Kunteksto

La sinagogo estis konstruita inter ls jaroj 1357 kaj 1363, laŭ enskriboj kiuj aperas en la propra konstruaĵo. Ĝi estis konstruigita de Samuel ha-Leví, membro de la juda komunumo kiu estis konsilisto kaj trezoristo de la Regno de Kastilio dum la regado de Pedro la 1-a. Ĉar estis malpermesite konstrui sinagogojn ĝi estis escepto permesita de la reĝo Pedro la 1-a kiel danko pro la apogo kaj fideleco de la judoj de urbo Toledo al monarko dum lukto por la rekupero de la urbo post esti kontrolita de Henriko la 2-a. Tiam la juda komunumo de Toledo estis la plej riĉa kaj influa de Kastilio kaj kelkaj judooj, same kiel en islama epoko, okupis gravajn postenojn de la Kortego. Tiu komunumo estis en Toledo ekde romia kaj visigota epoko. En araba epoko estis sendependa ene de la propra urbo kun propra organizo kaj administrado.

Evoluo

La Sinagogo Tránsito troviĝas ene de la juda kvartalo, komponita de bestobuĉejoj, merkatoj, muregoj, pordegoj, domaroj, stratoj, kaj eĉ ĝis dek pliaj sinagogoj. Tion oni scias el poemo de la 14a jarcento de Jakob Albeneh. La konkero de Toledo fare de la kristanoj ne ŝanĝis la situacion de la juda komunumo kaj en la 13a jarcento malaperis ties murego kaj la juda kvartalo miksiĝis kun la resto de la urbo.

Retablo de Nuestra Señora del Tránsito

El elfosaĵoj faritaj komence de 2000 oni scias, ke sub la fundamento de la sinagoga estis banloko, nome Hamman de Zeit, kiu estis detruita por la konstruo de la sinagogo inter 1357 kaj 1363. Krom la tereno de la banareo, oni malkonstruis apudajn domojn kaj sure oni starigis la sinagogon, danke al mecenato de Samuel ha-Leví. Kun la Sinagogo oni konstruis la Mikveon.

Pentraĵo de la 18a jarcento de la origina sinagogo

Post la Forpelo de la judoj el Hispanio en 1492, la juda kvartalo estis okupita de la nobelularo kaj la areo de la sinagogo estis donita de la Katolikaj Gereĝoj al la Ordeno de Kalatravo, kiu faras tie kaj preĝejon de Sankta Benedikto kaj arkivon por la religiaj ordenoj de Kalatravo kaj Alkantaro. En la 17a jarcento la preĝejo iĝis konata populare kiel "del Tránsito" pro mendo fare de kalatrava kavaliro al pentristo Juan Correa de Vivar de pentraĵo pri Tránsito (preskaŭmorto kaj ĉieliro) de la virgulino, kiu de tiam ornamis la platereskan altaron. Ĝis la 19a jarcento la preĝejo apartenas al la religiaj ordenoj, sed ruiniĝis. En 1877 la reĝo Alfonso la 12-a deklaris la kapelon Tránsito kiel Nacia Monumento. Poste, en 1964, oni decidis, ke la Sinagogo Samuel ha-Leví estu la sidejo de muzeo pri sefardoj, kiu celas konservi la heredon de la kulturo hispan-juda kaj sefarda kiel parto de la Historia Hispana Heredo, kio estas ĝis la aktualo.