| Luteino | |||
 | |||
| Luteino estas antioksidiga substanco trovata en plantoj de la familio de la Tagetes lucida | |||
| Alternativa(j) nomo(j) | |||
| |||
| Kemia formulo | |||
| CAS-numero-kodo | 127-40-2 | ||
| ChemSpider kodo | 4444655 | ||
| PubChem-kodo | 5281243 | ||
| Fizikaj proprecoj | |||
| Aspekto | oranĝo-ruĝa solidaĵo | ||
| Molmaso | 568,871 g·mol−1 | ||
| Denseco | 1,004g cm−3[1] | ||
| Fandpunkto | 183 °C[2] | ||
| Bolpunkto | 702,3 °C[3] | ||
| Refrakta indico | 1 583 | ||
| Ekflama temperaturo | 269,1 °C[4] | ||
| Solvebleco | Akvo:Nesolvebla | ||
| Sekurecaj Indikoj | |||
| Riskoj | R26 R36 | ||
| Sekureco | S36/37/39 | ||
| Pridanĝeraj indikoj | |||
| Danĝero
| |||
| GHS Damaĝo Piktogramo |
| ||
| GHS Signalvorto | Averto | ||
| GHS Deklaroj pri damaĝoj | H225, H319 | ||
| GHS Deklaroj pri antaŭgardoj | P210, P280, P305+351+338, P337+313, P403+235 | ||
(25 °C kaj 100 kPa) | |||
Luteino (3,3-dihidroksi-alfa-karotino) estas ksantofilo, derivaĵo de la alfa-karoteno kaj trovebla en la plantoj.
Ĝi kristaliĝas el metanolo en metalkoloraj, violkoloraj prismoj. Fandopunkto estas 193 C. Ĝi bone solviĝas en kloroformo, benzolo, karbon-disulfido, acetono; malbone solviĝas en etanolo, metanolo; ne solviĝas en petrol-etero.
La molekulo estas nesimetria, tial ĝi estas optike aktiva.
Troviĝejo
Ĉefe en la 2-a fotokemia sistemo, en la kloroplasto.
Funkcio
Ĝi protektas la klorofilon pri fotodestruktado per la ombra efiko kaj kiel oksigenliveranto. Ĝi transformiĝas en la mallumo al violaksantino (tra la ksantofila ciklo). Ĝi povas redukti la hidrogenon de la akvo per sia epoksidiĝo (transdonas elektronon tiel estiĝas hidrogenmolekulo, ksantofilo mem akceptas la oksigenon). Tiu ĉi procezo estas inversigebla, dum de-epoksidiĝo estiĝas molekula oksigeno.
Referencoj
Vidu ankaŭ
Alfa-karoteno
Beta-karoteno
Gama-karoteno