| Enrique Balech | |
|---|---|
| Persona informo | |
| Naskiĝo | 17-an de aŭgusto 1912 en Telén |
| Morto | 27-an de aŭgusto 2007 (95-jaraĝa) en Necochea |
| Lingvoj | Esperanto • hispana |
| Ŝtataneco | Argentino |
| Alma mater | Instituto Superior del Profesorado "Dr. Joaquín V. González" |
| Okupo | |
| Okupo | esperantisto • biologo • botanikisto |
Enrique BALECH [enRIke baLEĈ] (naskiĝis la 17-an de aŭgusto 1912 en Telén (provinco de La Pampa, Argentino), mortis la 26-an de aŭgusto 2007 en Necochea) estis argentina natursciencisto, monde konata fakulo pri marbiologio, planktono kaj algoj.
Vivo
Balech profesoriĝis pri natursciencoj en la Nacia Instituto por profesorigo de Buenos Aires. Li instruis en gimnazioj kaj en 1961 li estis kontraktata kiel profesoro ĉe la Universitato de La Plata. Kune kun aliaj kolegoj, li sukcesis krei fakultaton de "Biologio", separata de "Natursciencoj", tiel en La Plata, kiel en Bonaero-Nacia Universitato.
Kiel ĉefa sciencisto, li sukcesis partopreni multajn internaciajn kongresojn pri sia fako, kiel estro de la laboratorio de Protistologio de la Argentina Muzeo de Natursciencoj, estro de la Sekcio Hidrobiologio kaj estro de la Hidrobiologia Stacio de Quequén (poste honora estro de ĉi lasta). Multe verkis li pri sia fako en hispana, angla kaj esperanto.
Li gvidis kursojn naciajn kaj internaciajn en Argentino, Ĉilio, Ekvadoro kaj dum SUK en Liège (Belgio). Li ankaŭ instruis en Usono (Kalifornio kaj Teksaso) kaj faris specialajn studojn en Francio kaj Usono. Memorinda de li estis Kongreso de Biologio en Kanado, kie en granda polemiko, li venkis iun faman japanan sciencistoj, kiu meze de la Kongreso volis fari "Harakiri"...
Balech estis koresponda membro de Nacia Akademio de Ekzaktaj, Fizikaj kaj Natursciencoj de Buenos Aires. Li emeritiĝis en 1981
Esperanta agado
Kiel Esperantisto, Balech kune kun Manuel Férnandez Menéndez el Urugvajo verkis la unuan postmilitan vortaron Esperanto-hispanan (1951), krome Esperanto-terminarojn pri sia fako kaj multajn (ankaŭ fakajn) artikolojn en ĵurnaloj. En Necochea li instruis ĉiujare kursojn de Esperanto kaj fondis "Verda Stelo-Asocion", kun propra bulteneto.
En 2004 Argentina Esperanto-Ligo nomumis lin honora membro. Li estis ankaŭ "honora civitano" de la urbo Necochea, kie li loĝis dum kvardeko da jaroj. La urbo honore al li nomis placon PLAZO ENRIQUE BALECH, kun monumenteto je sia memoro.
Verkoj en Esperanto
- 1951: (kun Manuel Férnandez Menéndez) Diccionario Esperanto-Español (Vortaro Esperanto-Hispana).
- 1958: Biooceanografiaj studoj en Argentinio. Sciencaj Studoj, p. 221-227.
- 1968: Terminaro pri mikroskopio kun krestomatio.
- 1974: Planktono kaj mara produktado. SUK 1974, p. 1-88.
Referencoj
Partoj de la informoj en tiu ĉi artikolo estas el la Internacia Sciencista Dokumentaro de AIS.