ISO 3166-1 alpha-3 estas normo kiu donas 3-literajn kodojn por landoj kaj dependaj teritorioj. Ili estas publikigitaj de la Internacia Organizo por Normigado (ISO) kiel parto de ĝia normo ISO 3166.
Ili estas uzataj en ISO/IEC 7501-1 por maŝine legeblaj pasportoj.
Aktualaj kodoj
- ISO 3166-1 Alpha-2
- ISO 3166-1 Alpha-3
Oficiale asignitaj kodoj
Pli sube estas plena listo de la aktualaj oficiale asignitaj kodoj.
- ABW - Arubo
- AFG - Afganio
- AGO - Angolo
- AIA - Angvilo
- ALA - Alando
- ALB - Albanio
- AND - Andoro
- ANT - Nederlandaj Antiloj
- ARE - Unuiĝintaj Arabaj Emirlandoj
- ARG - Argentino
- ARM - Armenio
- ASM - Usona Samoo
- ATA - Antarkto
- ATF - Francaj Sudaj kaj Antarktaj Teritorioj
- ATG - Antigvo-Barbudo
- AUS - Aŭstralio
- AUT - Aŭstrio
- AZE - Azerbajĝano
- BDI - Burundo
- BEL - Belgio
- BEN - Benino
- BFA - Burkino
- BGD - Bangladeŝo
- BGR - Bulgario
- BHR - Barejno
- BHS - Bahamoj
- BIH - Bosnio kaj Hercegovino
- BLM - Saint-Barthélemy
- BLR - Belorusio
- BLZ - Belizo
- BMU - Bermudo
- BOL - Bolivio
- BRA - Brazilo
- BRB - Barbado
- BRN - Brunejo
- BTN - Butano
- BVT - Buvetinsulo
- BWA - Bocvano
- CAF - Centr-Afrika Respubliko
- CAN - Kanado
- CCK - Kokosinsuloj
- CHE - Svislando
- CHL - Ĉilio
- CHN - Ĉinio
- CIV - Ebur-Bordo
- CMR - Kameruno
- COD - Kongo Kinŝasa
- COG - Kongo Brazavila
- COK - Kukinsuloj
- COL - Kolombio
- COM - Komoroj
- CPV - Kabo-Verdo
- CRI - Kostariko
- CUB - Kubo
- CXxR - Kristnaskinsulo
- CYM - Kajmaninsuloj
- CYP - Kipro
- CZE - Ĉeĥio
- DEU - Germanio
- DJI - Ĝibutio
- DMA - Dominiko
- DNK - Danio
- DOM - Domingo
- DZA - Alĝerio
- ECU - Ekvadoro
- EGY - Egiptio
- ERI - Eritreo
- ESH - Okcidenta Saharo
- ESP - Hispanio
- EST - Estonio
- ETH - Etiopio
- FIN - Finnlando
- FJI - Fiĝioj
- FLK - Falklandoj
- FRA - Francio
- FRO - Ferooj
- FSM - Federacio de Mikronezio
- GAB - Gabono
- GBR - Unuiĝinta Reĝlando
- GEO - Kartvelio
- GGY - Guernsey
- GHA - Ganao
- GIB - Ĝibraltaro
- GIN - Gvineo
- GLP - Gvadelupo
- GMB - Gambio
- GNB - Gvineo Bisaŭa
- GNQ - Ekvatora Gvineo
- GRC - Grekio
- GRD - Grenado
- GRL - Gronlando
- GTM - Gvatemalo
- GUF - Franca Gujano
- GUM - Gvamo
- GUY - Gujano
- HKG - Honkongo
- HMD - Insulo Herdo kaj insuloj Makdonaldaj
- HND - Honduro
- HRV - Kroatio
- HTI - Haitio
- HUN - Hungario
- IDN - Indonezio
- IMN - Manksinsulo
- IND - Barato
- IOT - Brita Hindoceana Teritorio
- IRL - Irlando
- IRN - Irano
- IRQ - Irako
- ISL - Islando
- ISR - Israelo
- ITA - Italio
- JAM - Jamajko
- JEY - Jersey
- JOR - Jordanio
- JPN - Japanio
- KAZ - Kazaĥio
- KEN - Kenjo
