Diagramo de RNA-splisado (anglalingve). “pre-mRNA” = pra-mRNA; “exon” = ekzono; “intron” = introno; “mature mRNA” = matura mRNA; “complete non-coding sequence” = kompleta nekoda sekvenco

En genetiko, introno estas nukleotida sekvenco en geno, kiu estas forigata de RNA-splisado dum maturigo de la RNA-produkto.[1] Ĝi estas la malo de ekzono.

Distribuo

Intronoj troviĝas en la genoj de preskaŭ ĉiuj ĉelaj organismoj kaj multaj virusoj. Ili troviĝas en vasta gamo de genoj — en proteino-enkodigantaj genoj, en ribozoma ribonuklea acido (rRNA), kaj transdona ribonkulea acido (tRNA).

Tamen, esceptoj ekzistas. Ekzemple, intronoj estas tre maloftaj en la genaro de la gisto Saccharomyces cerevisiae.[2]

Biologia funkcio

Introno ne enkodigas proteinon; tamen, ĝi estas esenca por regado de gena esprimiĝo. Kelkaj intronoj enkodigas funkciantajn RNA-molekulojn per plia post-splisa procedado. Tiela alternativa splisado kreas plurajn proteinojn el unu geno.

Aliaj intronoj rolas kiel alispecaj reguligantoj de gena esprimiĝo, ekzemple per mRNA-eksporto.[3]

Historio

La introno estis malkovrita en 1977 en la proteino-enkodigaj genoj de adenoviruso.[4][5]

La fakto, ke genoj estas interrompitaj de intronoj, estis malkovrita, sendepende, de Phillip Allen Sharp kaj Richard J. Roberts en 1977. Tiuj du ricevis la Nobel-premion pri fiziologio aŭ medicino en 1993.

La termino introno originis kiel mallongigo de la esprimo intragena regiono.

Referencoj

  1. ↑ Ghosh, Shampa; Sinha, Jitendra Kumar. (2017) “Intron”, Encyclopedia of Animal Cognition and Behavior (angle). Springer, p. 1–5. doi:10.1007/978-3-319-47829-6_70-1. ISBN 978-3-319-47829-6.
  2. ↑ Stajich, J.E.; Dietrich, F.S., Roy, S.W. (2007). “Comparative genomic analysis of fungal genomes reveals intron-rich ancestors”, Genome Biology (en) 8 (10), p. R223. doi:10.1186/gb-2007-8-10-r223.
  3. ↑ Cenik, Can; Chua, Hon Nian; Zhang, Hui; Tarnawsky, Stefan P.; Akef, Abdalla; Derti, Adnan; Tasan, Murat; Moore, Melissa J.; Palazzo, Alexander F.; Roth, Frederick P (2011). “Genome Analysis reveals interplay between 5′UTR introns and nuclear mRNA export for secretory and mitochondrial genes”, PLOS Genetics (en) 7 (4), p. e1001366. doi:10.1371/journal.pgen.1001366.
  4. ↑ Chow, L.T.; Gelinas, R.E.; Broker, T.R.; Roberts. R.J. (1977-09). “An amazing sequence arrangement at the 5′ ends of adenovirus 2 messenger RNA”, Cell (en) 12 (1), p. 1–8. doi:10.1016/0092-8674(77)90180-5.
  5. ↑ Berget, S.M. (1977-08). “Spliced segments at the 5′ terminus of adenovirus 2 late mRNA”, Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America (en) 74 (8), p. 3171–3175. doi:10.1073/pnas.74.8.3171.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.