| Frigyes Karinthy | |
|---|---|
 | |
| Persona informo | |
| Naskonomo | Karinthy Frigyes Ernő |
| Naskiĝo | 25-an de junio 1887 en Budapeŝto |
| Morto | 29-an de aŭgusto 1938 (51-jaraĝa) en Siófok |
| Mortokialo | apopleksio |
| Tombo | Malnova tombejo de Budapeŝto |
| Lingvoj | Esperanto • hungara |
| Ŝtataneco | Hungario |
Subskribo  | |
Memorigilo  | |
| Familio | |
| Frat(in)o | Ada Karinthi |
| Edz(in)o | Etel Judik • Aranka Böhm |
| Infanoj | Gábor Karinthy • Ferenc Karinthy |
| Okupo | |
| Okupo | tradukisto • poeto • dramaturgo • esperantisto • ĵurnalisto • sciencfikcia verkisto • verkisto |
| Verkoj | Q109730981 Q1316638 Így írtok ti |
KARINTHY Frigyes [karinti] (naskiĝis la 25-an de junio 1887 en Budapeŝto; mortis la 29-an de aŭgusto 1938 en Siófok) estis eminenta hungara verkisto, ĵurnalisto kaj tradukisto. Li verkis poemojn, eseojn, teatraĵojn, novelojn kaj romanojn – plejparte kun humura/satira enhavo.
Busto pri Frigyes Karinthy
Lia edzino estis Etel Judik, lia filo estis Ferenc Karinthy, lia nepo Márton Karinthy.
Esperanto
Li verkis spritajn, valorajn artikolojn pri Esperanto, eĉ estis prezidanto de la Hungara Esperanto-Societo de 1932, kaj partoprenis ĉe kelkaj Esperanto-kongresoj, kvankam li ne parolis la lingvon.
Famaj verkoj
- Esik a hó ("Neĝas", 1912, noveloj)
- Így írtok ti ("Jen kiel vi aliaj verkas", 1911: li parodie imitas stilon de gravaj verkistoj de la hungara literaturo kaj de la mondliteraturo)
- Utazás Faremidóba ("Vojaĝo en Faremidon. Du Ŝipoj", 1915, "la sesa vojaĝo de Gulivero", romano)
- Tanár úr, kérem ("Sinjoro instruisto, bonvolu", 1916: humurplenaj rakontoj pri lerneja vivo, pri adoleskantoj)
- A bűvös szék ("Magia seĝo Arkivigite je 2004-08-30 per la retarkivo Wayback Machine", 1918, teatraĵo)
- Capillária ("Kapilario", 1921, "la sesa vojaĝo de Gulivero", romano)
- Nem mondhatom el senkinek ("Mi povas diri ĝin al neniu", 1930, poemoj)
- Mennyei riport ("Ĉiela intervjuo", 1937, satiro)
- Utazás a koponyám körül ("Vojaĝo ĉirkaŭ mia kranio", 1937, dokumentromano)
- Üzenet a palackban ("Mesaĝo en la botelo", 1938, poemoj)
En Esperanto aperis
Kovrilpaĝo de Vojaĝo al Faremido; 1980; Hungara Esperanto-Asocio
- Morgaŭ Matene, dramo, tradukis Kálmán Kalocsay. - Budapest: Hungara Esperanto-Instituto, 1923, 142 paĝoj. Reeldono en Chapecó ĉe eldonejo Fonto en 2023, 183 paĝoj.
- Norda Vento, novelkolekto, tradukis Károly Bodó. - Berlin: Mosse, Esperanto-Fako, 1926. - 95 paĝoj.
- Vojaĝo en Faremidon. Du Ŝipoj, noveloj, tradukis Lajos Tárkony. - Budapest: Literatura Mondo, 1934. - 83 paĝoj.
- Vojaĝo al Faremido. Kapilario, tradukis Lajos Tárkony. - Budapest: Hungara Esperanto-Asocio, 1980. - 181 paĝoj. ISBN 963-571-045-3
- La poeto. Renkontiĝo kun junulo. La cirko, tradukis Kalocsay Kálmán, Vilmos Benczik, Sárközi János. - En: Hungara Antologio, paĝoj 212 – 218.
- Pliaj rete legeblaj verkoj Arkivigite je 2006-06-14 per la retarkivo Wayback Machine
Famaj verkoj filmigitaj
- Mágia (1917) reĝisorado Sándor Korda
- Barátságos arcot kérek (1935) reĝisorado László Kardos
- Tanár úr, kérem (1956) reĝisorado Frigyes Mamcserov /laŭ lia verko: Tanár úr, kérem ("Sinjoro instruisto, bonvolu", 1916: humurplenaj rakontoj pri lerneja vivo, pri adoleskantoj)
- Utazás a koponyám körül (1970) reĝisorado György Révész /laŭ lia verko: Utazás a koponyám körül ("Vojaĝo ĉirkaŭ mia kranio", 1937, dokumentromano)
- Holnap reggel (1970) reĝisorado Jenő Horváth
- A Nagy Ékszerész (1978) reĝisorado Márton Karinthy
- 1 és a semmi (2004) (telefilmo) reĝisorado Péter Molnár
- Utazás a koponyám körül (2005) de aŭtoro Chi Recordings
- Lux úr szabadalma (2006) (telefilmo) reĝisorado Marcell Gerő
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.