Kiel legi la taksonomion Argentina laganaso
Argentina laganaso
Biologia klasado
Regno: Animaloj Animalia Filumo: Ĥorduloj Chordata Klaso: Birdoj Aves Ordo: Anseroformaj Anseriformes Familio: Anasedoj Anatidae Genro: Oxyura Specio: O. vittata
Dunomo
Oxyura vittata (Philippi, 1860)
Konserva statuso
Konserva statuso: Malplej zorgiga
Aliaj Vikimediaj projektoj

La Argentina laganaso, Argentina oksiuro aŭ Argentina rigidvosta anaso (Oxyura vittata) estas malgranda sud-amerika specio el la genroj de la rektavostaj anasoj el la Anasedoj.

Distribuado kaj habitato

La Argentina laganaso loĝas en Argentino, Ĉilio, Urugvajo, Paragvajo, kaj suda Brazilo en suda Sudameriko.^[1]

Ili loĝas ĉe lagetoj, marĉoj, malrapidaj riveroj kaj lagunoj, ĉefe de nesala akvo, sed ankaŭ se ili estas iom salecaj. Ili troviĝas el marnivelo al 800 metroj de altitudo. Estas specio ĉefe de loĝantaj birdoj, escepte tiuj kiuj loĝas en habitatoj aŭstralaj, ĉar pro portempa frostado ĉiuj akvobirdoj devas migri portempe.

Aspekto

Masklo

Inoj ĉe Mar del Plata.

Ties longo estas de ĉirkaŭ 46 cm kun pezo proksimuma de 600 gramoj. Tiu specio havas nigran voston kutime tenata rekte. Temas pri specio kun seksa duformismo. Masklaj plenkreskuloj havas tre brilan kaŝtanbrunan korpon, bluan bekon kaj nigran kapon etende al malantaŭa kolo kaj gorĝareo. Tiuj maskloj similas al parenca samgenrano nome Makoa laganaso kaj havas simile nigran kapon kiel la Aŭstralia anaso, sed la aliaj samgenranoj, nome Blankakapa oksiuro kaj Jamajka oksiuro, facile distingeblas ĉar havas blankajn vangojn, anstataŭ nigrajn. Inaj plenkreskuloj havas grizbrunan korpon kun malhelgriza beko kaj malhelbrunaj krono, nuko kaj vangostrio, dum estas hela gorĝareo. Tiu specio ne estas konfuzebla kun similaj specioj, kiuj ne ekzistas en ties teritorioj.

Estas notinda pro ties posedaĵo la plej longa peniso el ĉiuj vertebruloj, rilate al la korpo. La peniso dum erektiĝo longas ĝenerale duonkorpe, malofte eĉ kiel tutan longon (42 cm).^[2][3] Oni faris teorion, ke la rimarkinda grando de la spineca peniso kun ties hirta pinto povus esti evoluinta kiel reago al konkurenca premo ĉe tiu tre promiskuaj birdoj, forigante spermon el antaŭaj partneroj per maniero de botelbroso.

Kvankam plej masklaj birdoj ne havas penisojn,^[4] tiuj anasoj havas longajn korktirilecajn penisojn, kaj la inoj havas longajn korktirilecajn vaginojn, kiuj spiralas en mala direkto.^[5] La maskloj ofte klopodas perforti kopulacion, sed la komplika pariĝa geometrio permesas la inojn kontroli — plej el la perfortaj kopulacioj ne rezultigas sukcesajn fekundigojn.^[6]

Kutimaro

Tiuj anasoj bone naĝas kaj plonĝas ofte, serĉe de nutraĵo aŭ por fuĝi el eventualaj predantoj. Ili malofte flugas, nur kaze de certa danĝero.

Reproduktado

Argentinaj laganasoj en bestoĝardenoj de Heidelbergo

Iliaj nestoj estas malgranda kaj ĉe akvo. La ino demetas 3 al 5 ovojn asprajn kaj tre grandajn, longajn 65 mm x 47 mm.^[7] Eblas trovi nestojn kun ĝis 12 ovoj, sed tio okazas ĉar pli da unu ino ovodemetis tie. La kovadon faras nur la ino. Tiuj kutime kaŝas la ovojn per akvaj plantoj, kiam ili foriras, por eviti detekton fare de aeraj predantoj.

Referencoj

Literaturo

• BirdLife International (2004). Oxyura vittata. Internacia Ruĝa Listo de Endanĝeritaj Specioj, eldono de 2006. IUCN 2006. Elŝutita 09a Majo 2006. Kriterioj kial tiu specio estas Malplej Zorgiga.
• McCracken, Kevin G. et al (2001): "Sexual selection: Are ducks impressed by drakes' display?". Nature, 413 p. 128. DOI: 10.1038/35093160 PDF plena teksto Arkivigite je 2006-09-07 per la retarkivo Wayback Machine
• Michaela Simon: Also doch: Size matters! Argentinische Ruderente verblüfft Wissenschaftler. In: Telepolis, 13a septembro 2001