Ĉapelo ˆ | |
---|---|
 | â |
Ấ | ấ |
Ầ | ầ |
Ẫ | ẫ |
Ẩ | ẩ |
Ậ | ậ |
Ĉ | ĉ |
Ḓ | ḓ |
Ê | ê |
Ế | ế |
Ề | ề |
Ễ | ễ |
Ể | ể |
Ệ | ệ |
Ḙ | ḙ |
Ĝ | ĝ |
Ĥ | ĥ |
Î | î |
Ĵ | ĵ |
Ḽ | ḽ |
Ṋ | ṋ |
Ô | ô |
Ố | ố |
Ồ | ồ |
Ỗ | ỗ |
Ổ | ổ |
Ộ | ộ |
Ŝ | ŝ |
Ṱ | ṱ |
Û | û |
Ṷ | ṷ |
Ŵ | ŵ |
X̂ | x̂ |
Ŷ | ŷ |
Ẑ | ẑ |
Ĝ, minuskle ĝ, estas la 9-a litero de la Esperanta alfabeto, havanta la prononcon [d͡ʒ] kaj la nomon "ĝo". La litero estas ankaŭ uzata en la aleuta lingvo (Unangam Tunuu), havanta prononcon iom similan al voĉa [ĥ] (voĉa uvula frikativo [ʁ]).
Ĝ estas invento de Zamenhof, modifo de G per aldono de cirkumflekso.
Analogaj literoj kaj literkombinoj en aliaj lingvoj
- g en la angla lingvo kiel en George (Georgo)
- j en la angla lingvo kiel en Japan (Japanio)
- џ en la serba kaj makedona lingvo kiel en Џибути (Ĝibutio)
- dzs, aparta litero en la hungara lingvo kiel en Dzsungel (ĝangalo)
- dsch en la germana lingvo kiel en Dschungel (ĝangalo)
- gi/g en la itala lingvo kiel en Gianna/Giovanna (Johana) / gennaio (Januaro)
- dj en la franca lingvo kiel en Djibouti (Ĝibutio)
- dż en la pola lingvo kiel en Dżibuti (Ĝibutio), Dżakarta (Ĝakarto/Jakarta)
- cz en la pola lingvo kiel en liczba (nombro)
- dž en la ĉeĥa lingvo kiel en Džibutsko (Ĝibutio)
- dž en la bosna lingvo kiel en Džibuti (Ĝibutio)
- дж en la rusa lingvo kiel en Джибути (Ĝibutio)
- ჯ en la kartvela lingvo
Surogataj skribosistemoj
Kiel surogata skribosistemo, eblas eviti la ĉapelan signon en situacioj kiam uzo de la normala litero ĝ teknike problemas (historie en nacilingvaj tajpiloj aŭ en telegramoj, moderne ekzemple en poŝtelefonaj mesaĝetoj aŭ iuj retpoŝtaj programoj): tradicia helpa kodo en Esperanto estas la h-sistemo, do reprezentigo de la litero per kombino "gh", kvankam en la 20-a jarcento pli kaj pli uziĝis la x-sistemo, do reprezentigo de la litero per kombino "gx" (avantaĝa por aŭtomata anstataŭigo per la vera ĉapelita litero). Aliaj sistemoj malpli ofte uzatas: el ili menciindas la uzo de la kombinoj gˆ kaj g'.
En komputiloj
En Unikodo, Ĝ kaj ĝ havas la kodojn 284 (deksesume U+011C) kaj 285 (deksesume U+011D), respektive.
Signo | Ĝ ; | ĝ ; | ||
---|---|---|---|---|
Unikoda nomo | LATIN CAPITAL LETTER G WITH CIRCUMFLEX | LATIN SMALL LETTER G WITH CIRCUMFLEX | ||
Enkodigo | dekume | deksesume | dekume | deksesume |
Unikodo | 284 | U+011C | 285 | U+011D |
UTF-8 | 196 156 | C4 9C | 196 157 | C4 9D |
HTML | Ĝ | Ĝ | ĝ | ĝ |
Nomita referenco en HTML | Ĝ | ĝ | ||
ISO 8859-3 | 216 | D8 | 248 | F8 |
|