Tildo

Interpunkciaĵoj
	apostrofo ( ' ); ( ’ ); citiloj ( ‘ ’ ); ( “ ” ); ( „ ” ); ( « » ); demandosigno ( ? ); dupunkto ( : ); komo ( , ); krampoj ( ( ) ); ( [ ] ); ( { } ); ( < > ); kridemandosigno ( ‽ ) ( ?! ); krisigno ( ! ); punkto ( . ); punktokomo ( ; ); spaceto ( ); streketoj ( ‒ ); ( – ); ( — ); ( ― ) ( ‐ ); oblikvo ( / ); tripunkto ( … ) ( ... );
Aliaj tipografiaj markoj
	asterisko ( * ); bulmarko ( • ); deklivo ( \ ); dividsigno ( ÷ ); egalsigno ( = ); heliko ( @ ); kaj-signo ( & ); krado ( # ); numero-signo ( № ); obeluso aŭ ponardo ( † ‡); plus-minus-signo ( ± ); ( ∓ ); substreko ( _ ); tildo ( ~ ); vertikala streko aŭ "dukto" ( \| );

~	̃
Ã	ã
Ẽ	ẽ
Ĩ	ĩ
Õ	õ
Ũ	ũ
Ñ	ñ
Ṽ	ṽ

Tildo estas signo en la formo de ondolinio (~). Ĝi estas uzata kaj aparte kaj kiel diakrita signo, kaj aldonata super litero. En naturscienco ĝi ankaŭ estas uzata kiel memstara simbolo.

En unikodo la tildo havas du kodojn. La signo ~ kun kodo 126 (deksesume 0x7e) estas por aparta uzo (ĉi-tiu signo apartenas ankaŭ al askio). La diakrita signo ( ̃ ) estas kun kodo 771 (deksesume 0x303), laŭdifine ĝi kombiniĝas kun la antaŭa litero.

Uzado kiel diakrita signo

Literoj kun tildo kiel diakrita signo: Ã ã Ẽ ẽ Ĩ ĩ Õ õ Ũ ũ Ñ ñ Ṽ ṽ .

La nomo tildo devenas de 'titilus' en la latina lingvo. Ĝi originale estis malgranda n post litero: nⁿ > n~ > ñ; aⁿ > a~ > ã, ktp.

En la portugala lingvo la tildo estas uzata por la vokaloj /ã/ kaj /õ/, tio estas, ĝi taŭgas por nazaligi la sonon de la vokaloj A kaj O. En la hispana lingvo oni ĝin uzas por esprimi la sonon nj (per ñ).

Ankaŭ en la bretona, eŭska, estona kaj la vjetnama oni uzas la tildon.

En matematiko, litero O kun tildo Õ estas la simbolo uzata por priskribi asimptotan baron por la grandeco de funkcio per la alia, kutime pli simpla, funkcio.

Portugallingve

La tildo krom fonologian, havas morfologian funkcion. La ~ estas ĉiam morfologie ekivalenta al "n", sekve, en derivo, oni devas ŝanĝi tildon al "n": Pão (pano)> PaNificadora (panfarejo); cão (hundo)> caNil (hundejo); mão (mano)> maNual (mana); são (sana)> saNar (sanigi); lã (lano)> laNoso (lanoza).

Uzado kiel aparta signo

En logiko, en bulea algebro tildo estas uzata por operacio de logika neo. Do por iu p, ~p estas ne p.

En kelkaj programlingvoj (C, C++, Java , Python), ~p estas laŭbita logika neo de p.

En matematiko la tildo estas uzata por priskribo de proksimuma egalo: a ~ b.

En elektrotekniko tildo estas uzata por priskribi, ke tensio aŭ kurento estas alterna, ekzemple ~230 V.

En ŝeloj de unikso-similaj sistemoj tildo estadas uzata por priskribi hejmajn dosierujojn (kutime, sed ne nepre de speco /home/nomo). Do, ~janedoe estas ekzemple /home/janedoe. (Vidu ankaŭ en norma hierarkio de dosierujoj en Unikso.)

En interreto tildo estadas uzata en nomoj de personaj retejoj, situantaj en servilo. Ekzemple http://www.abcdef.com/~johndoe/ estas retejo de uzanto johndoe/.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.