Sveda Akademio | |||||
---|---|---|---|---|---|
reĝa akademio de Svedio • nacia akademio • retejo | |||||
moto | Snille och smak | ||||
Informoj | |||||
fondodato | 1786 | ||||
fondinto(j) | Gustavo la 3-a vd | ||||
Situo | |||||
Geografia situo | 59° 19′ 31″ N, 18° 4′ 14″ O (mapo)59.32527777777818.070555555556Koordinatoj: 59° 19′ 31″ N, 18° 4′ 14″ O (mapo) | ||||
lando | Svedio | ||||
urbo | Stockholm Stock Exchange Building | ||||
retejo | Oficiala retpaĝaro [+] | ||||
| |||||
| |||||
La Svedan Akademion (Svenska Akademien [svénska akademíjn]) fondis en 1786 la reĝo Gustavo la 3-a de Svedio. Ĝi sekvis la modelon de la Franca Akademio, kaj havas 18 membrojn. Ĝia devizo estas "Talento kaj Gusto" aŭ Snille och Smak svedlingve. La unua celo de la Akademio estas progresigi la "purecon, viglecon kaj majeston de la Sveda lingvo". Tiucele la Akademio publikigas vortarojn.
Ekde 1791 la Sveda Akademio eldonas la gazeton Post- och Inrikes Tidningar.
La Akademio publikigas unuvoluman vortaron nomatan Svenska Akademiens ordlista (SAOL) kaj multvoluman vortaron similan al Oxford English Dictionary nomatan Svenska Akademiens ordbok (SAOB). SAOL atingis sian 12-an eldonon. La unua volumo de SAOB estis publikigita en 1898, kaj nun (en 2003) la laboro progresis ĝis vortoj komenciĝantaj per la litero T.
La nuna permanenta sekretario de la Sveda Akademio estas ekde la 1-a de junio 2009 Peter Englund, kiun antaŭis Horace Engdahl, kiun antaŭis Sture Allén. De 1901 la Akademio decidas ĉiujare, kiu ricevu la Nobel-premion pri literaturo, donata laŭ la testamento de la granda donacinto Alfred Nobel.
Listo de membroj ekde la fondo ĝis julio 2004:
Seĝo 1
- Anders Johan von Höpken 1786-1789
- Nils Philip Gyldenstolpe 1789-1810
- Johan Olof Wallin 1810-1839
- Anders Fryxell 1840-1881
- Hans Forssell 1881-1901
- Carl Bildt 1901-1931, pra-parenco de politikisto Carl Bildt
- Birger Wedberg 1931-1945
- Birger Ekeberg 1945-1968
- Sture Petrén 1969-1976
- Sten Rudholm 1977-2009
- Lotta Lotass 2009-
Seĝo 2
Seĝo 3
- Olof Celsius jr. 1786-1794
- Johan Adam Tingstadius 1794-1827
- Carl Gustaf von Brinkman 1828-1847
- Albrecht Elof Ihre 1848-1859 (neniam eniris)
- Johan Börjesson 1859-1866
- Hans Magnus Melin 1866-1877
- Carl Gustaf Malmström 1878-1912
- Henrik Schück 1913-1947
- Henrik Samuel Nyberg 1948-1974
- Carl Ivar Ståhle 1974-1980
- Sture Allén 1980- (ĉiama sekretario 1986-1999; partoprenis post UK en Gotenburgo 2003 simpozion aranĝitan de la Akademio de Esperanto)
Seĝo 4
Seĝo 5
- Matthias von Hermansson 1786-1789
- Magnus Lehnberg 1789-1808
- Jacob Axelsson Lindblom 1809-1819
- Carl von Rosenstein 1819-1836
- Jöns Jacob Berzelius 1837-1848
- Johan Erik Rydqvist 1849-1877
- Theodor Wisén 1878-1892
- Knut Fredrik Söderwall 1892-1924
- Axel Kock 1924-1935
- Bengt Hesselman 1935-1952
- Henry Olsson 1952-1985
- Göran Malmqvist 1985-
Seĝo 6
Seĝo 7
- Axel von Fersen sr. 1786-1794
- Axel Gabriel Silverstolpe 1794-1816
- Anders Carlsson af Kullberg 1817-1951
- Carl August Hagberg 1851-1864 (aŭtoro de la unua kompleta svedlingva traduko de la verkaro de William Shakespeare)
- Wilhelm Erik Svedelius 1864-1889
- Nils Fredrik Sander 1889-1900
- Albert Theodor Gellerstedt 1901-1914
- Selma Lagerlöf 1914-1940
- Hjalmar Gullberg 1940-1961
