Teodor Jung
germana esperantisto, verkisto, kaj eldonisto
germana esperantisto, verkisto, kaj eldonisto
Persona informo
Aliaj nomoj Egruho • Odo Lajuna • Rejnardo • Dalen • R-ano • Tojo • Joto • Zigzage
Naskiĝo 21-an de decembro 1892 (1892-12-21)
en Meckenheim, Germanio
Morto 12-an de majo 1986 (1986-05-12) (93-jaraĝa)
en Den Haag, Nederlando
Lingvoj Esperanto
Ŝtataneco Germanio • Reĝlando de Nederlando
Subskribo Teodor Jung
Familio
Patro Heinrich Jung
Okupo
Okupo esperantisto • verkisto • ĵurnalisto

Teodor JUNG plej konata kiel Teo JUNG (naskiĝis Theodor Karl August Heinrich JUNG la 21-an de decembro 1892 en Meckenheim, mortis la 12-an de majo 1986[1] en Den Haag) estis germana esperantisto, ĵurnalisto, presisto, kaj eldonisto ankaŭ nederlanda civitano. Redaktoro kaj fondinto de la plej grava Esperanto-gazeto Heroldo de Esperanto, antaŭ la dua mondmilito ĉiusemajne (eĉ dufoje semajne) aperanta internacia revuo. Li estis honorigita per honorbroŝo de GEA en 1961.

Liaj originalaj verkoj: La Alta Kanto de la Amo, poemo laŭ la malnova legendo, fantazia, aventurriĉa romano Landoj de l' Fantazio, rakontoj Mil kaj Unu Noktoj, Sakuntala, Gudrim. La tradukoj: La Ŝipĉarpentisto de Friedrich Gerstäcker, En Okcidento Nenio Nova, La Vojo Returne (en kunlaboro kun Joseph Ferdinand Berger), ambaŭ romanoj de Erich Maria Remarque, La Mistero de l' Sango de Forst. Originala studo: De Muheddin ĝis Mundilatin.

En la 15-a vivjaro li pro malriĉeco devis rezigni la pluan gimnazian 'studadon. Li esperantistiĝis en 1909-10, fondis du Esperanto-grupojn kaj gvidis multajn kursojn. En 1919 li kun Max Butin kaj aliaj restarigis la Rejnlandan-Vestfalian Esperanto-Ligon (Revelo); fariĝis ĝia estrarano, kaj eldonis en Horrem apud Kolonjo monatan revueton Progreso kiel organon por Revelo. En 1920 sekvis fondo de semajna ĵurnalo Esperanto Triumfonta, kiu en 1925 ŝanĝis sian titolon je Heroldo de Esperanto (HdE). Per tiu gazeto, li sukcese helpis revigligi la Esperanto-movadon en Germanio kaj ankaŭ internacie. Ankaŭ en 1925 Jung fondis librofakon de HdE, kiu eldonis multajn popularajn Esperanto-broŝurojn kaj -librojn. En aŭtuno 1928 la eldonejo kaj presejo translokiĝis de Horrem al Kolonjo, Brüsseler Str. 94 (la domo ankoraŭ ekzistas).

Hilda Dresen en Enciklopdio de Esperanto juĝas: "Li batalis por konkorda laboro inter anoj de diversaj projektoj de internacia lingvo (artikoloj "Ni kaj la aliaj"), poste por unueca laborado inter ĉiuj faktoroj de la Esperanto-movado kaj por ilia unuecigo en plilarĝigita Universala Esperanto-Asocio (UEA)".

De 1932 ĝis 1935 Jung eldonis kiel suplementon al Heroldo la unuan Esperantologian periodaĵon Lingva Kritiko kaj forte influis temojn kaj enhavon. Pro la politikaj kaj financaj malfacilaĵoj en nazia Germanio post 1933, Jung translokiĝis al Nederlando.

Verkoj

En 1910 li publikigis sub pseŭdonimo sian unuan originalan rakonton en Germana Esperanto-gazeto, al kiu sekvis vico da aliaj sub vera nomo. Dum kelkaj jaroj li laboris pri projekto de "ideala lingvo" tutmonda, kiu ideo revenas ankaŭ en lia romano. Skribis multnombrajn artikolojn, poemojn, skizojn, rakontojn en multaj Esperanto-gazetoj. Verkoj:

Eniris redakcion de la libroserio Muusses Esperanto Biblioteko.

Recenzoj

Pri De Muheddin ĝis Mundilatin: Mondlingvaj projektoj tra la jarcentoj

Citaĵo
„ Ni ne devas prezenti al niaj legantoj la konatan redaktoron de « Heroldo de Esperanto », Teo Jung. En konciza sed bona formo, li donacis al ni la historion, la trafan skizon pri ĉiuj eblaj projektoj de internaciaj helplingvoj, konforme al la subtitolo de la libreto: « Mondlingvaj Projektoj tra la Jarcentoj ». Jung klare verkas, li ne maljuste prijuĝas, tute ne estas lia opinio: « Ne estas Esperanto, do ne taŭgas ». Tute ne! Kontraŭe eĉ, li ne neas la bonajn flankojn kaj ecojn de aliaj projektoj, sed des pli li ilin priparolas, des pli la leganto konscias ke Esperanto estas ja LA trezoro ”
— Belga esperantisto n248 (okt 1937)

Bildaro

Referencoj

  1. ↑ Revuo Esperanto (UEA), majo 1986, p. 85-86

Bibliografio

  • Plej grava fonto kun multaj fotoj estas la aŭtobiografio "Ĉiu-Ĉiun" de 1979, vd. supre sub Verkoj. Vd. ankaŭ la recenzojn de Carlo Minnaja HdE 14/1979, Ulrich Lins Esperanto (UEA) 73a jaro 4/1980 (Apr.), p. 74 kaj Vilmos Benczik Hungara Vivo 3/1980, p. 116. Aperis nekrologo en Internacia Ĵurnalisto, 1986-4, p. III.
  • 1966: Haupenthal, Reinhard. Teo Jung kiel originala verkisto. La Esperanta Literaturo 3. Germana Esperanto-Revuo 19a jaro 3/1966, p. 26.
  • 1959: M.H.V. Ora festo de Teo Jung. Esperanto (UEA) 52a jaro 11/1959 (648), p. 182
  • Pri la historio de HdE, nedisigebla de la biografio de Jung, vd. HdE, numerojn 500 kaj 566.
  • Nekrologo aperis en la revuo Internacia Ĵurnalisto, 1986-4, p. III.

Eksteraj ligiloj

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.