- KGZ - Kirgizio
- KHM - Kamboĝo
- KIR - Kiribato
- KNA - Sankta Kristofo kaj Neviso
- KOR - Sud-Koreio
- KWT - Kuvajto
- LAO - Laoso
- LBN - Libano
- LBR - Liberio
- LBY - Libio
- LCA - Sankta Lucio
- LIE - Liĥtenŝtejno
- LKA - Srilanko
- LSO - Lesoto
- LTU - Litovio
- LUXx - Luksemburgio
- LVA - Latvio
- MAC - Makao
- MAF - Saint-Martin
- MAR - Maroko
- MCO - Monako
- MDA - Moldavio
- MDG - Madagaskaro
- MDV - Maldivoj
- MEX - Meksiko
- MHL - Marŝaloj
- MKD - Respubliko de Makedonio
- MLI - Malio
- MLT - Malto
- MMR - Birmo
- MNE - Montenegro
- MNG - Mongolio
- MNP - Nord-Marianoj
- MOZ - Mozambiko
- MRT - Maŭritanio
- MSR - Moncerato
- MTQ - Martiniko
- MUS - Maŭricio
- MWI - Malavio
- MYS - Malajzio
- MYT - Majoto
- NAM - Namibio
- NCL - Nov-Kaledonio
- NER - Niĝero
- NFK - Norfolkinsulo
- NGA - Niĝerio
- NIC - Nikaragvo
- NIU - Niuo
- NDL - Nederlando
- NOR - Norvegio
- NPL - Nepalo
- NRU - Nauro
- NZL - Nov-Zelando
- OMN - Omano
- PAK - Pakistano
- PAN - Panamo
- PCN - Pitkarna Insulo
- PER - Peruo
- PHL - Filipinoj
- PLW - Palaŭo
- PNG - Papuo-Nov-Gvineo
- POL - Pollando
- PRI - Puerto-Riko
- PRK - Nord-Koreio
- PRT - Portugalio
- PRY - Paragvajo
- PSE - Palestina Teritorio
- PYF - Franca Polinezio
- QAT - Kataro
- REU - Reunio
- ROU - Rumanio
- RUS - Rusio
- RWA - Ruando
- SAU - Sauda Arabio
- SDN - Sudano
- SEN - Senegalo
- SGP - Singapuro
- SGS - Sud-Georgio kaj Sud-Sandviĉinsuloj
- SHN - Sankta Heleno
- SJM - Svalbardo kaj Jan-Majen-insulo
- SLB - Salomonoj
- SLE - Sieraleono
- SLV - Salvadoro
- SMR - San-Marino
- SOM - Somalio
- SPM - Sankta-Piero kaj Mikelono
- SRB - Serbio
- STP - Sao Tomeo kaj Principeo
- SUR - Surinamo
- SVK - Slovakio
- SVN - Slovenio
- SWE - Svedio
- SWZ - Svazilando
- SYC - Sejŝeloj
- SYR - Sirio
- TCA - Turkoj kaj Kajkoj
- TCD - Ĉado
- TGO - Togolando
- THA - Tajlando
- TJK - Taĝikio
- TKL - Tokelao
- TKM - Turkmenio
- TLS - Orienta Timoro
- TON - Tongo
- TTO - Trinidado kaj Tobago
- TUN - Tunizio
- TUR - Turkio
- TUV - Tuvalo
- TWN - Tajvano
- TZA - Tanzanio
- UGA - Ugando
- UKR - Ukrainio
- UMI - Usonaj Malgrandaj Insuloj
- URY - Urugvajo
- USA - Usono
- UZB - Uzbekio
- VAT - Vatikanurbo
- VCT - Sankta Vincento kaj Grenadinoj
- VEN - Venezuelo
- VGB - Britaj Virgulininsuloj
- VIR - Usonaj Virgulininsuloj
- VNM - Vjetnamio
- VUT - Vanuatuo
- WLF - Valiso kaj Futuno
- WSM - Samoo
- YEM - Jemeno
- ZAF - Sud-Afriko
- ZMB - Zambio
- ZWE - Zimbabvo
Kodoj kiu povas esti asignitaj de uzantoj
Jenaj kodoj povas esti asignitaj de uzantoj:
- de AAA al AAZ
- de QMA al QZZ
- de XAA al XZZ
- de ZZA al ZZZ.
