La fruaj, antaŭprofetaj jaroj (571–609)

Mohamedo naskiĝis en la araba urbo Mekko post la morto de sia patro Abdullah, kiel malriĉiĝinta familiano de la Haŝemidoj el la grava reganta tribo de la Korejŝoj. La naskiĝdato ne estas konata, sed disvastiĝis en Islamo la datigo je la jaro de la elefanto. Tamen gravaj historiaj faktoj kontraŭas tian datumon. La milito de Abraha verŝajne okazis inter 552 kaj 554.^[2]

En 570, naskiĝis Mohamedo, kiu bebo estis sendita al dezerto, kie zorgis lin beduenino Halimah bint Abi Dhuajb de la tribo Banu Sa'ad, branĉo de Haŭāzin.^[3] Tio estis ofta kutimo de la gravuloj de la tribo de Korejŝoj, cele al pli saniga eduko de la infanoj en la dezerto, por iĝi pli liberaj kaj fortaj kaj lerni el beduenoj, kiuj estis agnoskitaj pro sia honesteco kaj manko de nombraj malvirtoj.^[4]​

Mohamedo en brakoj de sia patrino (ambaŭ sub vualoj) en turka miniaturo. La islama arto kutime ne prezentas bildon de Mohamedo, kaj kiam ĝi faras tion (ekzemple en mezepokaj orientaj ilustraĵoj, ĉefe) estas plej ofte kun vizaĝoj sub vualoj.

Estante ses-jaraĝa Mohamedo revenis al sia patrino, Amina bint Vahb, kiu baldaŭ poste, en 577 aŭ 578, mortis.^[5] Post tio li vivis kun sia avo Abd al-Muttalib, kaj post ties morto ĉe sia onklo Abu Talib, kiu estis pli juna frato de lia patro.^[6]

La unua miraklo, kiu estas rakontita de la tradicio pri Mohamedo en la kompilo de la haditoj, temas pri faro de la Ĉefanĝelo Gabrielo, kiu descendis kaj malfermis lian bruston por elpreni lian koron. Li elprenis nigran koagulaĵon el tiu kaj diris «Tiu estas la parto, per kiu Satano povus allogi lin». Poste li lavis ĝin per akvo de la puto Zamzam en ujo el oro kaj redonis la koron al ties loko. La infanoj kaj ludkolegoj, kun kiuj li estis, kuris al lia nutropatrino kaj diris: «Mohamedo estis murdita»; ĉiuj iris al li sed malkovris, ke li estas viva.^[7]​ La islamanoj vidas tiun okazaĵon kiel montro de protekto por ke li apartiĝu el sia infanaĝo el la adorado al idoloj kaj probable tiu estas la tialo pro kio li estis redonita al sia patrino.

En tiu epoko Mekko estis prospera komerca centro, ĉefe ĉar ekzistis variaj temploj kiuj enhavis diversajn idolojn, kio altiris grandan nombron de pilgrimantoj. Komercistoj de diversaj triboj vizitis Mekkon en la epoko de la pilgrimado, kiam la tribaj militoj estis malpermesitaj kaj ili povis fari siajn veturojn sekure. En sia adolesko, Mohamedo akompanis sian onklon al liaj veturoj en Sirion kaj en aliajn lokojn. Tial, li iĝis persono kun ampleksa esperto ankaŭ en la kutimoj de aliaj regionoj.

Junaĝe Mohamedo dekomence laboris kiel ŝafisto, sed poste li ŝajne partoprenis en du vojaĝoj de komercaj karavanoj norden (al Sirio). Dum unu el tiuj komercaj vojaĝoj norden li ŝajne - laŭ profetlegendo el lia biografio el la frua 8-a jarcento - renkontis la monaĥon Bahira, kiu laŭdire vidis la sigelon de la profeteco inter la ŝultroj de Mohamedo. La rakonto pri la komercaj vojaĝoj, kies datoj ne estas ekzakte difinitaj, servas ŝajne al kadra rakonto de la stranga renkonto kun Bahira, kiu estas menciita kaj en la siria-kristana tradicio de la 9-a jarcento^[8] kaj en la islamaj "profetlegendoj" (qiṣaṣ al-anbiyāʾ). La monaĥo Bahira rakontis al Abu Talib sian vizion de Mohamedo en la estonteco, avertante lin, ke li protektu Mohamedon el judoj (en la versio de Ibn Iŝak), aŭ el bizancanoj (en la versio de al-Tabari).^[9]

