Sabineno
Plata kemia strukturo de la Sabineno
Plata kemia strukturo de la (+)-Sabineno
Alternativa(j) nomo(j)
Tujeno Origaneno
Kemia formulo	C10H16
CAS-numero-kodo	3387-41-5
ChemSpider kodo	17769
PubChem-kodo	18818
Fizikaj proprecoj
Aspekto	senkolora likvaĵo kun milda karakteriza odoro
Molmaso	136.23g·mol-1
Denseco	0.844g cm−3
Bolpunkto	163 °C
Refrakta indico	${\displaystyle n_{761}^{20}}$ 1,4675
Ekflama temperaturo	36.7 °C
Solvebleco	Akvo:Nesolvebla
GHS etikedigo de kemiaĵoj [1] [2]
GHS Damaĝo-piktogramo
GHS Signalvorto	Damaĝo
GHS Deklaroj pri damaĝoj	H226, H304, H315, H319, H335
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj	P210, P233, P240, P241, P242, P243, P261, P264, P271, P280, P301+310, P302+352, P303+361+353, P304+340, P305+351+338, P312, P321, P331, P332+313, P337+313, P362, P370+378, P403+233, P403+235, P405, P501
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo (25 °C kaj 100 kPa)

Sabineno estas natura ducikla unuterpeno, kies kemia formulo estas C₁₀H₁₆. Ĝi izoleblas el la esencaj oleoj ekde variaĵo da plantoj inklude de Quercus ilex kaj Picea abies. Ĝi posedas streĉringan sistemon kies ciklopentano fandiĝas al ciklopropana ringo.

Sabineno estas unu el la kemiaĵoj kiuj kontribuas por la akra gusto de la Nigra pipro kaj estas la ĉefa konstituanto de la karota semoleo. Ĝi ankaŭ okazas en la melaleŭkoleo en malaltaj koncentriĝoj. Ĝi same ĉeestas en la esencoleo estigita ekde la muskato, Laurus nobilis kaj Clausena anisata.

Ĉe altaj dozoj sabineno povas kaŭzi gastro-intestajn malkomfortojn, naŭzojn, vomadon kaj reno-fiaskon. Pli forta tokseco povas kaŭzi internan sangadon, kiu manifestiĝas kiel sangohava diareo aŭ sango en la urino. Pli altaj dozoj povas kaŭzi senkonsciencon kaj konvulsiojn kiuj povas rezulti en morton se la paralizo etendiĝas sur la centra spirsistemo. Kiam aplikita surhaŭte sabineno povas kaŭzi haŭto-iriton. La esencoleo enhavanta sabinenon estis iam uzata por traktado de verukoj kaj generaj verukoj. Sabineno same uzatas en homeopatio.

Molekula rearanĝo de la sabineno

Sabineno povas sperti molekulan rearanĝon kaj transformiĝi en pluraj izomeroj, tiaj kiaj α-terpineno, γ-terpineno, terpinoleno kaj terpinen-4-olo

Literaturo

• Stenutz
• Chemical Book
• Leafy Medicinal Herbs: Botany, Chemistry, Postharvest Technology and Uses Dawn C P Ambrose, Annamalai Manickavasagan, Ravindra Naik
• Aromatic Plants: Basic and Applied Aspects, A. Koedam, M.S. Margaris, Despoina Vokou
• Food Flavors and Chemistry: Advances of the New Millennium, Arthur M. Spanier
• Handbook of Herbs and Spices, Volume 1, K. V. Peter
• Off-Flavors in Foods and Beverages, G. Charalambous

Izomeroj de la sabineno

Referencoj