1932

1932 en la aliaj kalendaroj
Gregoria kalendaro	1932 ; MCMXXXII
Ab urbe condita	2685
Armena kalendaro	1381 ; ԹՎ ՌՅՁԱ
Bahaa kalendaro	88 – 89
Barataj kalendaroj
- Vikram Samvat	1987 – 1988
- Barata nacia kalendaro (Ŝaka Samvat)	1854 – 1855
- Kalijugo	5033 – 5034
Budhisma kalendaro	2476
Ĉina kalendaro	4568 / 4628 –; 4569 / 4629 ; 辛未 – 壬申
Etiopa kalendaro	1924 – 1925
Franca respublika kalendaro	140 - 141; CXL -CXLI
Hebrea kalendaro	5692 – 5693
Holocena kalendaro	11932
Irana kalendaro	1310 – 1311
Islama kalendaro	1350 – 1351
- Imperia jaro	Kōki 2592; (皇紀2592年)
- Japana nomo de erao (Jōmon)	11932
Juliana kalendaro	Gregoria minus 10–13 tagoj, depende de tempoperiodo
Korea kalendaro	4265
Tajlanda suna kalendaro	2475

Aktualaĵoj | Eventoj laŭ tago de jaro
◄ | 19-a jarcento | 20-a jarcento | 21-a jarcento | ►
◄ | 1900-aj jaroj | 1910-aj jaroj | 1920-aj jaroj | 1930-aj jaroj | 1940-aj jaroj | 1950-aj jaroj | 1960-aj jaroj | ►
◄◄ | ◄ | 1928 | 1929 | 1930 | 1931 | 1932 | 1933 | 1934 | 1935 | 1936 | ► | ►►

Montraĵo de okazaĵoj en la jaro.

1932 estis superjaro komenciĝanta vendrede (ligilo montras kalendaron).

En la jaro 1932 post Kristo okazis, interalie:

Eventoj

Esperantujo

24-a Universala Kongreso de Esperanto en Parizo.
Ĉesigo de Kontrakto de Helsinki;
Skismo en laborista Esperanto-movado kaj kreo de Internacio de Proleta Esperantistaro.
En Tokio okazis Japana Esperanta Kongreso.
František Omelka kaj Georges Junier eklernis Esperanton.
23-a de marto : Strato en urbo Rio-de-Ĵanejro ricevis nomon Esperanton.
Unua vortaro Rumana-Esperanto publikita de Petro Firu
Hungara Esperanto-Muzeo
Eldonejo EKRELO eldonis novelon la Submarinistoj de A.S.Novikov-Priboj tradukita de E.Blinov.

Mondo

Sauda Arabio : Abdel Aziz as-Saud surtroniĝas
Rusio: fondita Lesozavodsk

Januaro

3-a de januaro - Brita rego arestas kaj malliberas Mohandas Karamchand Gandhi kaj Vallabhai PATEL.
8-a de januaro - Britio: La anglikana ĉefepiskopo de Canterbury malpermesas regeedzigon por divorciĝintoj.
12-a de januaro - Hattie W. Caraway iĝas la unua virino elektita por la Usona Senato
15-a de januaro
- Pierre Laval kolektas novan registaron en Francio.
- Ĉirkaŭ 6 milionoj da senlaboruloj en Germanio
26-a de januaro - Brita submarŝipo M-2 sinkas kun ĉiuj 50 maristoj.
28-a de januaro - Japana Imperio okupacias Ŝanhajon.
29-a de januaro - Auŝtrio: Malplimulteca registaro de Karl Mureschi finas regokrizon.
31-a de januaro - Japanaj militŝipoj atingas Nankinon.

Februaro

2-a de februaro
- Konferenco pri malarmado ekas en Ĝenevo.
- Ligo de Nacioj rerekomendas negocon inter Respubliko Ĉinio kaj Japanio.
4-a de februaro - Japanio okupacias Harbin.
11-a de februaro - Papo Pio la 11-a rekontas Benito Mussolini en Vatikanurbo
18-a de februaro - Japanio deklaras Manchukuo-n (japana nomo de Manĉurio) sendependa el Ĉinio.
27-a de februaro
- Adolf Hitler akiras civitanecon de germanio antaŭ ol balotado.
- Ribelo de Mäntsälä en Suomio

Marto

1-a de marto - Charles Augustus Lindbergh III, bebo filo de Anne Morrow Lindbergh kaj aviadisto Charles Lindbergh estas rabita.
9-a de marto - Eamon De Valera estas elektita regestro de Irlanda Libera Regno, la unua regoŝanĝo en 10 jaroj.
16-a de marto - Eknegoco pri paco inter Ĉinio kaj Japanio.
19-a de marto - Sydney Harbour Bridge inaŭgurita.
20-a de marto - Zepelino Graf Zeppelin komencas stabilan vojon al Sudameriko.

Aprilo-Aŭgusto

6-a de aprilo - Usona prezidanto Herbert C. Hoover favoras limojn pri armilaro.
10-a de aprilo - Paul von Hindenburg elektita prezidanto de Germanio. Adolf Hitler ricevas pli ol 13 milionoj da voĉdonoj.
17-a de aprilo - Haile Selassie anoncas kontraŭsklavisman leĝon en Abisenio
19-a de aprilo - Germana artkomercisto Otto Wacker punita per 19 monatoj pro vendo de malaŭtentikajn pentraĵoj de Vincent van Gogh.
9-a de junio: Pro-Konstitucia Revolucio en Brazilo
22-a de majo: Tavo Burat, itala ĵurnalisto
11-a de junio: La belga astronomo Eugène Joseph Delporte malkovirs en Ukkel la asteroidon (1222) Tina.

