knabino konfuzita de fotilo, ilo kiun ŝi antaŭe ne konis

En medicino, konfuzo estas la kvalito aŭ stato de esti konfuzita aŭ nekapabla klare pensi. La vorto en psikiatrio estas ofte uzata interŝanĝeble kun deliro[1] en la Internacia Statistika Klasifiko de Malsanoj por priskribi la patologion. Tiuj rilatas al la perdo de mensa orientiĝo, aŭ la kapablo meti sin ĝuste en la mondon laŭ tempo, loko kaj persona identeco. Mensa konfuzo foje estas akompanata de malorda konscio (la perdo de lineara pensado) kaj perdo de memoro (la malkapablo ĝuste rememori antaŭajn eventojn aŭ lerni novan materialon).

Etimologio

La vorto konfuzo devenas de la latina vorto, confundo, kiu signifas "konfuzi, miksi, miksi, kunverŝi, malordigi, impliki."

Kaŭzoj

Konfuzo povas rezulti de drogaj kromefikoj aŭ de relative subita cerba misfunkcio. Akuta konfuzo ofte nomiĝas deliro (aŭ "akuta konfuza stato"), kvankam deliro ofte inkluzivas multe pli larĝan aron da malordoj ol simpla konfuzo. Ĉi tiuj malordoj inkluzivas la malkapablon enfokusigi atenton; diversaj difektoj en konscio, kaj tempa aŭ spaca malorientiĝo. Mensa konfuzo povas rezulti de kronikaj organikaj cerbaj patologioj, kiel ekzemple demenco.

Difino en Esperanto

La gvida esperantlingva Plena Ilustrita Vortaro distingas tri subsignifojn, unue klarigitaj surbaze de la transitiva verbo "konfuzi", poste per la substantivo "konfuzo":[2]

Citaĵo
„ konfuzi (tr)
  1. Meti en tian malordon, ke oni ne plu povas distingi ion de alio. Lingvaj ekzemploj: cindro sidis en liaj konfuzitaj haroj Z; ni konfuzu ilian lingvon, por ke unu ne komprenu la parolon de alia X; liaj vortoj, kvankam konfuzitaj, tamen ne frenezon montras Z; subaĉeto konfuzas la aferojn de justuloj Z; tio nur konfuzas la demandon; mi dankas vin, ke vi rakontas al la knabo historiojn, sed vi ne devas konfuzi liajn ideojn Z; eble la varmego konfuzas viajn pensojn B; ŝia kapo estis tiel konfuzita, ke ŝi ne povis rememori […] Z. Similan sencon havas ☞ impliki, kompliki.
  2. Intermiksi du similajn personojn aŭ objektojn. Lingvaj ekzemploj: tiuj samformaj vortoj havas tro malsamajn signifojn, tial ni ne bezonas timi, ke oni ilin iam reciproke konfuzos Z; vi konfuzis lin kun lia frato.
  3. (speciala formo) Kaŭzi la perdon de ies trankvileco, memcerteco, mensoklareco per subita aŭ neatendita interveno. Lingvaj ekzemploj: tiuj unutagaj projektoj de Lingvo Internacia konfuzas la publikon Z; tio ĉi ja tute nin ne devas konfuzi, ĉar ni batalas ne pro la formo, sed pro la ideo Z; konfuzita per la argumentoj de s-ro B., mi konsentis Z; (naciaj landnomoj) ĉiam konfuzos la kapojn eĉ de la plej honestaj civitanoj Z; la homoj estis tiel konfuzitaj, ke ili preskaŭ troviĝis en sveno Z; la ekzisto de la vorto «akuŝistino» tute ne devas nin konfuzi Z; la juĝisto tute konfuzis la krimulon per siaj demandoj B. Similan sencon havas ☞ embarasi, konsterni, perturbi, ĝeni.

konfuzo. Stato de iu, io konfuzita:

  1. Lingvaj ekzemploj: nur unu objekto metita ne sur la ĝustan lokon faras konfuzon en la magazeno Z; staris alligita la kokino, por ke ĝi ne forkuru en la ĝenerala konfuzo Z; la pensoj en mia kapo zumas en granda konfuzo Z; la konfuzo kaj nebuleco de la unua tempo pasis Z;
  2. Lingvaj ekzemploj: la babilona konfuzo de lingvoj estis granda malhelpo Z; tiu neologismo elvokas konfuzon kun aliaj vortoj Z;
  3. Lingvaj ekzemploj: mi devas kun konfuz’ al vi konfesi […] Z; sur ŝia vizaĝo aperis miro, aflikto kaj konfuzo Z; al lia antaŭa embaraso aliĝis iom da konfuzo kaj eĉ malpacienco Z; la Eternulo ĵetis konfuzon sur Siseran X; la Eternulo verŝis en ilin spiriton de konfuzo X. ”
— citita laŭ PIV 2020

Referencoj

  1. ↑ komparu en la angla lingvo sinonimojn de konfuzo. Arkivita el la originalo je 2019-05-13. Alirita 2022-06-10.
  2. ↑ citita laŭ Plena Ilustrita Vortaro, eldono de 2020


This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.