Palatinata germana dialektaro | |
lingvo • moderna lingvo | |
---|---|
Rejnfranka dialektaro | |
Parolantoj | 1 000 000 |
Skribo | latina alfabeto |
Lingvaj kodoj | |
Lingvaj kodoj | |
ISO 639-3 | pfl |
Glottolog | pala1330 |
Angla nomo | Palatinate German |
Franca nomo | palatin |
La palatinata germana lingvo (Pfälzisch/Pälzisch) estas dialektaro de la germana lingvo parolata precipe en la geografia regiono Palatinato, la suda parto de la federacia lando Rejnlando-Palatinato de Germanio, inter la rivero Rejno oriente kaj la limo al Sarlando oriente. Pliaj parolantoj ankoraŭ troveblas en la orienta parto de Sarlando kaj en la teritorio ĉirkaŭ la urboj Mannheim kaj Heidelberg en plej norda Baden-Virtembergo.
La dialektaro divideblas en okcidentan formon, nomatan Westpfälzisch, kaj orientan formon, nomatan Vorderpfälzisch. La lingvo estas la precipa fonto de la pensilvanigermana lingvo en Usono, kiun plejparte vivigis germanaj elmigrintoj el la historia regiono Kurpfalz, kiu krom el la nuna geografia regiono Palatinato ankaŭ konsistis el la norda parto de Baden-Virtembergo kaj la nuna distrikto Bergstraße, la plej suda parto de Hesio: la areo fakte identas al la moderna metropola regiono Rhein-Neckar.
Ekzistas vikipedio en la palatinata germana lingvo, kiu en februaro 2012 havis iom pli ol 1700 artikoloj.
Jen iuj ekzemplaj vortoj, kun komparo al la germana kaj nederlanda lingvoj:
Vorderpfälzisch | Westpfälzisch | Germane | Nederlande | Esperantlingve |
---|---|---|---|---|
Mais | Mais | Mäuse | Muis | musoj |
Lais | Lais | Läuse | Luis | afidoj |
Grumbeer | Grumbeer | Kartoffel | Aardappel | terpomo |
Schnoog(e) | Stechmigg | Mücke | muskiet/mug | kulo |
Bääm | Bääm | Bäume | boom | arboj |
Schdää | Schdää | Stein | steen | ŝtono |
soi | sei | sein | zijn | lia |
unser | unser | unsere | ons | nia |
net/nit | net | nicht | niet | ne |
dowedder | degeche | dagegen | tegen | kontraŭ |
Fusch | Fisch | Fisch | vis | fiŝo |
ebbes | ebbes | etwas | iets/wat | io |
Ärwett | Arwett | Arbeit | werk | laboro |
Dor | Dor | Tor | deur | pordo |
Abbel | Abbel | Apfel | appel | pomo |
hawwe | hänn | haben | hebben | havi |