| Ĉolulo | |||
|---|---|---|---|
 | |||
| arkeologia loko [+] | |||
| Lando | Meksiko | ||
| Regiono | Puebla | ||
| Situo | San Andrés Cholula | ||
| - koordinatoj | 19° 3′ 36″ N, 98° 18′ 36″ U (mapo)19.06-98.31Koordinatoj: 19° 3′ 36″ N, 98° 18′ 36″ U (mapo) | ||
| Areo | 2 km² (200 ha) | ||
|
|||
 |
|||
| Ĉolulo | |||
 Vikimedia Komunejo: Cholula (Mesoamerican site) [+] |
|||
.svg.png.webp){kind=icon}
Ĉolula aŭ Ĉolulo estas arkeologia zono kaj historia loko je 7 kilometroj okcidente de Puebla de Zaragoza, ĉefurbo de la meksika subŝtato Puebla. Estas federacia zono kiu troviĝas inter la municipoj San Pedro Cholula kaj San Andrés Cholula. Ties nomo derivas de la nahuatla vorto Cholollan, kiu signifas "akvo kiu falas al fuĝejo". Temas pri unu el la plej antikvaj setlejoj de Meksiko. Ĝi montras konstantan okupadon el Antaŭklasika Periodo. Spite tion, ties gravo en Mezameriko estis varia laŭlonge de la dumil jaroj de historio de la civilizacio indiĝena de Centrameriko.[1]
La masakro de Ĉolula estis atako farita de la militistoj de la hispana konkistadoro Hernán Cortés survoje al la urbo Tenoĉtitlano en 1519. Laŭ la kronikistoj kaj ankaŭ laŭ Hernán Cortés mem, temis pri preventa militagado kiel reprezalio pro la suspekto pri ebla embusko ene de la urbo Ĉolula, kie ili estis akceptitaj. La rezulto estis la morto de 5000 al 6000 ĉolulanoj, ĉefe civiluloj senarmaj dum malpli ol ses horoj. La ĉolulanoj estis estintaj fidelaj aliancanoj de la aztekoj, sed post tiu militagado kaj la apogo de aliaj urbo-ŝtatoj de la Valo de Meksiko al la hispanaj fortoj, ili iĝis aliancanoj de la hispanaj konkistadoroj.
Notoj
- ↑ Conaculta. «Zona Arqueológica». Arkivigite je 2018-08-28 per la retarkivo Wayback Machine Konsultita la 25an de oktobro 2014.
Bibliografio
- Cortés, Hernán (1520) Segunda carta de relación, rete ĉe arteHistoria Junta de Castilla y León Alirita la 28an de Aŭgusto 2018
- Muñoz Camargo, Diego; Historia de Tlaxcala cap. IV kaj V rete ĉe Cervantes Virtual Arkivigite je 2015-09-24 per la retarkivo Wayback Machine Alirita la 28an de Aŭgusto 2018
- López de Gómara, Francisco (1552) Historia de la conquista de México cap. LX "El castigo que se hizo en los de Chololla por su traición" rete ĉe arteHistoria Junta de Castilla y León Alirita la 28an de Aŭgusto 2018
- Díaz del Castillo, Bernal (1568) Historia verdadera de la conquista de la Nueva España tomo I cap. LXXXI-LXXXIII pp-277-295 Arkivigite je 2010-05-25 per la retarkivo Wayback Machine rete ĉe Cervantes Virtual Alirita la 28an de Aŭgusto 2018
- Sahagún, Bernardino de (2006) Ĝenerala historio pri la aferoj de Nova Hispanio libro doceno cap. XI De como los españoles llegaron a Tlaxcala, que entonces se llamaba Tlexcalla pp.710; navatla versio libro XII cap. XI Allí dice cómo los españoles llegaron allá a Tlaxcala: La que se llama Texcala pp.747-748 ISBN 970-07-6492-3
Eksteraj ligiloj
- Cholula, Tlaxcala, México el 1581
- México Desconocido Cholula, más que templos prehispánicos y coloniales.
19° 04′ Nordo 98° 19′ Okcidento / 19.06 °N, 98.31 °U (mapo)