Kiel legi la taksonomion
Kiel legi la taksonomion
Apodoformaj
Archilochus colubris
Archilochus colubris
Biologia klasado
Regno: Animaloj Animalia
Filumo: Ĥorduloj Chordata
Klaso: Birdoj Aves
Ordo: Apodoformaj Apodiformes
Peters, 1940
Familioj

Apodidae - Apodedoj
Hemiprocnidae - Hemiproknedoj
Trochilidae - Trokiledoj
Fosiliaj formoj, vidu tekston

Aliaj Vikimediaj projektoj

La Apodoformaj birdoj (Apodiformes) estas ordo el la Neognatoj (Neognathae). Apodo (kaj de tie apuso) devenas el la greka vorto απους (apous) kie a (sen) kaj podo (piedo), aludante al la malgrandaj kruroj de tiuj birdoj, kiuj apenaŭ permesas al ili piediri. Ĉefaj karakteroj estas longaj kaj pintaj flugiloj kaj disvolvigitaj flugomuskoloj, kiuj permesas al ili povan flugon.

Sistematiko

Alpa apuso

ordo: Apodoformaj birdoj (Apodiformes)

La kolibroj estis apartitaj en nova taksonomio de Sibley kiel propra ordo Trokiloformaj, sed estas multa anatomia simileco kun apusedoj. Ĉi tie oni sekvas la tradician klasigon.

La kolibroj, apusoj kaj krestapusoj kunhavas aliajn anatomiajn similecojn unu kun alia. Ili havas ankaŭ similecojn (ĉefe ĉe la skeletkranio) kun siaj pli probablaj vivantaj parencoj, la Aegoteledoj (Mayr, 2002). La aegoteledoj estas ŝajne konverĝaj kun la proksimaj Kaprimulgoformaj, kiuj formas kladon Cipseloformaj kun la Apodoformaj (Mayr, 2002).

Evoluo

Apodoformaj evoluis en la Norda Hemisfero. Eocypselus, konata pragenro el malfrua Paleoceno aŭ frua Eoceno de nordcentra Eŭropo, estas iome malfacile lokebla; Dyke et al. (2004) konsideras ĝin prahemiproknedo[1]. Sed plej parto de fakuloj opinias nune, ke tiu genro ne povas tute sendube esti atribuita ĉu al Apodoformaj ĉu al Kaprimulgoformaj. La birdo de frua Eoceno Primapus, trovita en Britio, estas simila kaj al praapuso kaj al aegialornitedoj, kiuj estas iamaniere intermezaj inter apusoj kaj aegoteledoj. Oni konas, ke ekzistis fosiliaj apusoj dum tiu epoko en Eŭropo. Tiam, plej parto de Eŭropo havis humidan, subtropikan klimaton, eble komparebla al tiu de suda Ĉinio. Ĉirkaŭ malfrua Eoceno, prakolibroj ekdiverĝis el rilataj jungornitedoj; la birdoj de meza Eoceno Parargornis (Messel, Germanio) kaj de malfrua Eoceno Argornis, trovita en aktuala plej suda Rusio, apartenis al tiu stirpo. Cypselavus (malfrua Eoceno – frua Oligoceno ĉe Quercy, Francio) estis ĉu prahemiproknedo aŭ aegialornitedo.

La lokigo de Aegialornitedoj ne estas klara. Diversaj analizoj lokigas ilin sufiĉe proksime al la Apodoformaj por esti inkluditaj ĉi tie, aŭ en la unika stirpo de aegoteledoj en la Cipseloformaj.

KOMPLETA HISTORIA ORDO APODOFORMAJ

Bildaro

Eksteraj ligiloj

Referencoj

  • Dyke, Gareth J.; Waterhouse, David M. & Kristoffersen, Anette M. (2004): Three new fossil landbirds from the early Paleogene of Denmark. Bulletin of the Geological Society of Denmark 51: 47–56. PDF plena teksto
  • Mayr, Gerald (2002): Osteological evidence for paraphyly of the avian order Caprimulgiformes (nightjars and allies). Journal für Ornithologie 143: 82–97. PDF plena teksto
  • Mayr, Gerald (2003): Phylogeny of early tertiary swifts and hummingbirds (Aves: Apodiformes). Auk 120(1): 145–151. DOI: DOI: 10.1642/0004-8038(2003)120[0145:POETSA]2.0.CO;2 PDF plena teksto Arkivigite je 2006-07-21 per la retarkivo Wayback Machine

Notoj

  1. ↑ La ripoziga adaptiĝo de la piedoj de la Eocypselus ŝajnas kazo de simplesiomorfio.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.