Laŭ islamaj fontoj, Mohamedo respektis la religian tradicion de sia komunumo antaŭ siaj unuaj revelacioj. Ibn al-Kalbi (kiu mortis ĉirkaŭ 819),^[10] verkinto de La idollibro pri malnovaj arabaj diaĵoj, citis Mohamedon ĉe priskribo de la idolo al-Uzza jene: "Mi oferis blankan ŝafinon al al-Uzza, kiam mi sekvis la religion de mia popolo." ^[11] Ankaŭ la profetbiografio enhavas malnovajn raportojn, kiuj supozigas, ke Mohamedo sekvis pra-islamajn kutimojn en la antaŭprofeta periodo. En la Sira, la profetbiografio de Ibn Iŝak estas priskribita renkontiĝo inter Mohamedo kaj la tiam konata Zaid ibn 'Amr. Laŭ tiu raporto Mohamedo ofertis al Zaid la viandon de "niaj oferaĵoj, kiujn ni oferis al niaj idoloj", kies manĝon Zaid tamen rifuzis. "Ekde tiu tago", diris Mohamedo laŭtradicie, "mi nenion oferis al iu ajn dio, ĝis Dio sendis al mi sian mesaĝon." ^[12]

Ĉirkaŭ 595 lia tiama dungintino, la 15-jare pli aĝa negocista vidvino Ĥadiĝa bint Ĥuvajlid (555?–619)^[13] el la alte taksita familio ʿAbd al-ʿUzzā, proponis al li geedziĝon. Per ŝia helpo Mohamedo atingis financan sendependecon kaj socian sekurecon, kio estis granda ŝanĝo en lia vivo. Ĥadiĝa estis la unua persono, kiu kredis je la mesaĝo de Mohamedo. Tial la islama historio rigardas ŝin la unua islamanino en Mekao. Kune ili havis gefilojn, fakte ses gefilojn, nome du viroj kaj kvar virinoj. Ĉiuj naskiĝis antaŭ Mohamedo ricevis la unuan revelacion. Iliaj filoj Al-Kasim kaj Abdullah mortis infanaĝe en Mekko. Iliaj kvar filinoj estis Zajnab, Rukajjah, Umm Kulthum bint Muhammad kaj Fatima. Estas menciinda ĉefe la filino Fatima, la sola de iliaj gefiloj kiu mem havis idojn.^[14] De ŝi devenas ĉiuj posteuloj de Mohamedo. Ĥadiĝa, Ali ibn Abi Talib kaj Abu Bakr, la unua kalifo post la morto de Mohamedo, estis laŭtradicie la unuaj islamanoj.

La unuaj revelacioj

Mohamedo ricevanta la revelacion de la Ĉefanĝelo Gabrielo en irana miniaturo de la 15-a jarcento. Tie ĉi Mohamedo aperas kun malkovrita vizaĝo, io tute malofta.

Mohamedo estis de meditema karaktero kaj rutine pasigis noktojn meditante en la Kaverno Hira, proksime de Mekko. Laŭ islama kredo en 610, estante 40-jaraĝa, dum meditado, Mohamedo havis vizion de la Ĉefanĝelo Gabrielo. La unuaj revelacioj faris, ke Mohamedo eĉ pensis, ke li estis sub la influo de demona estaĵo, kio eĉ kondukis lin proksime al memmortigo. La perado de lia edzino preventis tian rezulton kaj instigis Mohamedon aŭskulti la revelaciojn. Mohamedo poste priskribis tiun viziton kiel ordonon parkerigi kaj deklami la versojn senditajn de Dio. Dum sia vivo, Mohamedo fidis la konservon de la parolo de Dio (Alaho الله), transigita de Gabrielo (Ĝibril, جبريل) al retenkapablo de la memoruloj, kiuj senlace deklamante memoris tion, kio post lia morto estos kompilita skribe en la Korano pro la esenca gravo konservi la ĝustan kaj originan mesaĝon tute pure, sen minimuma ŝanĝo enhava aŭ forma. Por tio ili uzis la materialojn kiujn ili povis havi kiel la skapoloj de kamelo, sur kiuj ili gravuris la versegojn de la Korano. Laŭ la islama kredo, la Ĉefanĝelo Gabrielo indikis al Mohamedo, ke li estis elektita kiel la lasta de la profetoj kaj tiukadre li predikis la parolon de Dio sur la bazo de strikto unudiismo, antaŭdirante la alvenon de la tago de la Lasta juĝo.