Ĉi tiuj kodonoj estas po uzantoj kiuj bezonas adicii aldonajn nomojn de landoj, teritorioj aŭ alia geografiaj objektoj por ilia ena apliko de ISO 3166-1, kaj mem ISO 3166 neniam uzos la kodojn en la ĝisdatiga procezo de la normo.
Rezervitaj kodoj
Rezervitaj kodonoj estas kodoj kiuj ne estas kodoj de ISO 3166-1, sed estas uzitaj por iuj aplikoj kune kun kodoj de ISO 3166. ISO 3166 pro tio rezervas ilin, ĉar se ilin uzi por ISO 3166 okazos konfliktoj inter la normo kaj tiuj aplikoj.
Escepta rezervado
Jenaj kodoj estas rezervitaj pro escepta rezervado:
- ASC - Ascension - rezervita laŭ peto de Internacia Poŝta Unio ankaŭ uzita de ITU
- CPT - Klipertono - rezervita laŭ peto de ITU
- DGA - Diego Garcia - rezervita laŭ peto de ITU
- FXX - Francio, ĉefteritorio - rezervita laŭ peto de Francio
- TAA - Tristan da Cunha - rezervita laŭ peto de Internacia Poŝta Unio
Jenaj kodoj estis rezervitaj pro escepta rezervado, sed ekde ĝisdatigo de la 29-a de marto 2006 ili estas inkluzivitaj en la normon:
- GGY - Guernsey - rezervita laŭ peto de Internacia Poŝta Unio
- IMN - Manksinsulo - rezervita laŭ peto de Internacia Poŝta Unio
- JEY - Jersey - rezervita laŭ peto de Internacia Poŝta Unio
Traira rezervado
Jenaj kodoj estas rezervitaj pro traira rezervado:
- BUR - Birmo - ŝanĝis sian kodon al MMR en 1989
- NTZ - Neŭtrala Zono - disdividita enen de du partoj, kiu kuniĝis kun Irako IRQ kaj Sauda Arabio SAU en 1993
- SCG - Serbio kaj Montenegro - disdividita enen de Montenegro MNE kaj Serbio SRB en 2006
- SUN - U.S.S.R. - disdividita enen de Armenio ARM, Azerbajĝano AZE, Belorusio BLR, Estonio EST, Kartvelujo GEO, Kazaĥio KAZ, Kirgizio KGZ, Latvio LVA, Litovio LTU, Respubliko de Moldava Respubliko MDA, Ruslanda Federacio RUS, Taĝikio TJK, Turkmenio TKM, Ukrainio UKR, kaj (Uzbekio, Uzbekujo) UZB en 1992, el kiuj BLR kaj UKR jam ekzistis
- TMP - Orienta Timoro - ŝanĝis sian kodon al TLS en 2002
- YUG - Jugoslavio - ŝanĝis sian nomon al Serbio kaj Montenegro SCG en 2003
- ZAR - Kongo - ŝanĝis sian nomon al Kongo Kinŝasa COD en 1997
Nedifinita rezervado
Jenaj kodoj estas rezervitaj ĉar ili estis menciitaj en konvencioj pri voja trafiko de Unuiĝintaj Nacioj de 1949 aŭ 1968:
- ADN - Adeno
- BDS - Barbado
- BRU - Brunejo
- CDN - Kanado
- EAK - Kenjo
- EAT - Tanganjikio
- EAU - Ugando
- EAZ - Zanzibaro
- GBA - Alderney
- GBG - Guernsey
- GBJ - Jersey
- GBM - Manksinsulo
- GBZ - Ĝibraltaro
- GCA - Gvatemalo
- HKJ - Jordanio
- MAL - Malajzio
- RCA - Centr-Afrika Respubliko
- RCB - Kongo Brazavila
- RCH - Ĉilio
