| Moskva Helsinka unio | ||
|---|---|---|
 | ||
| organizaĵo | ||
| Komenco | 1976 vd | |
| Fino | 25-a de januaro 2023 vd | |
| Lando(j) | Rusio vd | |
| Sidejo | Moskvo | |
| Fondinto(j) | Yuri Orlov vd | |
| Retejo | Oficiala retejo | |
Moskva Helsinka unio (aŭ Moskva Helsinka grupo, mallonge MHG) estas homrajtprotekta organizaĵo, la plej malnova el la rusiaj. Ĝi estis fondita en 1976 en Moskvo. La Unio strebis realigi decidojn de l'Kunveno por sekureco kaj kunlaboro en Eŭropo (Helsinko, 1975). Ĉefa kunfondinto kaj organizanto de la grupo estis ukraina fizikisto Jurij Orlov.
La ideo, laŭ kiu la unio estis kreita, estas en tio ke necesas krei specialajn ne ŝtatajn organizaĵojn por kolekti tra diversaj landoj (precipe en Sovetunio) faktojn de rompo de Universala Deklaracio de Homaj Rajtoj de UN. Informo pri la faktoj poste devis esti donata al estraroj de landoj kiuj estis partoprenantoj de la decidoj en Helsinko.
Pri kreo de la unio estis anoncite en moskva loĝejo de Andrej Saĥarov en la 12-a de majo 1976.
La unua partoprenantaro de la unio estis Ludmila Aleksejeva, Miĥail Bernŝtam, Jelena Bonner, Aleksandr Ginzburg, Pjotr Grigorenko, Aleksandr Korĉak, Malva Landa, Anatolij Marĉenko, Vitalij Rubin, Anatolij Ŝĉaranskij. Poste al ĝi aliĝis Vladimir Slepak, Jurij Mnjuĥ, Naum Mejman, Tatjana Osipova, Ivan Kovalov, Viktor Nekipelov, Sofja Kallistratova, Jurij Jarim-Agajev, Leonard Ternovskij, Feliks Serebrov.
Post la moskva la similaj unioj estis kreitaj en Ukrainio (Ukrainia Helsinka unio), Litovio, Georgio kaj Armenio (ĉi ĉiuj landoj estis tiam partoj de Sovetunio).
Tuj ekde kreo de la unio ĝiaj membroj estis premitaj de la ŝtato, la celo de la premo estis ke la unio ĉesu funkcii. Malgraŭ la premo la unio funkciis ĝis 1982, kiam ĉesis funkcii. Dum tempo de ĝia funkciado multaj ĝiaj anoj estis arestitaj kaj malliberigitaj aŭ elveturis el Sovetunio.
En 1989, kiam pro ŝanĝo de la ĝenerala politika situacio en la lando la premo ĝenerale malpligrandiĝis, la unio denove ekis funkcii. La membroj estis Larisa Bogoraz, Sergej Kovalov, Vjaĉeslav Baĥmin, Aleksej Smirnov, Lev Timofejev, Boris Zolotuĥin, Jurij Orlov, Ludmila Aleksejeva, Kronid Lubarskij. La estro estis Larisa Bogoraz.
En majo de 1996 la union ekestris reveninta en 1993 el eksterlando Ludmila Aleksejeva. En novembro de 1998 ŝi estis elektita kiel prezidanto de Internacia Helsinka federacio.
La 19-an de decembro 2022, La Ĉefa Direkto de La Ministerio De Justeco De Rusio por La urbo Moskvo prezentis proceson por la likvido de La Moskva Helsinka Grupo, tri tagojn poste la kazo estis akceptita por produktado de La Moskva Urba Tribunalo por N-Ro 3a-3719/2023. La bazo por la aserto estis la malobservoj rivelitaj dum la revizio. La administra akuzanto notis la neregulecon de la agado de la organizo kaj la partoprenon de ĝiaj membroj en eventoj ekster la ĉefurbo, kiu ne estas antaŭvidita de la leĝo "Pri Publikaj Asocioj" por regionaj organizoj, kiu ESTAS LA mhg, laŭ la ĉarto.
La 25-an de januaro 2023, La Moskva Urba Tribunalo kontentigis la postulojn de La Justicministerio de Rusio, kaj decidis likvidi La Moskvan Helsinkan Grupon. Laŭ la ĵurnalo Kommersant, dum la kunveno, la oficejo de la prokuroro kaj La Ministerio pri Justeco montris dek unu malobservojn de la "limoj de teritoria agado" faritaj de La Moskva Arta Galerio, estante moskva regiona organizo. Konforme al La dispozicioj de Ĉapitro 34 de la cas de la rusa Federacio, la decido ne estas fina kaj ne ekvalidas tuj. La partio, kiu malkonsentas kun la decido, rajtas prezenti apelacion ene de monato de la dato de ĝia emisio, la advokato de la akuzitoj, Henriko Reznik, diris, ke lia flanko intencas serĉi la nuligon de la likvido de LA MHG.