En kosmoflugado, lanĉo-veturilo estas veturilo uzata por porti ŝarĝojn en la kosmon. Lanĉo-sistemo konsistas, krom el lanĉo-veturilo, el ekfluga platformo kaj aliaj instalaĵoj. Normale la ŝarĝo estas artefarita satelito kiun la veturilo orbitigas, sed ankaŭ povas esti suborbita flugo. Tiuj lanĉo-veturiloj kiuj portas sian ŝarĝon al suborbita trajektorio estas nomataj sondaj raketoj.
Nuntempe ĉiuj lanĉo-veturiloj estas raketoj, sed alia metodoj estas nuntempe disvolviĝataj.
Tipoj de lanĉo-veturiloj
Nereuzeblaj lanĉo-sistemoj (ELV) estas desegnitaj por ununura uzado. La ne reuzeblaj lanĉo-veturiloj normale apartiĝas de la ŝarĝoj kaj detruiĝas dum la atmosfera reeniro. En la alia flanko, ekzistas la reuzeblaj lanĉo-sistemoj (RLV) , kies lanĉo-veturiloj estas rekuperataj post la lanĉo kaj uzataj plurfoje. Por orbita flugado, la usona kosmopramo estas la sola sistemo kies komponanto, ne ĉiuj, estas reuzeblaj.
Lanĉo-veturiloj ankaŭ povas estis klasifikitaj depende de la nombro da etaĝoj kiujn ili havas, inter:
- Unuetaĝa lanĉo-veturilo
- Pluretaĝa lanĉo-veturilo