| Bachkantate | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||||
| Schweigt stille, plaudert nicht | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
| Text | ||||||||||||||||
| Picander | ||||||||||||||||
Schweigt stille, plaudert nicht (BWV 211), ankaŭ konata kiel Kaffeekantate (eo: kafokantato), estas profana kantato de Johann Sebastian Bach.
Ekesto
La verko baziĝas sur poeziaĵo de Picander, kiun tiu ĉi publikigis en 1732. Supozeble la kantato ekestis en 1734, por esti prezentata en la kafejo Zimmermann en Lepsiko. Tiutempe la teksto estus estinta tre populara, ĉar krom Bach almenaŭ du pluaj komponistoj reekprenis ĝin. Tamen nur la interpretado far Bach surmontras kroman finan parton, je kiu ne estas certa, ĉu ĝin verkis Picander aŭ Bach mem.
Temaro
Male al la plej multaj aliaj profanaj kantatoj de Bach ĉi tiu verko ne estas omaĝo al la superaj aŭtoritatoj, sed pentras humure-ironie scenon el al burĝa vivo de la lepsikanoj: sinjoro Schlendrian [eo: malordulo] (baso) provas dekutimigi sian filinon Liesgen (soprano) de la malbona kutimo de la ĉiutaga trinkadon de kafo; nur kiam li donas al ŝi perspektivon pri permeso de geedziĝo, la kaprica filino komencas cedi, tamen kaŝe diskonigas, ke ŝi nur akceptas edzon, kiu al ŝi ankaŭ dum la geedzeco permesas la kafumadon.
Ensemblo
- rakonstisto (tenoro)
- sinjoro Schlendrian, la patro (baso)
- Liesgen, lia filino (soprano)
- instrumentensemblo el transversa fluto, 2 violonoj, vjolo kaj kontinua baso
Apartaĵoj
La verko por Bach estas nekutima pro tio, ĉar ĝi male al preskaŭ ĉiuj aliaj kantatoj de Bach nek apartenas al la ĝenro de la sakralaj kantatoj nek al la grupo de la omaĝokantatoj por princodomo. Ĝi malkaŝas certan sencon de humuro de la komponisto, kiu scias karikaturi la karakterojn de la agantaj personoj per muzikaj rimedoj. La verŝajne plej konata el la entute 10 movimentoj estas la ario de Liesgen, akompanata de la transversa fluto „Ei! wie schmeckt der Coffee süße“.
Literaturo
- Alfred Dürr: Johann Sebastian Bach: Die Kantaten. Bärenreiter, Kassel 1999, ISBN 3-7618-1476-3
- Werner Neumann: Handbuch der Kantaten J.S.Bachs. 1947, 5.Auf. 1984, ISBN 3-7651-0054-4
- Hans-Joachim Schulze: Die Bach-Kantaten: Einführungen zu sämtlichen Kantaten Johann Sebastian Bachs. Leipzig: Evangelische Verlags-Anstalt; Stuttgart: Carus-Verlag 2006 (Edition Bach-Archiv Leipzig) ISBN 3-374-02390-8 (Evang. Verl.-Anst.), ISBN 3-89948-073-2 (Carus-Verl.)
- Christoph Wolff, Ton Koopman: Die Welt der Bach-Kantaten. Verlag J. B. Metzler, Stuttgart, Weimar 2006, ISBN 978-3-476-02127-4