L. felina) • Neotropika lutro (L. longicaudis) • Platkapa lutro (L. provocax)LutrenojRivera lutro (L. lutra) • Harnaza lutro (L. sumatrana)LutrogalojFajna hindia lutrogalo (L. perspicillata)PteronurojGiganta pteronuro (P. brasiliensis)Musteledoj
(inkluzive de Kolonokoj)ArktonikojBlankgorĝa arktoniko (A. collaris)EirojEiro (E. barbara)Malgranda grizono (G. cuja) • Granda grizono (G. vittata)IktonikojLibia stria iktoniko (I. libyca) • Dustria iktoniko (I. striatus)LindokonojPatagonia lindokono (L. patagonicus)Amerika marteso (M. americana) • Flavgorĝa marteso (M. flavigula) • Foino (M. foina) • Sudhindia marteso (M. gwatkinsii) • Arbara marteso (M. martes) • Orienta marteso (M. melampus) • Marteso pekano (M. pennanti) • Zibelo (M. zibellina)Bornea melogalo (M. everetti) • Griza melogalo (M. moschata) • Bruna melogalo (M. orientalis) • Blankvanga melogalo (M. personata)Brunstria mustelo (M. africana) • Montara mustelo (M. altaica) • Ermeno (M. erminea) • Stepa mustelo (M. eversmannii) • Kolombia mustelo (M. felipei) • Longvosta mustelo (M. frenata) • Japana mustelo (M. itatsi) • Flavventra mustelo (M. kathiah) • Eŭropa mustelo (M. lutreola) • Indonezia montara mustelo (M. lutreolina) • Nigrapieda mustelo (M. nigripes) • Nivala mustelo (M. nivalis) • Naĝhaŭta mustelo (M. nudipes) • Putoro (M. putorius) • Furo (P. furo; M. putorius furo) • Siberia mustelo (M. sibirica) • Flavstria mustelo (M. strigidorsa) • Egipta mustelo (M. subpalmata)Neovizonoj
(Vizonoj)PoecilogalojMultstria poecilogalo (P. albinucha)Arĝenta taksideo (T. taxus)VormelojMarmora vormelo (V. peregusna)↑ Supre KARNOMANĜULOJ ↑ herbovorantoj
(herbo)ĉiovorantoj
(ĉiomanĝanto)insektovorantoj
(insekto)malkomponantovorantoj
(malkomponiĝanta materialo)foliovorantoj
(folioj)kadavrovorantoj
(bestkadavraĵoj)fruktovorantoj
(fruktoj)semovorantoj
(semoj)lokovorantoj
(loka nutraĵo)nektarovorantoj
(nektaro)fiŝovorantoj
(fiŝoj)sangovorantoj
(sango)
Literaturo
- (en) Ronald M. Nowak: Walker's Mammals of the World. Johns Hopkins University Press, 1999 ISBN 0-8018-5789-9