Laŭ la Korano kaj la tradiciaj rakontoj, Mohamedo estis analfabeto (ummi), fakto kiun la islama tradicio konsideras pruvon kiu pravigas la Koranon (Al-Qur'ān, القران), sankta libro de la islamanoj, kiel portanto de la parola vero revelaciita. Tamen, estas almenaŭ du haditoj kiuj montras, ke Mohamedo ne estis analfabeto Bujari Arkivigite je 2016-03-04 per la retarkivo Wayback Machine 1305. ‘Abdullah bin ‘Abbâs diris: «La malsano de la Profeto malboniĝis ĵaŭde». Tiam la Profeto diris: «Alportu al mi ion por skribi kaj mi redaktos skribon kaj tial vi ne perdiĝu post tio». Al-Bara' diris: «Tiel la Mesaĝisto de Allaho, prenis la dokumenton, kaj kvankam li ne povis bone skribi, li skribis: “Tio estas kion Muhammad ibn 'Abdullah konkludas...”» (Tio okazis dum la negocado de la Traktato de Hudajbija).^[15]

Malakcepto

Mohamedo estas defendita de sia bopatro Abu Bakr. Turka miniaturo de la 16-a jarcento.

Dum la sekvantoj de Mohamedo ekpliiĝis laŭnombre, ilia kritika sinteno kontraŭ la plurdiismo iĝis minaco por la lokaj tribestroj. La riĉeco de tiuj triboj estis bazita sur la Kaaba, nome la sankta komplekso de la idoloj de araboj kaj la ĉefe punkto religia de Mekko. Se oni malakceptus la idolojn, tiel kiel Mohamedo predikis, ne estus pilgrimantoj al Mekko, nek komerco, nek riĉeco. La malakcepto de la plurdiismo kiun predikis Mohamedo estis partikulare ofenda kontraŭ lia propra tribo, nome la Kurajŝoj, ĉar ili fakte estis la gardistoj de la Kaaba. Estas pro tio ke Mohamedo kaj liaj sekvantoj estis akre persekutataj. En la jaro 619 mortis Ĥadiĝa, nome la edzino de Mohamedo, kaj lia onklo Abu Talib. Tiu jaro estis konata kiel "la jaro de la tristeco". La klano al kiu apartenis Mohamedo repudiis lin kaj li kaj liaj sekvantoj suferis malsaton kaj persekutadon. Tio rezultis por Mohamedo en ekzilo (al Medino, kio fakte iĝis markilo por la starto de Islamo), milito kaj fina venko.

La dominado de Mohamedo plifirmiĝis

Por la islamanoj, la venko de Badr rezultis dia ratifo, ke Mohamedo estas legitima profeto. Post la venko, kaj post la juda klano de Banu Kajnuka estis forpelita el Medino, la plej parto de la lokanoj adoptis la islaman kredon dum kelkaj konservis sian iaman unudiisman kredon antaŭan al Islamo kaj Mohamedo establiĝis kiel reganto de la urbo.

Post la morto de sia edzino, Mohamedo edziniĝis al Aiŝa, la filino de lia amiko Abu Bakr (kiu poste iĝos la estro de la islamanoj post la morto de Mohamedo). En Medino li edziniĝis ankaŭ al Hafsa, filino de Umar (kiu posre estos la sukcedanto de Abu Bakr). Tiuj geedzecoj sigelis la aliandojn inter Mohamedo kaj liaj ĉefaj sekvantoj.

La filino de Mohamedo, Fatima, edziniĝis al Ali, kuzo de Mohamedo. Alia filino, Rukajjah, edziniĝis al Utman, sed ŝi mortis, kaj poste Utman edziĝis al ŝia fratino Umm Kalzum. Tiuj homoj estos en la venontaj jaroj la sukcedantoj de Mohamedo (kalifoj) kaj politikaj estroj de la islamanoj. Tiukadre, la kvar unuaj kalifoj estis ligitaj al Mohamedo per diversaj geedzecoj. La islamanoj konsideras tiujn kalifojn kiel la rāshidūn, raŝidunoj (الخلفاء الراشدون), kio signifas «gviditajn».

Pluis la milito

Detalo de la miniaturo La Profeto, Ali, kaj liaj kompanoj en la Masakro de prizonuloj de la juda tribo Banu Kurajza, ilustraĵo de teksto de la 19-a jarcento de Muhammad Rafi Bazil.

