| Nurenbergo | |||
| germane Nürnberg, angle Nuremberg, pole Norymberga, itale Norimberga | |||
| urbo | |||
 Vidoj al la urbo | |||
|
|||
| Oficiala nomo: Nürnberg | |||
| Lando |  Germanio | ||
|---|---|---|---|
| Federacia lando | Bavario | ||
| Rivero | Pegnitz | ||
| Situo | Nurenbergo | ||
| - alteco | 309 m s. m. | ||
| - koordinatoj | 49° 26′ 0″ N 11° 5′ 0″ O / 49.43333 °N, 11.08333 °O (mapo) | ||
| Areo | 186,38 km² (18 638 ha) | ||
| Loĝantaro | 518 365 (31.12.2018) | ||
| Denseco | 2 781,23 loĝ./km² | ||
| Ĉefurbestro | Marcus König[1] ekde 2020 | ||
| Horzono | MET (UTC+1) | ||
| - somera tempo | MEST (UTC+2) | ||
| Poŝtkodo | 90402–90491 | ||
| Tel. antaŭkodo | (+49)0911, 09122, 09129 | ||
| ISO 3166 | 09 1 62 000 | ||
 Situo de la urbo enkadre de Germanio  Situo de la urbo enkadre de Germanio
| |||
 Vikimedia Komunejo: Nürnberg | |||
| Retpaĝo: www.nuernberg.de | |||
.svg.png.webp)
La germana urbo Nurenbergo[2] (germane Nürnberg) estas grava ekonomia kaj kultura centro de Norda Bavario. Ĝi havas 520 mil loĝantojn. Nun ĝi estas la centro de samnoma Metropola regiono Nurenbergo.
Dum la mezepoko la urbo estis grava libera regna urbo (1219-1806) kaj interalie multfoja kunvenloko de imperiaj dietoj (germane Reichstage), t.e. la asembleoj de Sankta Romia Imperio, kiuj okazis en la Nurenberga burgo.
En modernaj tempoj Nurenbergo estis iuspeca ĉefurbo de la industrio de ludiloj.
Dum naziismo ĝi estis ĉefa loko de amasaj renkontiĝoj, kaj inter la 20-a novembro 1945 kaj la 1-a oktobro 1946 tie sidis la Nurenberga proceso. Pri la nazia tempo informas speciala muzeo nomata Dokumentadcentro Nurenbergo. La urbo estis el inter la plej pitoreskaj mezepokstilaj urboj de Germanio, sed ĝi estis ege bombita dum Dua Mondmilito, tamen kelkaj vidindaj konstruaĵoj ĉu transvivis, ĉu estis rekonstruitaj poste.
Vidindaĵoj
Servoj
Famuloj
- Ĉefa famulo de la urbo estas Albrecht Dürer kaj lia patro Albrecht Dürer (pli aĝa).
- Johannes Cuno
- En Nurenbergo aperis iumatene la fama kaj mistera Kaspar Hauser.
- En la urbo naskiĝis
- Ferdinand Schmidt, fotisto
- Johann Matthias Gesner, filologo
- Johann Sperl, pentristo.
- Sigismondo la 1-a (Sankta Romia Imperio)
Transporto
La Metroo de Nurenbergo (germane Nürnberger U-Bahn) estas la metropolitena fervoja sistemo de Nurenbergo. Kune kun la tramo (Straßenbahn Nürnberg) kaj la trajno (S-Bahn) ĝi formas la densan transportan urboreton kiu faciligas la veturadon tra la urbo.
Futbala Mondpokalo 2006
Inter la 9-a de junio kaj la 9-a je julio 2006 en Germanio okazis la Futbala Mondpokalo 2006, interalie en Nurenbergo. En la tute trakonstruita stadiono, kiu dum la turniro havis 41 926 sidlokojn, okazis pluraj maĉoj.
Esperanto-movado
En decembro 1888 la ĝis tiam Volapukista Nürnberger Weltsprachenverein decidis aliĝi al Esperanto kaj tiel tiu ĉi societo estis la unua Esperantista organizaĵo, en kies kadro laboris ankaŭ Leopold Einstein. En oktobro 1889 aperis tie la unua Esperanto-gazeto La Esperantisto, eldonita de Christian Schmidt. Ankaŭ la Biblioteko de la Lingvo Internacia estis presata en Nürnberg ĉe W. Tümmel. En nordorienta urboparto estas strato nomata "Esperantostraße".
La 15-a Universala Kongreso de Esperanto okazis de la 2-a ĝis 8-a de aŭgusto 1923 en Nurenbergo. Estis 4963 enskribintoj (laŭ Edmond Privat almenaŭ 4000 partoprenantoj) el 43 landoj. Samjare okazis tie la 8-a Internacia Katolika Esperanto-Kongreso]
Inter la 27-a de decembro 1964 kaj la 3-a de januaro 1965 la 8-a Internacia Seminario de Germana Esperanto-Junularo okazis en Nurenbergo kaj pritraktis la temon "Ideologio kaj ŝtato - reciproka influo, realaĵo kaj mitoj".
En 2001 tie okazis la Ido-konferenco. En 2013 okazis la 90-a Germana Esperanto-Kongreso en Nürnberg. Alia lingva societo ekde 1644 aktiva en la urbo estas la t.n. Pegnitz-ordeno.
Notoj kaj referencoj
- ↑ https://www.nuernberg.de/internet/stadtportal/oberbuergermeister.html
- ↑ PIV: "Nurenberg/oZ. Bavaria urbo"
Vidu ankaŭ
Eksteraj ligiloj
la Albrecht Dürer-domo
defenda muro norde de la kastelo
Nurenbergo dum vintro
| ||||||||||||
