Biologia klasado | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||||
Distribua areo de marborda (verda) kaj giganta pino (rozkolora) | ||||||||||||
Aliaj Vikimediaj projektoj | ||||||||||||
Sequoioideae estas subfamilio de la plantfamilio Kupresacoj (Cupressaceae). Tiu familio konsistas hodiaŭ nur el tri monotipaj genroj, tio signifas, ke ĝi konsistas el po unu vivanta specio. Fosilie ekzistas multaj specioj.
Sistematiko
En la subfamilio Sequoioideae ekzistas hodiaŭ ankoraŭ nur tri monotipaj genroj, do po kun unu specio:
- sekvojadendro Sequoiadendron
- genro
- giganta sekvojadendro (Sequoiadendron giganteum)
- genro sekvojo, Sequoia
- Sequoia affinis †
- Sequoia chinensis †
- Sequoia dakotensis †
- Sequoia jeholensis †
- Sequoia langsdorfii †
- Sequoia magnifica †
- ĉiamverda sekvojo (Sequoia sempervirens)
- genro Metasekvojo Metasequoia
- Metasequoia foxii †
- Metasequoia glyptostroboides
- Metasequoia milleri †
- Metasequoia occidentalis †
- Metasequoia disticha †
Ekologio kaj priskribo de la specioj
La giganta sekvojadendro (Sequoiadendron giganteum) de la genro Sequoiadendron estas pirofito; ĝia dika fibreca arboŝelo protektas la arbon kontraŭ arbara incendio, kiuj oftas en la sekaj arbaroj de la Sierra Nevada en la okcidento de Usono
La plej multaj maljunaj arboj; kiel ekzemple tiuj en la Nacia Parko Sequoia-&-Kings-Canyon montras signifajn brulŝpurojn, kiuj ofte ne mortigas la arbon. La strobiloj de la gigantaj sekvojoj malfermiĝas nur post incendio. Post la forbruligado de aliaj konkurantaj plantoj la semoj de la sekvojo povas senkonkurente ĝermi kaj kreski en la nutraĵriĉa cindro. La gigantaj sekvojoj povas vivi tre longe kaj ili kreskas en la larĝeco.
Nuntempe de la trunko plej granda giganta sekvojo laŭ la volumeno estas General Sherman Tree en la Nacia Parko Sequoia-&-Kings-Canyon, altas apenaŭ 84 metrojn kaj havas diametron je brusta alteco de ĉ. 8,25 metroj, apud la grundo ĉ. 9,95 m, kiu egalas al baza perimetrio de pli ol 31 metrojn. La plej larĝa trunko verŝajne havas la arbon General Grant Tree, havante ovalan grundanarealon kun maksimuma diametro de apenaŭ 13 m. La plej maljuna arbo estas pli ol 3000 jaroj aĝaj. La pezo de tia giganto estas pli ol 2400 tunoj (por komparo : Airbus A380, la plej granda aeroplano por pasaĝeroj pezas 600 t; blua baleno pezas ĉ. 140 t; malgranda personaŭtomobilo ĉ. 1 t)
Ekde la mezo de la 19a jarcento tiuj arboj ankaŭ estis plantitaj en Mezeŭropo ankaŭ kiel maloftaj parkarboj en vastaj „anglaj ĝardenoj“
La genro sekvojo formas pli mallarĝan trunkon ol sekvojadendro kaj ĝi ne fariĝas tiom aĝa. Ĝi estas specialigita je pluvriĉaj marbordaj zonoj de la Pacifiko de norda Kalifornio trans Oregono ĝis Vaŝingtonio en la nordo. Multaj ekzempleroj de sekvojodendro estas pli altaj ol 100 m.
Pro ilia ruĝa ligno sekvojadendro kaj sekvojo nomiĝas en la angla lingvo „Californian Redwood“ (kalifornia ruĝligno).
Vidu ankaŭ
- Nacia Parko Redwood
- Nacia Parko Yosemite
- Muir-Woods-nacia-monumento
- Listo de la plej dikaj sekvojadendroj en Germanujo
Eksteraj ligiloj
- Familie Zypressengewächse (Cupressaceae) mit der Unterfamilie Mammutbäume (Sequoioideae) bei conifers.org (englisch)
- Vergleich der drei Mammutbaumsorten einer Mammutbaumschule
- Mammutbaum-Community und Register für Deutschland + Europa (Projekt Mammutbaum)
- Informationen über Mammutbäume: (Artenvielfalt, Verbreitung, Standortansprüche, Besonderheiten). Arkivigite je 2016-08-03 per la retarkivo Wayback Machine
- Mammutbäume und ihre technischen Merkmale: (Verbreitung, Standortansprüche, Besonderheiten).
- Im Reich der Riesenbäume - Das Muir Woods National Monument.
- Projekt Mammutbaum e. V.