En 625 estro de Mekko, Abu Sufjan, marŝis kontraŭ Medino kun 3000 homoj. En la batalo de Uhud kiu okazis la 23an de Marto, venkis neniu el la du bandoj. La armeo de Mekko asertis, ke ili venkis en la batalo, sed faktu ĝi iĝis tro senhomigita kaj ne povis persekuti la islamanojn de Medino kaj okupi la urbon.

En Aprilo 627, Abu Sufjan iniciatis alian atakon kontraŭ Medino, sed Mohamedo estis ordoninta la elfosadon de tranĉeoj ĉirkaŭ la urbo kaj povis defendi ĝin sukcese en tio kio estas konata kiel la batalo de la Tranĉeo. En tiu batalo, la juda tribo de Banu Kurajzoj estis aliancanoj kun la armeo de Mekko,^[18] pro kio la islamanoj iniciatis militon kontraŭ ili, kaj venkis super ili. Post la venko en la batalo de la Tranĉeo, la islamanoj etendis sian influon pere de konvertoj kaj konkeroj de diversaj urboj kaj triboj, aplikante la militan koncepton mem de la Ĝihado, kiu havis fortajn rezultojn dum pli ol unu jarmilo kaj eĉ ĝis nuntempe.

La konkero de Mekko

En la jaro 628, la pozicio de Mohamedo estis sufiĉe avantaĝa kaj forta por decidi sian revenon al Mekko, tiam kiel pilgrimanto. En Marto de tiu jaro, li iris al Mekko sekvita de 1600 homoj. Post diversaj negocadoj, oni subskribis traktaton en vilaĝo proksima al Mekko nome al-Hudajbija. Kvankam oni ne permesis, ke Mohamedo eniru en Mekkon tiujare, la malamikeco ĉesis kaj la islamanoj ekde tiam rajtis aliri al la urbo en la venonta jaro. La traktato validis nur du jarojn, ĉar en 630 Mohamedo rompis ĝin.^[19] Mohamedo marŝis kontraŭ Mekko akompanata de armeo de pli ol 10 000 homoj kaj konkeris ĝin sen trafi rezistadon. Mohamedo amnestiis la loĝantojn de la urbo escepte tiuj kiuj estis insultintaj lin kaj la islamanojn apostatintajn. Li ordonis mortigi tiujn “eĉ se ili estas trovitaj sub la kurtenoj de la Kaaba”. Multaj loĝantoj konvertiĝis al Islamo.

Antaŭ sia morto en 632, Mohamedo estis jam plifirmigante sian dominadon sur la tuta duoninsulo de Arabio.

Mohamedo ordonis detrui la 360 idolojn ordigitajn ĉirkaŭ la Kaaba kaj forviŝi la paganajn pentraĵojn de ties internaj muroj, kvankam konservis tiujn de Jesuo kaj la Virgulino Maria.^[20] Krome, li malpermesis al la neislamanoj pilgrimi al Mekko, kaj tiel igis ĝin la sankta loko de la Islamo kaj ĉefa destino de pilgrimado de la nova religio. Kvankam Mohamedo ne ĉeestis en la atako al la urbo, administris la kvinonon de la militakiro por disdoni ĝin inter la necesuloj. La kvar ceteraj kvinonoj apartenis ĉiam al la luktintoj. Li akiris elaĉeton de 45 uncoj de arĝento el ĉiu prizonulo, elaĉeto kiu estis dispartigita inter la necesuloj. Mohamedo neniam sategis pro troa manĝo, en lia hejmo estis nur tio bezonata por pasigi la tagon kaj por la invititoj kiuj venis al tiu.

La kapitulaco de Mekko kaj la venko super la malamikaj triboj en Hunajn permesis al Mohamedo trudi sian dominadon super tuta Arabio. Tamen, Mohamedo ne formis registaron, sed preferis regadi tra la personaj rilatoj kaj la traktatoj kun la diversaj triboj.

Listo de edzinoj

Kaligrafio de la nomo de Ĥadiĝa.

