| Louis Riel | |
|---|---|
 | |
| Persona informo | |
| Naskiĝo | 22-an de oktobro 1844 en Saint Boniface, Red River, .svg.png.webp){kind=small} Brita imperio |
| Morto | 16-an de novembro 1885 (41-jaraĝa) en Reĝino, Nordokcidentaj Teritorioj |
| Mortokialo | pendumo |
| Tombo | Saint Boniface Cathedral |
| Lingvoj | angla • franca |
| Ŝtataneco | Unuiĝinta Reĝlando de Granda Britio kaj Irlando • Kanado |
| Alma mater | Collège de Montréal |
Subskribo  | |
| Familio | |
| Patro | Louis Riel, Sr. |
| Frat(in)o | Sara Riel |
| Parencoj | Jean-Baptiste Lagimodière Marie-Anne Gaboury |
| Okupo | |
| Okupo | politikisto |
Louis RIEL (naskiĝinta la 22-an de oktobro 1844, kaj mortinta la 16-an de novembro 1885) gvidis la provizoran registaron metisan, kiu negociis kun la registaro de Kanado la kreadon de la provinco Manitobo. Post ribelo kontraŭ Kanado en 1885, li estis mort-pendigita pro perfido.
Li naskiĝis en Saint-Boniface, en Rupert-lando, teritorio situanta en la Nord-okcidento de Kanado. Li estis la unua filo de Louis RIEL kaj Ĵulia LAGIMODIÈRE, ambaŭ estantaj idoj de la unuaj familioj, kiuj okupis la regionon depost la komenco de la jarcento. Tiuj ĉi familioj venis de intimeco de la ĉasistoj kun la Indianoj de la Vastega Herbaro, el kiuj tre ofte ili elektis sian edzinon. Tiu komuneco de Francoj posedis fortan identecon kulturan, kiu apogis sin aparte sur la uzado de la franca lingvo kaj sur la katolika kredo.
La Metisoj
Aparta societo
Religio
La plimulto de la metisoj respektis la dogmojn de la Katolika religio.
Lingvo
La metisoj parolis plejparte la francan, sed ankaŭ indianajn lingvojn kaj proporcie malpli ofte la anglan.
Komerco
La metisoj vivis de pelto-komerco kun «la tiel nomataj interesiĝantoj ». Inter kiuj la Kompanio de la Hudsona Golfo, sed ankaŭ la komercistoj de la ŝtatoj de Nord-Usono Usono kaj de Nord-Kanado samkiel kun Brita Kolumbio, sed malpli larĝ-skale.
Establita registaro
La metisoj havis jam administradan sistemon pri sia naskiĝanta socio.
La ribelo
Originoj de la konflikto
Fino de la kontrakto de la Kompanio de la Hudsona Golfo, komenco de la Kanad-Pacifika konflikto
La naskiĝo de nova provinco
Aŭskulto-rifuzo far Kanado
1873, pluraj peticioj estis senditaj al la Kanada registaro por solvi la multajn malakordojn de la mestiza komunumo kun la Kanada registaro. Ili estos ignoritaj dum dekdu jaroj.
La Kanada invado
Reiro al la Ruĝa Rivero
Batalo de la Ruĝa Rivero
Batalo de Batoche
La herooj
- Gabriel DUMONT
- Louis RIEL
- Big Bear
La politikisto
Eksteraj ligiloj
- http://www.biographi.ca/EN/ShowBio.asp?BioId=39918
- http://www.shsb.mb.ca/Riel/indexenglish.htm Arkivigite je 2005-05-11 per la retarkivo Wayback Machine
- http://archives.cbc.ca/IDD-1-73-1482/politics_economy/louis_riel
- http://www.law.umkc.edu/faculty/projects/ftrials/riel/revokeconv.html Arkivigite je 2007-11-30 per la retarkivo Wayback Machine