- Karl Ragnar Gierow 1961-1982 (ĉiama sekretario 1964-1977)
- Knut Ahnlund 1983-2013
- Sara Danius 2013-
Seĝo 8
Seĝo 9
- Gudmund Jöran Adlerbeth 1786-1818
- Hans Järta 1819-1847
- Carl David Skoglam 1847-1856
- Henning Hamilton 1856-1881 (komisiita ĉiama sekretario ekde 1874; rezignis sian membrecon)
- Esaias Tegnér jr. 1882-1928
- Otto von Friesen 1929-1942
- Einar Löfstedt 1942-1955
- Ture Johannisson 1955-1990
- Torgny Lindgren 1991-
Seĝo 10
Seĝo 11
- Nils von Rosenstein 1786-1824 (ĉiama sekretario ekde 1786)
- Lars Magnus Enberg 1824-1865
- Bror Emil Hildebrand 1866-1884 (komisiita ĉiama sekretario 1881-1883)
- Clas Theodor Odhner 1885-1904
- Erik Axel Karlfeldt 1904-1931 (ĉiama sekretario ekde 1913)
- Torsten Fogelqvist 1931-1941
- Nils Ahnlund 1941-1957
- Eyvind Johnson 1957-1976
- Ulf Linde 1977-2014
- Klas Östergren 2014-
Seĝo 12
- Elis Schröderheim 1786-1795
- Isac Reinhold Blom 1797-1826
- Gustaf Fredrik Wirsén 1826-1827
- Bernhard von Beskow 1828-1868 (ĉiama sekretario ekde 1834)
- Carl Gustaf Strandberg, 1869-1874 (komsiita ĉiama sekretario 1872-1874)
- Anders Anderson 1875-1892
- Adolf Erik Nordenskiöld 1893-1901
- Gustaf Retzius 1901-1919
- Adolf Noreen 1919-1925
- Bo Bergman 1925-1967
- Sten Lindroth 1968-1980
- Werner Aspenström 1981-1997
- Per Wästberg 1997-
Seĝo 13
Seĝo 14
- Gustaf Mauritz Armfelt, 1786-1794 (elĵetita; komparo seĝon 17)
- Malte Ramel 1797-1824
- Erik Gustaf Geijer 1824-1847
- Elias Fries 1847-1878
- Carl Rupert Nyblom 1879-1907
- Per Hallström 1908-1960 (ĉiama sekretario 1931-41)
- Ragnar Josephson 1960-1966
- Lars Gyllensten 1966-2006 (ĉiama sekretario 1977-86); laŭ propra opinio forlasis la akademion okaze de la Salman Rushdie-afero en 1989, sed la akademio rifuzas akcepti tion; li tamen ne plu partoprenas ĝian laboron.)
- Kristina Lugn 2006-
Seĝo 15
- Carl Gustaf Nordin 1786-1812
- Carl Birger Rutström 1812-1826
- Johan David Valerius 1826-1852
- Ludvig Manderström, 1852-1873 (ĉiama sekretario 1869-1872)
- Anton Niklas Sundberg 1874-1900
- Gottfrid Billing 1900-1925
- Hans Larsson 1925-1944 (
- Elin Wägner 1944-1949
- Harry Martinson 1949-1978
- Kerstin Ekman 1978- (laŭ propra opinio forlasis la akademion okaze de la Salman Rushdie-afero en 1989, sed la akademio rifuzas akcepti tion; ŝi tamen ne plu partoprenas ĝian laboron.)
Seĝo 16
Seĝo 17
- Johan Murberg 1787-1805
- Gustaf Mauritz Armfelt, (reenigita; komparu seĝon 14) 1805-1811 (denove elĵetita)
- Gustaf af Wetterstedt 1811-1837
- Anders Magnus Strinnholm 1837-1862
- Louis De Geer sr. 1862-1896
- Pehr Jacob von Ehrenheim 1897-1918
- Hjalmar Hammarskjöld 1918-1953
- Dag Hammarskjöld 1954-1961
- Erik Lindegren 1962-1968
- Johannes Edfelt 1969-1997
- Horace Engdahl 1997- (ĉiama sekretario ekde 1999)
Seĝo 18
- Nils Lorens Sjöberg 1787-1822
- Anders Fredrik Skjöldebrand 1822-1834
- Pehr Henrik Ling 1835-1839
- Per Daniel Amadeus Atterbom 1839-1855
- Johan Henrik Thomander 1855-1865
- Gustaf Ljunggren 1865-1905
- Vitalis Norström 1907-1916
- Oscar Montelius 1917-1921
- Albert Engström 1922-1940
- Gunnar Mascoll Silfverstolpe 1941-1942
- Gustaf Hellström 1942-1953
- Bertil Malmberg 1953-1958
- Gunnar Ekelöf 1958-1968
- Artur Lundkvist 1968-1991
- Katarina Frostenson 1992-
Bildoj
- Emblemo
- Sigelo