Kiel mezorienta gravulo, Mohamedo havis kelkajn edzinojn, kies nombroj, nomoj kaj vivoj estas celo de debato inter fakuloj. La plej amplekse akceptitaj estas nome la jenaj:^[24]

• Ĥadiĝa, Ĥadiĝa bint Ĥuvajlid,
  • el kiu filino Fatima bint Muhamad
• Saŭda, Saŭda bint Zama
• Aiŝa, Aiŝa bint Abi Bakr
• Hafsa, Hafsa bint Umar
• Zajnab, Zajnab bint Ĥuzajma
• Umm Salama, Hind bint Abi Umajja
• Zajnab, Zajnab bint Ĝahŝ
• Ĝuvajrija, Ĝuvajrija bint al-Harith
• Rajhana, Rajhana bint Zajd
• Safija, Safija bint Hujaj
• Umm Habiba, Ramla bint Abi Sufjan
• Marijah, Marijah al-Kibtia
• Majmuna, Majmuna bint al-Harith

La morto de Mohamedo

Morto de Mohamedo en la turka verko Siyer-i Nebi de 1596.

Post mallongdaŭra malsano, Mohamedo mortis la 8an de Junio 632 en la urbo Medino estante sesdek-tri-jaraĝa. La malsano estis tradicie atribuita al engluto de viando venenigita. Tio okazis tri jarojn antaŭ lia morto, post la falo kaj subpremado de la estroj de Ĥajbar fare de la islama truparo.

Abu Bakr, nome la patro de Aiŝa, la tria edzino de Mohamedo, estis elektita^[25] fare de la estroj de la islama komunumo kiel la sukcedanto de Mohamedo, ĉar tiu estis la preferita sekvanto de Mohamedo. Ĉiuokaze, certe Abu Bakr iĝis la nova estro de Islamo. La plej parton de lia mallongdaŭra regado li pasigis batale kontraŭ nesubmetitajn tribojn, en tio kio estas konata kiel la Ridda-militoj.

Je la dato de la morto de Mohamedo, li estis unuiginta la tutan araban duoninsulon^[26] kaj etendinta la islaman religion en tiu regiono, same kiel en parto de Sirio kaj Palestino. Poste la sukcedantoj de Mohamedo etendis la teritorion de la araba imperio al la tuta Palestino, Sirio, Mezopotamio, Persio, Egiptio, la nordo de Afriko kaj al-Andalus.

Posteuloj de Mohamedo

Al Mohamedo supervivis lia filino Fatima kaj la filoj de tiu kaj de lia lasta edzino. La ŝijaistoj asertas, ke la edzo de Fatima, nome Ali kaj liaj posteuloj, estas la veraj estroj de la islamo. Kontraste la sunaistoj tute ne akceptas tiun kredon, sed respektas la posteulojn de Mohamedo.

La posteuloj de Mohamedo estas konataj laŭ diversaj nomoj, kiaj sajidoj kaj ŝarifoj. Multaj estroj kaj nobeloj de la islamaj landoj, kaj nuntempaj kaj pasintaj, asertas, ke ili estas posteuloj de Mohamedo kun variaj gradoj de kredindeco, tiaj kiel la fatimida dinastio de Nordafriko, la idrisida dinastio samloke, la aktualaj reĝaj familioj de Maroko kaj Jordanio kaj la imamoj ismailismanaj kiuj uzas la titolon de Aga Ĥan.

Frua Islamo

En la tempo de Mohamedo, la araboj senĉese kaj venĝoplene interbatalis. Araboj estis ordigitaj laŭ klanoj, laŭ sango. Mohamedo enkondukis ion novan: komunumon bazitan ne sur sango, sed sur fido. En la fruaj jaroj, la islamanoj funkciis kiel nova klano, sed klano algluigita ne de sango, sed de fido komuna. Aldone, la islamanoj, spite de diverseco de sango, promesis ne interbatali, kaj fakte interbatalo inter islamanoj estis dekomence malpermesita.

La Moskeo de la Profeto en Medino. La emfazo de islamanoj al Mekko ofte forgesigas, ke Islamo mem plie naskiĝis en Medino, kie estas la tombo de Mohamedo.

Pro la minaco de la nova klano al tradicio kaj ĝia religio, potenco kaj socia ordo, Mohamedo kaj la islamanoj devis forfuĝi de Mekko en la somero de 611 al Jatrib (arabe يثرب, Jaṯrib, nun Medino, "[la] urbo"). Tio estis la heĝiro ("fuĝo"), kiu markas la komencon de la islama erao. Estis en Medino kie Mohamedo fondis la unuan moskeon (islama preĝejo), kiu fariĝis la modelo por ĉiuj postaj moskeoj.

Sed kvankam Mohamedo kaj la islamanoj nun estis en Medino, Mekko ankoraŭ batalis kontraŭ Mohamedo, ĉar nun la islamanoj subtenis sin per rab-atakoj kontraŭ la karavanoj kiuj vojaĝis al Mekko. Mohamedo fine venkis la armeon de Mekko en 627 en la Batalo de la Tranĉeo. Tiam islamo disvastiĝis kiel fajro tra Arabujon. En 630 li kaptis Mekkon.

