 |
Por samtitola artikolo vidu la paĝon Karpo. |
| Karpo | |
| Natura satelito de Jupitero (XLVI) | |
 | |
| satelito de Jupitero • neregula satelito | |
|---|---|
| Oficiala nomo | Jupitero XLVI[1] |
| Aliaj nomoj | S/2003 J 20 |
| Nomita laŭ | Carpo vd |
| Malkovro | |
| Malkovrinto | Scott Sheppard[1] |
| Dato de malkovro | 26-a de februaro 2003[1] |
| Loko de malkovro | Mauna Kea[1] |
| Orbitaj ecoj | |
| Granda duonakso | 17 145 000 km |
| Discentreco | 0,4316 |
| Klinangulo | 56° (rilate al la ekliptiko) |
| Periodo | 458,625 tagoj |
| Fizikaj ecoj | |
| Diametro | ~3 km (averaĝe) |
| Maso - Denso - Surfaca falakcelo |
~4,5 × 1013 kg ~2,6 × 103 kg/m3 ~0,0012 m/s2 |
| Atmosferaj kaj surfacaj ecoj | |
| Albedo Geometria albedo |
~0,04 0,04 vd |
| Observaj ecoj | |
| Videbla magnitudo | 23 vd |
Karpo estas malgranda natura satelito de la planedo Jupitero.
Ĝin malkovris, en 2003, teamo el la Universitato de Havajo estrata de Scott Sheppard kaj konsistanta el Brett James Gladman, John J. Kavelaars, Jean-Marc Petit, Lynne Allen, David Jewitt kaj Jan Kleyna. Dum marto 2005 la Internacia Astronomia Unio donis al ĝi la nomon de Karpo, filino de Zeŭso laŭ la helena mitologio. Dume, la luno estis ricevinta la provizora nomo S/2003 J 20.
Orbitaj ecoj
Simile al alia jupitera satelito, Temisto, ankaŭ Karpo ŝajnas ne esti membro de ajna lunaro, kaj tial estas aparte interesa.
Krome, ĉiuj jupiteraj satelitoj kiuj orbitas pli malproksime ol Karpo rivoluas malantaŭen.
La orbitan inklinacion de Karpo, samkiel tiun de aliaj jupiteraj satelitoj, influas la Kozai-efiko, unue priskribita de Yoshihide Kozai en 1962; ĝin konsistigas perioda variado de la orbita inklinacio kaj discentreco. Ju pli la inklinacio pligrandiĝas, des pli la discentreco povus iĝi tiom granda, ke la karpa periapsido povus atingi la orbitojn de la galilejaj satelitoj (Iono, Eŭropo, Ganimedo kaj Kalisto; povus tiam okazi kolizio, aŭ Karpo povus eliri la jupiteran sistemon pro la granda gravita akcelo.