Apologio de matematikisto aŭ angle A Mathematician's Apology estas eseo el la jaro 1940 de la brita matematikisto Godfrey Harold Hardy. Ĝi temas pri estetiko de matematiko kaj donas ideon pri la menso de laboranta matematikisto.

Enhavo

En la titolo Hardy uzas la vorton apologio en la senso de formala pravigado aŭ defendo, kiel Platono en la Apologio de Sokrato, ne en la senso de pledo por pardono.

Hardy sentis tiam bezonon pravigadi sian vivoverkon pri matematiko ĉefe pro du kialoj. Unue, 62-jaraĝa li sentis maljuniĝon (li jam supervivis koratakon en la jaro 1939 kaj perdon de siaj matematikaj kreivo kaj lerto. Donante tempon al la verkado de la apologio, Hardy akceptis, ke lia propra tempo kiel kreema matematikisto finiĝis.

Due, komence de la dua mondmilito, Hardy, kiu estis pacismano, deziris pravigi sian kredon, ke oni praktiku matematikon por ĝi mem pli ol por aplikado.

Ĉar Hardy estis ateismano li direktis sian pravigadon ne al Dio sed al kunulo.

Unu el la ĉefaj temoj de la libro estas la beleco, kiun posedas matematiko, kiun Hardy komparas al pentrarto kaj poezio.

Elektitaj citaĵoj

• Matematikisto, kiel pentristo aŭ poeto, kreas ŝablonojn. Se liaj ŝablonoj estas pli fortikaj ol tiuj de la artistoj, tio estas ĉar ili estas konstruitaj el ideoj. Pentristo konservas modelojn en koloroj, poeto - per vortoj.
• Neniu el miaj malkovroj faris kaj verŝajne neniam faros, rekte aŭ nerekte, por pli bone aŭ pli malbone, eĉ la plej malgrandan profiton por la bono de la mondo. (de la angla origino: "No discovery of mine has made, or is likely to make, directly or indirectly, for good or ill, the least difference to the amenity of the world"). Tiu eldiraĵo praviĝas malkorekta, konsideru ekzemple la principo Hardy-Weinberg, kiu estas konsiderata fundamenta principo de Populacigenetiko.

Kritikoj

Influis la opiniojn de Hardy la akademia kulturo de la universitatoj de Kambriĝo kaj Oksfordo inter la unua kaj dua mondmilitoj.

Referencoj

• Godfrey Harold Hardy, A Mathematician's Apology, Cambridge University Press (1940). 153 pages. ISBN 0-521-42706-1.

Eksteraj ligiloj

• La tuta teksto de A Mathematician's ApologyArkivigite je 2017-07-13 per la retarkivo Wayback Machine legeblas ĉe kanada retejo, Matematikscienca societo de la universitato de Alberta.