LIGO
gravitondsentilo instalaĵo astronomia interferometro
Geografia situo 46° 27′ 19″ N, 119° 24′ 28″ U (mapo)46.455138888889-119.40766666667Koordinatoj: 46° 27′ 19″ N, 119° 24′ 28″ U (mapo)
Lando(j) Usono vd
Situo Vaŝingtonio
LIGO (astronomio) (Vaŝingtonio)
LIGO (astronomio) (Vaŝingtonio)
DEC
LIGO (astronomio)
LIGO (astronomio)
Lokigo de Vaŝingtonio en Usono
Fondinto(j) Kip S. Thorne Ronald Drever Rainer Weiss vd
Membro de Shibboleth Consortium vd
Retejo Oficiala retejo
Aera foto de la LIGO-ejo en Livingston, Usono.
Aera foto de la LIGO-ejo en Livingston, Usono.

La Lasera Interferomezurilo Gravitonda Observatorio (angle Laser Interferometer Gravitational-Wave Observatory, mallongigita LIGO) estas grandskala fiziko-eksperimento kiu celas rekte detekti kosmajn gravitajn ondojn de astrofizika origino kaj pristudi gravitondajn observojn kiel astronomia ilo[1].

LIGO temas pri LIGO estas la plej granda kaj plej ambicia projekto iam ajn kiun la usona Nacia Scienca Fondumo (NSF) subvenciis[2] por alporti plibonigojn al LIGO kiuj kreskigu la sentivecon, permesante al la kunlaborprojekto inter Caltech, MIT kaj multaj aliaj altlernejoj kaj universitatoj, fari la unuan detekton de gravitaj ondoj[3].

Principo

LIGO spaco-observatorioj.
LIGO spaco-observatorioj.

LIGO konsistas el du identaj detektiloj, unu en Livingston (Luiziano) la alia sur la Hanford-ejo en Richland (Vaŝingtono). Ekstertera signalo estas registrita en ambaŭ detektiloj kun tre malgranda tempo-diferenco. Tiuj du grandaj detektiloj funkicas kiel observatorioj por eltrovi gravitajn ondojn helpe de lasera interferometrio. Ĉi tiuj gravitaj ondoj povas detekti ŝanĝon en la 4-kilometra spegula interspacigo de malpli ol dekmile la ŝarĝdiametro de protono, ekvivalente al la mezurita distanco inter la Tero kaj la Proksima Centaŭro (4.0208x1013km)[4] kun precizeco pli malgranda ol la larĝeco de homa haro[5].

Eksteraj ligiloj

Referencoj

  1. (angla) Barish, Barry C.; Weiss, Rainer (Oktobro 1999). "LIGO and the Detection of Gravitational Waves". Physics Today. 52 (10): 44. Bibcode:1999PhT....52j..44B. doi:10.1063/1.882861.
  2. (angla) LIGO 'Fact Sheet' Arkivigite je 2011-10-31 per la retarkivo Wayback Machine ĉe NSF
  3. (angla) "Revolutionary Grassroots Astrophysics Project "Einstein@Home" Goes Live".
  4. (angla) Smale, Dr. Alan. "The Cosmic Distance Scale".
  5. (angla) LIGO Caltech.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.