„Dua reformacio“

En 1605, Maŭrico konvertiĝis al kalvinismo. Laŭ la principo de la Paco de Aŭgsburgo („Cuius regio, eius religio“) la landa reganto havis la rajton devigi siajn regatojn aliĝi al sia konfeso. Tamen la Aŭgsburga Religio-Paco estis kontraktita nur inter luteranoj kaj katolikoj kaj ĝia aplikebleco je reformitoj estis dubinda. Ĉiukaze Maŭrico transpaŝis la interpretomarĝenon, kiam li enkondukis la reformitan konfesion ankaŭ en tiuj landopartoj, kiuj en 1604 je la dispartigo de la heredaĵo de la formortinta linio Hesujo-Marburg estis transirinta al Hesujo-Kassel kaj por kiu konfesioŝanĝo per testamenta dispono estis esceptita. Kontraŭleĝa ankaŭ estis la devigita konfesioŝanĝo ĉe la tut-hesuja universitato de Marburgo, kiu rezultigis en 1607 la fondado de la luterana universitato de Gießen fare de la landgraflando Hesujo-Darmstadt.

Abdiko

Maŭrico agis dum sia regotempo ofte malfortune kaj perdis pli kaj pli la fidon de la klasoparlamentanoj de la landgraflando. Li entreprenis riskoplenajn aktivecojn ĉe la rando de sia teritorio, ekzemple katastrofan militiron al la Malalta Rejnlando kontraŭ la hispana okupacio de la princepiskopujo Monastero en 1598/99 aŭ la fiaskita okupado de la princepiskopujo Paderborn en 1604. Ekde 1604 okazis kadre de la Marburga Heredo-Malpaco longedaŭraj konfliktoj kun Hesujo-Darmstadt. Maŭrico tiam perdis en 1623 proceson antaŭ la Imperia Kortega Konsilantaro, per kiu li ne nur devis transcedi la marburgan heredaĵon, sed ankaŭ partojn de malalta Hesujo same kiel reglandon Schmalkalden kaj graflandon Katzenelnbogen kiel kostogarantiaĵo. Lia turniĝo al eksterlandaj konsilantoj aldone venenis la rilaton al la klasoparlamentanoj.

Dum la Tridekjara Milito, en kiu Hesujo apartenis al la regionoj plej dezertigitaj, Maŭrico metis sin per sia partieco por la protestanta unuiĝo kaj sia milita aktiveco favore al la dana reĝo Kristiano la 4-a ankaŭ en kontraŭecon al la imperiestro. En la fruaj 1620-aj jaroj la kavalira klaso ne estis inklina, porti la altajn kostojn por tio. Finfine la invado de trupoj de la katolika ligo sub generalo Tilly kaŭzis la rompon, kiam la klasoparlamentanoj sen scio de la landgrafo komencis intertrakti kun la generalo. Morico sekve riproĉis ilin pro ŝtatperfido kaj perdis tiel la lastan reston da fido de la klasoparlamentanoj. La 17-an de marto 1627 la klasoparlamentanoj devigis lin abdiki favore al lia filo.

Jam en 1623 Ludoviko la 1-a de Anhalto-Köthen akceptis Moricon en la unuan lingvo-akademion Fruchtbringende Gesellschaft ("Fruktodona Societo"). Maŭrico ricevis la societan nomon „la bone nomata“ kaj la devizon „en diligenta ekzerco“. Kiel emblemo li ricevis la ordinaran celastracon (Euonymus europaea L.). En la societa registro je Köthen la enskribo de landgrafo Maŭrico troviĝas sub numero 80.

Post sia abdiko en la jaro 1627, Maŭrico komence retiriĝis sur Kastelo Melsungen, poste Frankfurto ĉe Majno kaj faris pli malfrue Kastelon Eschwege sia maljuneca restadejo. Malsupra Hesujo estis transcedata al Hesujo-Darmstadt, kaj la kanclejestro de Morico estis ekzekutita. Maŭrico pretigis sur Kastelo Melsungen pli ol kvarcent desegnaĵojn, skizojn, stokoplanojn kaj konstruplanojn, kiuj donas klarigojn pri urbo, ĝia plano kaj ĝiaj domoj komence de la 17-a jarcento. Krome li okupiĝis pri tio, interpreti la estontecon kaj serĉi la ŝtonon de la saĝuloj.

Landgrafo Maŭrico mortis en la aĝo de 60 jaroj la 15-an de marto 1632 en Eschwege. Liamemore oni presis la volumenan memortraktaĵon Monumentum Sepulcrale, kiu laŭdas lin kiel landestron kaj aparte kiel erudiciulon.

Antaŭe:	Landgrafo de Hesujo-Kaselo	Poste:
Vilhelmo la 4-a	1592–1627	Vilhelmo la 5-a