Oliver Twist
literatura verko serie eldonita fikcio
Aŭtoroj
AŭtoroCharles Dickens
Lingvoj
Lingvoangla lingvo
Eldonado
Eldondato1837
LokoLondono
EldonejoRichard Bentley
Ĝenroromano
Loko de rakontoLondono
Fagin en la karcero. Ilustraĵo de George Cruikshank en la origina eldono de 1837.

Oliver Twist estas socia romano de Charles Dickens, kiu aperis sub la kompleta titolo Oliver Twist, or The Parish Boy’s Progress (Oliver Twist aŭ la vojo de orfa knabo) de februaro 1837 ĝis aprilo 1839 en daŭrigoj en la periodaĵo „Bentley's Miscellany“. Oliver Twist estas la dua romano de Dickens kaj probable lia nuntempe plej konata verko. Ĝi estis plurfoje adaptita por teatro, kino, televido kaj kiel komikso.

La rakonto

La romano rakontas la historion de la trovita bebo kaj orfa knabo Oliver Twist, kiu kreskas en infanejo por malriĉuloj de angla urbeto, ne konante sian devenon.

Lasta provo de Sikes fuĝi. Ilustraĵo de George Cruikshank en la origina eldono de 1837.

Literatura kritiko

La romano estis granda sukceso. Precipe pro sia parte drasta priskribo de infana laboro, krimoj kaj malriĉeco en la epoko de la frua industriigo en Anglio ĝi vekis grandan atenton. Kontraste al la trafa granda sociala realismo de la verko, la literatura kritiko tamen taksas la priskribon de la karaktero precipe de la ĉefa protagonisto nekredinda. Li ŝajnas esti burĝe bone edukita kaj nobla, kvankam mankas ĉiuj ajn kondiĉoj por fariĝi tia en liaj viv-cirkonstancoj.

La antisemita stereotipo, per kiu Dickens priskribas la figuron de Fagin, estas diskutata ĝis hodiaŭ. Dickens mem mildigis ĝin en pli malfruaj eldonoj, en modernaj prilaboroj ĝi ofte tute forestas [1].

Filmaj prilaboroj

Jam en 1909 la verko estis filmita la unuan fojon de James Stuart Blackton. Sekvis pliaj filmoj en 1922, 1948 (kun Alec Guinness en la rolo de Fagin), 1988 kiel bildstria filmo de Walt Disney sub la titolo "Oliver & Co." kaj ankoraŭ aliaj.

Ĉiuj filmaj adaptoj en kronologia sinsekvo

Filmtitolo (jaro) Reĝisoro Produktita en Aktoroj (elekto)
Oliver Twist (1909) James Stuart Blackton Usono Edith Storey (Oliver), William Humphrey (Fagin)
L'enfance Oliver Twist (1910) Camille de Morlhon Francio Jean Périer
Oliver Twist (1912) Thomas Bentley Grandbritio Ivy Millais (Oliver), John McMahon (Fagin)
Oliver Twist (1912) Usono Vinnie Burns (Oliver), Nat C. Goodwin (Fagin)
Oliver Twist (1916) James Young Usono Marie Doro (Oliver), Tully Marshall (Fagin)
Twist Olivér (1919) Márton Garas Hungario Jenő Törzs
Oliver Twist (1920) Lupu Pick Germanio
Oliver Twist (1922) Frank Lloyd Usono Jackie Coogan (Oliver), Lon Chaney (Fagin)
Oliver Twist (1933) William J. Cowen Usono Dickie Moore (Oliver), Irving Pichel (Fagin)
Oliver Twist (1948) David Lean Grandbritio John Howard Davies (Oliver), Alec Guinness (Fagin)
Oliver Twist (1955) Brazilo Adriano Stuart (Oliver), Jaime Barcellos (Fagin)
Oliver Twist (televida serio, 1962) Eric Tayler Grandbritio Bruce Prochnik (Oliver), Max Adrian (Fagin)
Oliver Twist (1962) Jean-Paul Carrère Kanado Marcel Dalio
Oliver (1968) Carol Reed Grandbritio Mark Lester (Oliver), Ron Moody (Fagin), Oliver Reed (Sikes)
Oliver Twist (1974) Hal Sutherland Usono animacia filmo
Oliver Twist (1982) Richard Slapczynski Aŭstralio
Oliver Twist (1982) Clive Donner Grandbritio, Usono Richard Charles (Oliver), George C. Scott (Fagin), Tim Curry (Sikes)
Oliver Twist (televida serio, 1985) Gareth Davies Grandbritio Ben Rodska (Oliver), Eric Porter (Fagin)
Oliver & Co. (1988) George Scribner Usono animacia filmo
Oliver Twist (1991) Fernandez Ruiz Usono animacia filmo
Les Nouvelles aventures d'Oliver Twist (1997) Bruno Bianchi Francio animacia filmo
Oliver Twist (1997) (TV) Tony Bill Usono Alex Trench (Oliver), Richard Dreyfuss (Fagin), Elijah Wood (Artful Dodger), David O'Hara
Oliver Twist (1999) Renny Rye Grandbritio Sam Smith (Oliver), Robert Lindsay (Fagin), Keira Knightley (Rose Fleming)
A Boy called Twist (2004) Time Greene Sudafriko Jarrid Geduld (Oliver), Lesley Fong (Fagin)
Oliver Twist (2005) Roman Polański Grandbritio Barney Clark (Oliver), Ben Kingsley (Fagin)
Oliver Twist (2007) /TV) Coky Giedroyc Grandbritio William Miller (Oliver), Timothy Spall (Fagin)

Komiksoj

  • Will Eisner: Fagin the Jew, Doubleday 2003, ISBN 0-385-51009-8.
  • Loïc Dauvillier und Olivier Deloye: Oliver Twist de Charles Dickens, Delcourt (Collection Ex-Libris) 2007, ISBN : 9-782-75600671-0

Referencoj

  1. Geoffrey Nunberg, The Way We Talk Now Houghton Mifflin Company, Boston and New York 2001, p. 126

Eksteraj ligiloj

Tekstoj

Filmoj

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.