Ĉar la islamanoj promesis ne interbatali, la islama parto de Arabujo estis regiono de paco. Tio fortigis la islamanojn kontraŭ la aliaj araboj, kiuj estis tre disigitaj de la deziro por venĝo. Kiam Mohamedo mortis en 632, la plimulto de la araboj estis jam islamanoj. Kvar el la kunuloj de Mohamedo fariĝis regantoj de araba imperio granda kaj donis bazan formon al islama civilizo.

Islama imperio

Cent jarojn post lia morto, la islama imperio regis de Iberio ĝis Hindio tra multaj landoj, lingvoj kaj kulturoj. Post 200 jaroj, multe da la homoj de la imperio estis islamigitaj. Fakte dekomence araba imperio iĝis islama imperio aŭ landaro, kun aligo de multaj diversaj popoloj, lingvoj kaj kulturoj, nome persoj, berberoj de Nordafriko, grek-romianoj, ĉefe de la Bizanca Imperio, turkoj, hindoj ktp. En postaj jarcentoj Islamo atingis pli malproksimajn landojn oriente, kiel Malajzio, Indonezio, sudaj Filipinoj, Centra Azio, Balkanio ktp.

En esperanto

• Italo Chiussi, Je la flanko de la Profeto, Serio Oriento-Okcidento n-ro 12, Antverpeno, TK, 1978, (ISBN 90-6336-003-7)

En franca

• François Bœspflug, Le prophète de l'islam en images : Un sujet tabou ?, Bayard,‎ 2013 (ISBN 978-2-227-48669-0)
• Thierry Bianquis (dir.), Pierre Guichard (dir.) et Mathieu Tillier (dir.), Les débuts du monde musulman, VIIe ‑ Xe siècle : De Muhammad aŭ dynasties autonomes, Presses universitaires de France, coll. « Nouvelle Clio »,‎ 2012 (ISBN 978-2-13-055762-3)
• Tilman Nagel, Mahormet : Histoire d’un Arabe. Invention d’un Prophète, Labor et Fides,‎ 2012 (ISBN 978-2-8309-1450-4)
• Hichem Djaït, La Vie de Muhammad, Révélation et Prophétie, t. 1, éd. Fayard, 2007
• Mohammad Ali Amir-Moezzi (dir.), Dictionnaire du Coran, Paris, Robert Laffont,‎ 2007 (ISBN 978-2-221-09956-8)
• Édouard-Marie Gallez, Le Messie et son prophète, Aŭ origines de l’Islam 2 tomes, Tome 1. De Qumran à Muhammad, Tome 2. Du Muhammad des Califes au Muhammad de l’histoire, Versailles, éditions de Paris, 2004, resumo rete
• Martin Lings, Le Prophète Muhammad : sa vie basée sur les sources les plus anciennes, éd. Seuil, 2002, (ISBN 978-2-02-054979-0)
• Ibn Warraq (dir.), The Quest for the Historical Muhammad, eld. Prometheus Books, 2000
• Jacqueline Chabbi, Le Seigneur des tribus. L’Islam de Mahomet, Paris, éd. Noêsis, 1997, (préface d’André Caquot)
• Maxime Rodinson, Mahomet, Seuil, Paris, 1968, rééd. 1993
• William Montgomery Watt, Mahomet à Médine, éd. Payot, 1989
• William Montgomery Watt, Mahomet à La Mecque, éd. Payot, 1989
• Roger Arnaldez, Mahomet, éd. Seghers, 1975

En hispana

• Armstrong, Karen (2005). Mahoma, biografía del Profeta. Barcelona: Tusquets. 84-8310-432-6.
• Al-Mubarakfuri, Safi Urrahman (2003). El Néctar Sellado. Riyadh: Dar-us-Salam. 9960-897-55-9.
• Vernet, Juan (1994). Mahoma. Barcelona: Planeta De Agostini. 8439540493, 9788439540496.
• Cansinos Assens, Rafael (2006, papera libro; 2011, eBook.). Mahoma y el Koran. Madrid: Arca Ediciones. 8493497630, 9788493497637; eBook: 9788493951344.

En araba

موقع نبي الرحمة. اعرف نبيك رسول الله أماكن ثلاثية الأبعاد: موقع ولادة خاتم المرسلين بمكة - جولة افتراضية.