Procesoro | ||
---|---|---|
kategorio de produktoj vd | ||
Dum | nekonata - nekonata/nuntempe | |
Partoprenanta | icingo • aritmetika-logika unuaĵo • glitkoma procesoro vd | |
Procesoro[noto 1], aŭ datentraktilo (laŭ NPIV), estas subsistemo de datum-prilabora sistemo, centra unuo de la komputilo. Ĝi malkodigas la enirajn signojn, prilaboras ilin kaj la rezulton kondukas al la eliraj unuoj, kiuj rekodigas tiujn datenojn al informoj.
Plejofte procesoro estas ico.
Ĝi povas esti realigita aparate aŭ programe.
Ĉefaj komponantoj de procesoro estas aritmetika-logika unuaĵo (ALU) kiu plenumas aritmetikajn kaj logikajn operaciojn, procesoraj reĝistroj kiuj provizas datenojn al la ALU kaj konservas la rezulton de kalkulado, kaj stirorgano, kiu reĝisoras la laboron de la reĝistroj, ALU kaj ceteraj komponantoj.
En la komputila modelo de John von Neumann la procesoro estas tiu parto, kiu prilaboras la datenojn inter enigo kaj eligo.
Tipoj
Ĝenerale procesoro estas analoga aŭ cifereca.
Ciferecaj procesoroj estas dividitaj laŭ:
- arkitekturo de komandoplenumo:
- skalara
- superskalara
La ĉefaj tipoj de ciferecaj procesoroj estas:
- CPU, la Centra Proceza Unuo aŭ ĉefprocesoro
- DSP (Cifereca signalo-Procezilo).
- Mikrokontrolilo aŭ mikroprocesoro
Por ciferecaj procesoroj gravas biteco de procesoro.
Ankaŭ ekzistas analogaj procesoroj. Tiaj estas ekzemple procesoroj de sono, uzataj je studioj kaj stacioj de radio.
Mikroprocesoroj
Mikroprocezilo aŭ mikroprocesoro (kiel internacia vorto) estas komputila procesoro kiu asimilas la funkciojn de la procesoro de komputilo (CPU) sur ununura integra cirkvito (IC),[1] aŭ maksimume kelkaj integraj cirkvitoj.[2] La mikroprocesoro estas multcela, movita pere de horloĝo, bazita sur reĝistro, programebla elektronika aparato kiu akceptas ciferecajn aŭ binarajn datenojn kiel enigaĵon, prilaboras ĝin laŭ instrukciaĵoj stokitaj en sia memorilo, kaj disponigas rezultojn kiel produktaĵo. Mikroprocesoroj enhavas kaj kombinan logikon kaj sinsekvan ciferecan logikon. Mikroprocesoroj funkciigas sur nombroj kaj simboloj reprezentitaj en la duuma sistemo.
La integriĝo de tuta CPU sur ununura peceto aŭ sur kelkaj aparatoj tre reduktis la koston de pretigpotenco. Integracirkvitaj procesoroj estas produktitaj en nombregoj pere de tre aŭtomatigitaj procezoj rezultigantaj en malalta kosto por unuo. Unublataj procesoroj pliigas fidindecon ĉar ekzistas pli malmultaj elektraj ligoj kiuj malsukcesas. Ĉar mikroprocesoraj dezajnoj iĝas pli rapide, la kosto de produktado de blato (kun pli malgrandaj komponentoj konstruitaj sur duonkondukta blato de la sama grandeco) ĝenerale restas la sama.
Listo de procesoroj
- Alchemy
- Alpha
- ARMx20T
- ARM Thumb
- C7
- Cell
- Cyrix
- Itanium
- MIPS
- MIPS39xx
- MIPS41xx
- MIPS4300
- MIPS16
- Pentium M
- Power4
- PowerPC 970
- PPC403G4
- PPC8xx
- PWRficient
- SH3
- SH4
- SPARC
- UltraSPARC IV+
- VAX
- XScale PXA 270
Listo de projektantoj kaj produktantoj de procesoroj
- AMD
- ANYKA
- ARM
- Centaur Technology
- Chips and Technologies
- Compaq
- Cyrix
- DEC
- Hitachi
- IBM
- IDT
- Intel
- MIPS
- Motorola
- National Semiconductor
- NEC
- NexGen
- Rise Technologies
- Samsung
- SGS-Thomson
- SiS
- SKT
- Sony
- Sun
- Texas Instruments
- Toshiba
- Transmeta
- UMC
- VIA Technologies
Vidu ankaŭ
Notoj
- ↑ Diskuton pri uzo de vorto procesoro vi povas legi ĉe diskutoj pri uzo de komputilaj terminoj.
- ↑ Osborne, Adam (1980). An Introduction to Microcomputers. Volume 1: Basic Concepts (2nd ed.). Berkeley, California: Osborne-McGraw Hill. ISBN 0-931988-34-9.
- ↑ Krishna Kant Microprocessors And Microcontrollers: Architecture Programming And System Design, PHI Learning Pvt. Ltd., 2007 ISBN 81-203-3191-5, page 61, describing the iAPX 432.