karpenfolia ostrio (Ostrya carpinifolia) | ||||||||||||||||||||||
Biologia klasado | ||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||
Aliaj Vikimediaj projektoj | ||||||||||||||||||||||
La ostrio[1] (latine Ostrya) estas plantogenro el la familio betulacoj (Betulaceae). La genro havas ok ĝis dek speciojn, inter kiuj estas unu, kiu hejmiĝas en Eŭropo. Ili estas deciduaj arboj kaj arbustoj. La specioj el la genro Ostrya similas al karpeno (Carpinus). La diferenco estas la nudaj amentoj ĉe karpenoj kaj ĉe Ostrya per involukro ĉirkaŭita frukto.
Priskribo
Ostrya estas deciduaj arboj kaj arbustoj. La burĝonoj estas ovformaj kun multaj skvamoj. La folioj estas neregulaj kaj duoble segildentaj.
La masklaj floraroj estas pendantaj kaj dum la vintro nudaj amentoj. Ili tre similas al aveloj. La inaj floraroj tre similas al lupolo. Tial la nomo lupolfago en la germana lingvo. La malgrandaj fruktoj (nuksetoj) ofte havas flugilojn.
La ligno estas tre malmola. En anglalingvaj landoj ĝi estas nomata ankaŭ ironwood (‚ferligno‘). Ĝi estis en fruaj tempoj uzitaj por fari rabotilojn.
Disvastigo
Ostrya estas disvastigita en la moderklimataj regionoj de la norda hemisfero. En Eŭropo hejmiĝas nur unu specio, nome la Eŭropa lupolfago (Ostrya carpinifolia), kiu hejmiĝas en Sudeŭropo kaj en Malgrandazio. Tri specioj hejmiĝas en Nord- kaj Mezameriko. La aliaj specioj hejmiĝas en Azio, precipe en Ĉinujo.
Sistematiko
La unuan priskribon faris en la jaro 1760 la itala botanikisto Giovanni Antonio Scopoli en sia verko ‘‘Flora Carniolica‘‘, paĝo 414. La genro Ostrya konsistas el ok ĝis dek specioj.
Scienca nomo Esperanta nomo diavastigo sinonimoj Ostrya carpinifolia SCOP. eŭropa ostrio, karpenfolia ostrio Sudeŭropo, okcidenta Azio Ostrya chinensis I.M.TURNER ĉinia ostrio Ĉinujo Ostrya multinervis REHDER Ostrya guatemalensis (H.J.P.WINKL.) ROSE gvatemala ostrio Ostrya virginiana subsp. guatemalensis (H.J.P.WINKL.) A.E.MURRAY Ostrya japonica SARG. japania ostrio Japanujo, Koreujo Ĉinujo Ostrya knowltonii COVILLE amerika ostrio Nordameriko Ostrya chisosensis CORRELL Ostrya rehderiana CHUN Ĉinujo Ostrya trichocarpa {D. FANG & Y. S. WANG Ĉinujo Ostrya virginiana (MILL.) K. KOCH virginia ostrio Nord- kaj Mezameriko Carpinus virginiana MILL. Ostrya yunnanensis HU EX P. C. LI Ĉinujo