Septembro-decembro

9-a de septembro - Hispanio: Kortesoj aprobs la leĝo pri autxonomeco de Katalunio, restatigante la registaron Generalitat.
30-a de oktobro : Irako sendependiĝas pro la fino de la mandato de Ligo de Nacioj.
20-a de novembro - Barcelono: publikigita la katalunlingva vortaro Diccionari general de la llengua catalana, direktita de Pompeu Fabra.
6-a de decembro - Lluís Companys elektita prezidanto de la Parlamento de Katalunio.

Naskiĝoj

4-a de januaro: Carlos Saura, hispana filmreĝisoro (m. 2023)
5-a de januaro: Umberto Eco, itala verkisto (m. 2016)
16-a de januaro: Dian Fossey, usona etologino (m. 1985)
18-a de januaro: Robert Anton Wilson, usona verkisto (m. 2007)
22-a de januaro: Piper Laurie, usona aktorino (m. 2023)
22-a de januaro: Mancur Olson, usona ekonomikisto (m. 1998)
2-a de februaro: János Sárközi, hungara esperantisto (m. 2007)
6-a de februaro: François Truffaut, franca reĝisoro (m. 1984)
13-a de februaro: Lee Chong-Yeong, korea esperantisto kaj honora membro de UEA (m. 2008)
15-a de februaro: Josef Vávrovský, ĉeĥa esperantisto (m. 1946)
26-a de februaro: Johnny Cash, usona kontrea muzikisto (m. 2003)
4-a de marto: Ryszard Kapuściński, pola verkisto (m. 2007)
6-a de marto: Bronisław Geremek, pola politikisto (m. 2008)
18-a de marto: John Updike, usona verkisto (m. 2009)
13-a de aprilo: Orlando Letelier, ĉilia diplomato (m. 1976)
14-a de aprilo: Loretta Lynn, usona kantistino (m. 2022)
19-a de aprilo: Fernando Botero, kolombia artisto (m. 2023)
17-a de majo: Miloslav Vlk, Praga ĉefepiskopo kaj esperantisto (m. 2017)
4-a de junio: John Drew Barrymore, usona aktoro (m. 2004)
7-a de julio: Joe Zawinul, aŭstra ĵazisto (m. 2007)
12-a de julio: Eddy Wally, belga kantisto (m. 2016)
17-a de julio: Quino, argentina bildstriisto, kreinto de la bildstria serio Mafalda (m. 2020)
18-a de julio: Jevgeni Jevtuŝenko, poeto de Rusio (m. 2017)
20-a de julio: Paik Nam-june, korea-usona artisto (m. 2006)
25-a de julio: Imre Ferenczy, hungara esperantisto (m. 2023)
29-a de julio: Luigi Snozzi, svisa arkitekto (m. 2020)
7-a de aŭgusto: Abebe Bikila, etiopa maratonisto (m. 1973)
17-a de aŭgusto: Vidiadhar Surajprasad Naipaul, trinidada verkisto (m. 2018)
18-a de aŭgusto: Luc Montagnier, franca virusologo Nobelpremiita (m. 2022)
30-a de septembro: Shintaro Ishihara, japana aŭtoro, aktoro kaj politikisto (m. 2022)
16-a de oktobro: Guðbergur Bergsson, islanda verkisto (m. 2023)
24-a de oktobro: Pierre-Gilles de Gennes, franca fizikisto (m. 2007)
27-a de oktobro: Sylvia Plath, usona verkisto (m. 1963)
10-a de novembro: Roy Scheider, usona aktoro (m. 2008)
4-a de decembro: Roh Tae-wu, prezidento de Sud-Koreio (m. 2021)
24-a de decembro: On Kawara, japana konceptartisto uzanta Esperanton en siaj verkoj (m. 2014)
28-a de decembro: Nichelle Nichols, usona aktorino (m. 2022)
Roger van Humbeeck, belga esperantisto (m. 1998)

Mortoj

7-a de januaro: André Maginot, franca soldato kaj membro de parlamento (n. 1877)
10-a de januaro: Robert Sterl, germana impresionisma pentristo (n. 1867)
10-a de februaro: Edgar Wallace, brita verkisto (n. 1875)
6-a de marto: John Philip Sousa, usona komponisto de marŝoj (n. 1854)
7-a de marto: Aristide Briand franca politikisto, Nobelpremiito (n. 1862)
7-a de julio: Errico Malatesta, itala anarkiisto (n. 1853)
2-a de aŭgusto: Ignaz Seipel, aŭstra politikisto kaj kanceliero (n. 1876)
7-a de aŭgusto: Karl Wallon, germana esperantisto (n. 1873)
11-a de aŭgusto: Maksimilian Voloŝin, rusia verkisto kaj pentristo (n. 1877)
26-a de septembro: Pierre De Geyter, belga komponisto (n. 1848)
12-a de oktobro: Kunó Klebelsberg, hungara politikisto (n. 1875)
4-a de decembro: Gustav Meyrink, aŭstra verkisto kaj tradukisto (n. 1868)
18-a de decembro: Eduard Bernstein, prusa politikisto (n. 1850)

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.