Νεύματα, με παλαιότερη μορφή, μεταγενέστερη και σύγχρονη μουσική σημειογραφία

Νευματική σημειογραφία ονομάζεται το σύνολο διαφορετικών συστημάτων σημειογραφίας που χρησιμοποιήθηκαν για την απόδοση της δυτικοευρωπαϊκής μουσικής μέχρι την ανακάλυψη του πενταγράμμου και χρησιμοποιούνται ως σήμερα στο γρηγοριανό μέλος και τη βυζαντινή μουσική. Στις νευματικές σημειογραφίες δεν χρησιμοποιούνται φθογγόσημα, τα οποία στο σύστημα του πενταγράμμου δηλώνουν συγκεκριμένους μουσικούς φθόγγους ανεξάρτητα από το τι προηγείται ή ακολουθεί, αλλά νεύματα, τα οποία δηλώνουν το διάστημα, το κατά πόσο δηλαδή θα πρέπει να ανέβει ή να κατέβει η φωνή σε σχέση με τον προηγούμενο φθόγγο.