- RMM - Malio
- RNR - Norda Rodezio
- ROK - Sud-Koreio
- RSM - San-Marino
- RSR - Suda Rodezio
- SLO - Slovenio
- SME - Surinamo
- TMN - Turkmenio
- WAG - Gambio
- WAL - Sieraleono
- ZRE - Kongo
Kodoj nepermesataj por uzo
Provizore, ISO 3166 ne permesas uzi jenajn kodojn, prenitajn el ISO/IEC 7501-1 (normo pri maŝine legeblaj vojaĝaj dokumentoj), kiel landokodoj:
- GBD - Civitano de Britaj Dependaj Teritorioj, Teritorias)
- GBN - Brita nacio (transmara)
- GBO - Civitano de Brita Transmaro
- GBP - Brita protektita persono
- GBS - Brita subjekto
- UNA - Oficialulo de specialigita agentejo de Unuiĝintaj Nacioj
- UNK - Kosova rezidento, vojaĝa dokumento eldonita per UNMIK
- UNO - Oficialulo de Unuiĝintaj Nacioj
Aliaj forigitaj kodoj
Ĉi tiuj kodoj estis forigitaj el ISO 3166-1 post la unua redakcio en 1974:
- AFI - Franca Teritorio de la Afars kaj la Issas - ŝanĝis sian nomon al Ĝibutio DJI
- ATB - Brita Antarkta Teritorio - formis parton de Antarkto ATA
- ATN - Lando de Maud - formis parton de Antarkto ATA
- BYS - ŝanĝis ĝia nomo al Belorusio BLR
- CSK - Ĉeĥoslovakio - disdividiĝis enen de Ĉeĥio CZE kaj Slovakio SVK
- CTE - Kantono kaj Enderbury Insuloj - formis parton de Kiribato KIR
- DDR - Germana Demokratia Respubliko - formis parton de Germanio DEU
- DHY - Dahomeo - ŝanĝis ĝia nomo al Benino BEN
- GEL - Gilbert kaj Elicinsuloj - disdividiĝis enen de Kiribato KIR kaj Tuvalo TUV
- HVO - Haute-Volta - ŝanĝis sian nomon al Burkinafaso BFA
- JTN - Jonstonatolo - formis parton de Usonaj Malgrandaj Insuloj UMI
- MID - Midvejinsuloj - formis parton de Usonaj Malgrandaj Insuloj UMI
- NHB - Novaj Hebridoj - ŝanĝis ĝia nomo al Vanuatuo VUT
- PCI - Fida Teritorio de la Pacifikaj Insuloj - disdividiĝis enen de Federacio de Mikronezio FSM, Marŝaloj MHL, Nord-Marianoj MNP, kaj Palaŭo PLW
- PCZ - Panama Kanala Zono - formis parton de Panamo PAN
- PHI - Filipinoj - ŝanĝis ĝia kodo al PHL
- PUS - Usonaj Diversaj Pacifikaj Insuloj - formis parton de Usonaj Malgrandaj Insuloj UMI
- RHO - Rodezio - ŝanĝis sian nomon al Zimbabvo ZWE
- NLM - Rumanio - ŝanĝis sian kodon al ROU
- SKM - Sikimo - formis parton de Barato IND
- VDR - Demokratia Respubliko de Vjetnamio - formis parton de Vjetnamio VNM
- WAK - Vejkinsulo - formis parton de Usonaj Malgrandaj Insuloj UMI
- YMD - Demokratia Jemeno - formis parton de Jemeno YEM
Vidu ankaŭ
Fontoj kaj eksteraj ligiloj
- Internacia Organizo por Normigado (ISO): Arkivigite je 2004-09-23 per la retarkivo Wayback Machine pri ISO 3166
- Landokodoj en ISO 3166
- Historio de ISO 3166-1