La Argadora kalendaro estas kalendaro proponata de Urion Argador [1] por provi akordiĝi al astronomiaj kaj homaj ritmoj sen rilato al iu specifa homa kulturo.
Datlinio kaj longitudoj
La proponata datlinio (nomata Argadora Datlinio) estas la longitudo 168,5° okcidenta, ĉar ĝi trafas nur la Aleutan insulon Umnak krom Antarkton, do la malplej multe da loĝataj teroj. Tiu meridiano estas tiu de Trondheim, Wismar, Munkeno, Hall (Tirolo), Vicenzo kaj Yaoundé. La longitudoj estas nomitaj nur pozitive de la datlinio kaj povas esti kalkulitaj en horoj.
Kalendaro
Erao
La jaroj estas kalkulitaj ekde la nord-aŭtuna ekvinokso de jaro -17366 ĉar en tiu tempo galaksia, ekliptika, kaj ĉielaj ekvadoroj koincidis en du punktoj. Tiu epoko ankaŭ estas tiu de la lasta glacitempo. La erao sekve estas oportuna laŭ astronomia kaj historia vidpunktoj. La 22-an de septembro 2008 de nia erao komenciĝis la jaro 19376 AA (Anno Argadori).
Superjaroj
Superjaroj okazas ĉiun 4-an jaron, sed ne ĉiun 128-an jaron. Tio estigas jardaŭron nur je 1 sekundo pli mallongan ol la astronomia jaro, dum la gregoria kalendaro havas tagon je 26 sekundoj tro longan.
Jarkomenciĝo
La jaro komenciĝas je aŭtuna ekvinokso de la norda hemisfero kun kvar sezonoj malegalaj sed kongruaj al astronomiaj intervaloj inter ekvinoksoj kaj solsticoj, respektive: 90, 89, 93, 93 (aŭ 94 tagoj en superjaroj).
Monatoj
Monatoj ricevas nomon laŭ greka nomo de la zodiaka stelaro en kiu troviĝas la suno kun sufikso -meno laŭ la greka μην (monato):
| sezono | zodiaka signo | simbolo | monato | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| esperanta nomo | latina nomo | greka nomo | nombro | nomo | daŭro | ||
| Norda aŭtuno | Sagitario | Sagittarius | τοξευτης |  | 1 | toksomeno | 30 |
| Kaprikorno | Capricornus | αἰγοϰερως |  | 2 | aigkermeno | 30 | |
| Akvisto/Amforo | Aquarius | ὑδροχοος |  | 3 | hidĥomeno | 30 | |
| Norda vintro | Fiŝoj (stelfiguro) | Pisces | ἰχθυς |  | 4 | iĥdjomeno | 29 |
| Ŝafo | Aries | ϰριος |  | 5 | kriomeno | 30 | |
| Taŭro | Taurus | ταυρος |  | 6 | taŭromeno | 30 | |
| Norda printempo | Ĝemeloj | Gemini | διδυμοι |  | 7 | didimeno | 31 |
| Kankro | Cancer | ϰαρϰινος |  | 8 | karkimeno | 31 | |
| Leono | Leo | λεων |  | 9 | leomeno | 31 | |
| Norda somero | Virgulino | Virgo | παϱθενος |  | 10 | pardemeno | 31 |
| Pesilo | Libra | ζυγος |  | 11 | zigomeno | 31 | |
| Skorpio | Scorpius | σϰοϱπιος |  | 12 | skorpimeno | 31 | |
| superjara kromtago | Ofiuĥo | Ophiuchus | ὀϕιουχος |  | 13 | ofĥumeno | 1 |
Semajnoj
Monatoj estas dividitaj en tagdekoj. La tagoj kiuj ricevas nomojn laŭ grekaj nomoj de suno, planedoj kaj luno (kaj ofjuĥo por la kromtago), uzanta tiuj nomoj en kurtigita formo kaj la vorto "ēmar" (ἦμαρ), significanta 'tago' en la old-greka lingvo. La finaĵo "emaro" povas esti substituita per "tago" en Esperanto.
| Tago | Monattago | Astro | Greka dio | Tagnomo | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 01 | 11 | 21 | 31 | Suno | Ἡλιος | heliemaro / heltago |
| 2 | 02 | 12 | 22 | Merkuro | Ἑϱμης | hermemaro /hermtago | |
| 3 | 03 | 13 | 23 | Venuso | Ἀφϱοδιτη | afremaro / aftago | |
| 4 | 04 | 14 | 24 | Tero | Γαια | gaiemaro / gajtago | |
| 5 | 05 | 15 | 25 | Marso | Ἀϱης | aremaro / artago | |
| 6 | 06 | 16 | 26 | Jupitero | Ζευς | diemaro / ditago | |
| 7 | 07 | 17 | 27 | Saturno | Κϱονος | kronemaro / krontago | |
| 8 | 08 | 18 | 28 | Urano | Οὐϱανος | urnemaro / urntago | |
| 9 | 09 | 19 | 29 | Neptuno | Ποσειδων | psejdemaro / psejdtago | |
| 10 | 10 | 20 | 30 | Luno | Σεληνη | selemaro / seltago | |
| superjara kromtago | (Ofiuĥo) | (ὀϕιουχος) | ofiuĥo | ||||
Tagdivido
La Argadora sistemo proponas tagon komenciĝantan je la nuna 4a horo en la nokto, kaj dividas la tagon en tri 8-horajn partojn : mateno (antaŭtagmezo) 0-8, vespero (posttagmezo) : 8-16, nokto 16-24.
Notoj kaj referencoj
- ↑ Urion Argador ankaŭ estas kreanto de esperantida planlingvo Aŭriongŝo (Aurioŋx [aŭ-rï-óŋ∫] )