Semej | |||||
---|---|---|---|---|---|
| |||||
urbo • urbego | |||||
| |||||
Blazono | |||||
Administrado | |||||
| |||||
Poŝtkodo | 070000–071411 | ||||
En TTT | Oficiala retejo [+] | ||||
Demografio | |||||
Loĝantaro | 350 201 (2020) [+] | ||||
Loĝdenso | 1 668 loĝ./km² | ||||
Geografio | |||||
Geografia situo | 50° 25′ N, 80° 14′ O (mapo)50.41111111111180.2275Koordinatoj: 50° 25′ N, 80° 14′ O (mapo) [+] | ||||
Alto | 206 m [+] | ||||
Areo | 210 km² (21 000 ha) [+] | ||||
Horzono | UTC+06:00 [+] | ||||
| |||||
| |||||
Alia projekto | |||||
Vikimedia Komunejo Semey [+] | |||||
Semej, laŭ kazaĥa lingvo Семей estas urbego en Provinco Orienta Kazaĥio (Kazaĥio). Ĝis 2007 la oficiala nomo (pli konata nomo) estis Semipalatinsk.
Bazaj informoj
- Areo: 210 km²
- Supermara alteco: 186 m
- Loĝantaro: 331,500 (en 2012
- Horzono: UTC + 6
- Telefonkodo: +7 7222
- Poŝtkodoj: F1*****
Geografio
Semej situas en la nordorienta parto de la lando laŭ ambaŭ bordoj de Irtiŝo. La maldekstra urboparto estas Nova-Semej. Oskemeno troviĝas 176, Pavlodar 310, Astano 624, Kokŝetau 809, Almato 834, Petropavlo 895, Taraz 1073, Kostanaj 1182, Turkistano 1201, Ŝimkento 1214, Aktobe 1629, Atirau 2097 kilometrojn.
Loĝantaro
Jaro | Loĝantaro |
---|---|
1881 | 17,820 |
1897 | 26,353 |
1910 | 34,400 |
1926 | 56,100 |
1939 | 109,700 |
1959 | 149,800 |
1979 | 270,400 |
1989 | 317,100 |
1999 | 269,600 |
Historio
La iama Semipalatinsk estis fondita kiel rusa fortikaĵo en 1718, tamen je distanco 18 km de la nuna loko. Proksime estis monaĥejo, kiu konsistis el sep palacoj, pri tio Semipalatinsk ricevis la loknomon. Post jardekoj la loko iĝis komerca centro, tial en 1728 la fortikaĵo ricevis la rajton preni doganon. En 1778 pro la oftaj inundoj la homoj translokiĝis al la nuna loko. Semipalatinsk urbiĝis en 1782, tiutempe oni jam konstruis ponton. En 1854 la urbo iĝis regiona administra centro. Post jardekoj la urbo havis ankaŭ industrion. En 1930 alvenis la unua trajno.
Atombombaj eksperimentoj
En 1949 je distanco de 150 km oni tie eksplodigis la unuan sovetunian atombombon, tial la urbo ricevis fifamon. Resume okazis 456 eksplodoj.La radioaktiva elfalaĵo disvastiĝis super grandega areo, kaj entute pli ol 2 milionoj da homoj estis elmetitaj al la radiado kaj radioaktiva elfalaĵo[1].
En 1991 pro protesto de la loĝantoj finiĝis la eksplodadoj. En 2007 la urbo estis alinomita Semej por ne rememori pri la nukleaj eksperimentoj.
Trafiko
Semej havas flughavenon kun flugoj eĉ al Moskvo, du stacidomojn, 2 vojajn kaj fervojan pontojn, fine havenon. En la urbego aŭtobusoj servas.
Eduko
En Semej pluraj universitatoj kaj 29 mezlernejoj funkcias.
Klimato
La klimato de Semej estas seka, jare pluvas nur 275 mm. En ĉiuj monatoj pluvas, en julio iom pli. La averaĝa temperaturo estas 4,3 °C, vintre iam estis −48 °C, somere ofte pli ol 40 °C.
Vidindaĵoj
Famuloj
- Fjodor Dostojevskij tie vivis inter 1854-1859
Ĝemelurboj
Vidu ankaŭ
Referencoj
- ↑ (nl) Erika Fatland, De Grens (La landlimo), p.261, De Geus, 2019, ISBN 978 90 445 4087 1, origina titolo 'Grensen - Eine Reise Rundt Russland'. (Landlimoj - vojaĝo ĉirkaŭ Ruslando).
Eksteraj ligiloj
- mapo, distancoj Arkivigite je 2016-11-02 per la retarkivo Wayback Machine
- angle