"Amok Time" (Amoka tempo) estas la unua epizodo de dua sezono de Star Trek: The Original Series . Verkita fare de sciencfikcia aŭtoro Theodore Sturgeon, muzikita de Gerald Fried, kaj reĝisorita fare de Joseph Pevney, ĝi unue elsendiĝis la 15-an de septembro 1967.

La epizodo prezentas Ĉefoficiro Spockon revenante al sia hejmondo por brutala vulkana geedziĝo. Ĝi estas la nura epizodo de la originala serio, kiu prezentis scenojn en la planedo Vulkano. Nimoy enkondukis la faman Vulkan-saluton en ĉi tiu epizodo.

Ĝi estis la unua epizodo elsendita (kvankam ne la unua filmita) kun piloto Pavel Chekov (Walter Koenig) kiel la naviganto de la stelŝipo. Ankaŭ estis la unua epizodo, kiu listigas "DeForest Kelley kiel" D-ro. McCoy "en la malfermaj kreditoj, kaj la unua epizodo elsendita en la nova horaro de la serio je 20:30 vendrede.

La incidenta muziko de Gerald Fried komponita por duelo sur Vulkano iĝis norma por la postaj bataloj de la serio.^[1][2]

Intrigo

Spock, la ĉefoficiro de la USS Enterprise (NCC-1701), komencas montri nekutiman konduton kaj petas, ke li oni premesu lin iri sian hejman planedon Vulkanon. Kapitano James T. Kirk kaj ĉefkuracisto Leonard McCoy, atestante unu el la krizoj de sia amiko, konsentas kaj Kirk redirektas la kosmoŝipon al Vulkuno. En vojo, Kirk ricevas ordonojn de Stelfloto vojaĝi al planedo Altair VI por reprezenti la Federacion ĉe la inaŭguriga ceremonio por la nova prezidanto. Kvankam Kirk instruas direkti kurson al Altair VI, Spock sekrete ŝanĝas kurson al Vulkano. Kirk alfrontas Spockon, kiu asertas havi neniun memoron pri ordigi la kursan ŝanĝon. McCoy trovas evidentecon de ekstrema fizika kaj emocia streso, kondiĉo kiu mortigos Spockon ene de ok tagoj se ne traktata. Kirk devigas ke Spock klarigu, kion li suferas. Li, do klarigas pri pon farr, kondiĉo, kiu vira vulkanano spertas periode laŭ sia plenaĝa vivo, rilata al seksuma vivo. Kirk kontaktas stelfloton por peti permeson iri al Vulkano sed tio estas neigita. Kirk malobeas ordojn, kredante ke savi la vivon de sia amiko estas pli grava ol sia kariero.

En Vulkano, Spock invitas Kirk kaj McCoy akompani lin al la geedziĝo-ceremonio. Li klarigas, ke vulkananoj estas ligitaj kiel infanoj por plenumi la devontigon, kaj ke T'Pring estas lia fianĉino. T'Pring (Arlene Martel) alvenas kun Stonn (Lawrence Montaigne), pura Vulkanano, kiun ŝi preferas al Spock. T'Pau (Celia Lovsky), vulkanana matriarĥo, fama kiel la sola persono, kiu iam rifuzis sidlokon en la Federacia Konsilio, preparas por realigi la ceremonion. Tamen, T'Pring postulas la "kal-if-fee", fizikan defion inter Spock kaj ĉampiono, kiun ŝi elektas. Por surprizo de ĉiuj, ŝi elektas Kirkon anstataŭ Stonn. Spock petas T'Pau malpermesi ĝin, ĉar Kirk ne scias pri la implikaĵoj, sed T'Pau lasas la decidon al Kirk; alia ĉampiono estos elektita se li rifuzos. Kirk akceptas la defion, nur por lerni, ke ĝi estas "ĝis la morto".

La du komencas batali per lirpa ', tradicia Vulcan-armilo. Kirk estas defiita de la forto kaj lerteco de Spock, eĉ en sia nuna stato, same kiel la varmon kaj maldika atmosfero de Vulkano. McCoy petas permeson al T'Pau por ke li injektos Kirkon per komponaĵo por kompensi la efikojn de la vulkana atmosfero. La batalo daŭras, kaj Spock eventuale atakas Kirkon per ahn'woon . McCoy rajtas al la korpo de Kirk kaj deklaras lin morta, kaj petas tujan transporton reen al la "Enterprise".

Spock rezignas pri T'Pring, sed antaŭ postulas eksplikon de ŝi. Ŝi klarigas, ke ŝi timis perdi Stonn'on en la duelo. Elektinte Kirk, T'Pring certas havi Stonn'on en iu ebleco, sendepende de la rezulto: se Spock estis la venkinto, li liberigos ŝin de la geedzeco (ĉar li faris la defion en la unua loko), kaj se Kirk gajnis, li ankaŭ ne volus ŝin. Spock, nun trankvila, gratulas al T'Pring pro ŝia senmanka logiko, kaj antaŭ reveni al la" Entreprise", li avertas Stonn, ke ĉio estas pli plaĉa dezirata ol posedata.

En la kosmoŝipo, Spock anoncas sian intencon rezigni sian oficon kaj submetiĝi sin al juĝo por provo mortigi Kirk, kiam li malkovras ke Kirk estas viva kaj bone en malsanulejo. McCoy klarigas, ke la injekto, kiun li donis al Kirk, estis drogaĵo, kiu nur simulis morton. Demandita pri kio sekvis, Spock deklaras, ke li perdis ĉiujn deziron por T'Pring post kiam li pensis, ke li mortigis Kirkon. Kirk tiam scias, ke stelfloto, ĉe la peto de T'Pau, donis permeson al "Enterprise" por vojaĝi al Vulkano.

Influoj

La epizodo estis parodiita en la filmo de Jim Carrey The Cable Guy^[3] kaj ankaŭ en la epizodo "Why Must I Be a Crustacean in Love?", epizodo de Futurama en kiu Zoidberg devas vojaĝi al sia hejma planedo por generi, kaj komencis mortan duelon kun Philip J. Fry. La epizodo estis ankaŭ parodita en "Pig Amok", epizodo de" Back at the Barnyard, en kiu Pig (Porko) devas kompletigi ceremonian geedzecon kun porkino kaj li devas ankaŭ batali kun sia amiko bovo. Armiloj, vestoj kaj eĉ dialogoj estas kopiitaj de "Amoka tempo".

En la epizodo "The Lunar Excitation" de The Big Bang Theory Howard kaj Raj provas konvinki ke Sheldon eliru al blinda rakonto argumentante ke eĉ Spock lasis sin amori ĉiun sep jarojn, al kiu Sheldon respondas "Ne tio estis rakontoj, tio estis Pon Farr."^[4][5]

Referencoj