Antikvo

Templo de Avan.

La origino de Ararata Pontifika Diocezo devenas de la komenco de la 4-a jarcento. Kun la kristanigo de Armenio, Sankta Gregorio la Iluminanto establis la Katolikosejon de Ĉiuj Armenoj en Vagharŝapat (Eĉmiadzin), same kiel la Araratan Pontifikan Diocezon kaj nomumis episkopon Albianus kiel la unua primasa vikario de la ĵus fondita diocezo. La nomo de la diocezo devenas de la monto Ararato; la simbolo de la armena nacio. Unue la diocezo inkluzivis la teritoriojn de Ararat-ebenaĵo, Naĥiĉevano, Kotajko kaj la okcidentajn teritoriojn de Sevan-lago. Oni kredas, ke la diocezo estis ofte konata kiel la Diocezo de Erevanointer la 15a kaj 19a jarcentoj. Sub la rusa regado dum la meza 19-a jarcento, la jurisdikcio de la diocezo estis vastigita al la teritorioj de Sjuniko kaj Ŝirako ankaŭ, sekvita per la areo de Kars en 1878, kovrante preskaŭ la tutan areon de orienta Armenio^[2].

Rusa periodo

Preĝejo Sankta Zoravor (Erevano)

Meze de la 18-a jarcento, kiam la limoj de la diocezoj de la Armena Apostola Eklezio estis finfine aranĝitaj, Erevano estis menciita kiel duon-sankta, duon-senjora diocezo, kiu kunigis la urbon Erevano kaj ĉiujn ĉirkaŭajn vilaĝojn, la urbon Blur sur la dekstra bordo de la rivero Arakso kaj la ĉirkaŭaj regionoj. Ĉi tiu situacio daŭris ĝis la aliĝo de Poloĵenje en 1836. Meze de la 19-a jarcento, 6 grandaj diocezoj aŭ ŝtatoj de la Armena Eklezio formiĝis ene de la limoj de la Rusa Imperio, kies tria estis la Diocezo de Erevano, kies vera gvidanto estis la Katolikoso de Ĉiuj Armenoj. La diocezo havis 4 pastrejojn: Erevano, Naĥiĉevano, Ŝirako kaj Kars. Post la rusa transpreno (1878) en la 1880-aj jaroj, la kvina diocezo estis aldonita al la diocezo, Kars, kiu kovris la tutan regionon de Kars.

Unua Armena Respubliko

Preĝejo Sankta Gregorio, detruita dum sovetaj jaroj.

Komence de la 20-a jarcento, la Ararata Pontifika Diocezo havis 643 preĝejojn, 13 monaĥejajn kompleksojn kaj pli ol 150 lernejojn funkciantajn sub sia jurisdikcio. En aŭgusto 1920, per pontifika encikliko eldonita de Katolikoso Georgo la 5-a, la teritorio de Ŝirako estis apartigita de la Araratia Diocezo por formi la Diocezon de Ŝirak. Post la Moskva Traktato en 1921, la Ararata Diocezo perdis la teritoriojn de Kars kaj Naĥiĉevan.

Sovetaj jaroj

Dum la jaroj de soveta regado , la estro de la Katolikosejo de Ĉiuj Armenoj. La ordeno spertis radikalajn ŝanĝojn. La diocezo de Erevano, ŝajne patriarka, daŭre ekzistis, krom ke ĝi estis dividita en du sinsekvojn: Malnova Naĥiĉevano-Daralagjaz kaj Nova Bajazet. La diocezo konsistis el la monaĥejoj Sankta Georgo kaj Gndevaz en Mughni. En la fruaj 1930-aj jaroj, la interŝanĝoj estis aboliciitaj, kaj por mallonga tempo la diocezo estis dividita en 15 agentejojn: Baŝ Garni, Garni , Vedi-Basar , Old Nakhichevan, Goghtni, Meghri, Kotayk .Tsakhkadzor , Gegharkunyats , Daralagjaz, Vagharŝapat , Aŝtarako, Aparan , Baŝ Aparan, Sardarapat, Hrazdanakoghmjan, kiuj ankaŭ baldaŭ malaperis, kaj La Diocezo de Erevano fariĝis nur surpapera diocezo.

Preĝejo Sankta Petro kaj Paŭlo, detruita dum sovetaj jaroj. Samloke nun staras Kinejo Moskvo.

Dum la jaroj de Stalina persekutado, preskaŭ ĉiuj preĝejoj kaj monaĥejoj en la teritorio de la diocezo estis fermitaj, la plej multaj el la pastraro estis malliberigitaj, ekzilitaj aŭ pafitaj. Detruitaj en Erevano:

• Preĝejo Sanktaj Paŭlo kaj Petro (en la loko de la nuna Kinejo Moskvo)
• Gecemana Kapelo (en la loko de la Nacia Opero kaj Baleta Teatro)
• Preĝejo Sankta Gregorio la Iluminanto (en la loko de la lernejo Yeghiŝe Ĉarenc )
• Preĝejo Sankta Jakobo

La Diocezo de Erevano, jam kun la malnova nomo (Ararata Patriarkejo), ricevis sensignifajn privilegiojn en la 1960-aj jaroj, dum la katolikosa regado de Vazgen la 1-a. En 1989, la Diocezo de Sjunik estis apartigita de ĝi kun sia nuna teritorio.

Sendependa Armenio

Prelatejo de la Ararata Pontifika Diocezo, Erevano.

Kun la sendependeco de Armenio en 1991, la armena eklezio estis reorganizita, la plej multaj el la posedaĵoj estis redonitaj al la eklezio kaj multaj novaj diocezoj estis establitaj surbaze de la administraj sekcioj de Armenio. La Diocezo de Gugark estis formita en 1991, kaj la 30-an de majo, 1996, sub la patriarka direkto de Garegino la 1-a, la Diocezo de Armavir , Aragacotn , Gegharkunik kaj Kotajk estis apartigitaj de ĝi.

Nuntempe la Ararata Pontifika Diocezo estas la plej granda diocezo de la Armena Eklezio, kun ĉirkaŭ 1,3 milionoj da homoj sub sia jurisdikcio. La primasa vikario de la diocezo estas ĉefepiskopo Navasard Kĉojan, servanta ekde 1999.  La dioceza ĉefsidejo situas en la ĉefurbo Erevano, apud la katedralo Sankta Sarkis.

Preĝejoj

Kapeloj

• Kapelo Sankta Anania, Erevano, 1889
• Kapelo Sankta Kruco, Erevano, 1991
• Kapelo Sankta Johano Baptisto, Berkanuŝ, rekonstruita en 2006

• 
  Saint Ananias' Chapel, Yerevan, 1889
• 
  Surp Karapet Chapel, Berkanush, rebuilt in 2006