Zazaki de wexti (gramer)
Etıya de goreyê wextan Zazakiyê Hemıne de antışê wextqısan diyeno arê.
Wextê Nıkay
Kopula (Tr. koşaç) "biyene"
biyene |
Qalıbê motışi |
Misal |
Qalıbê waştene |
Misal |
kesê 1. yewkek |
-an |
ezan |
-i |
ez bi |
kesê 2. yewkek neri |
-ê |
tıyê |
-ê |
tı bê |
kesê 2. yewkek mayki |
-ay |
tıyay |
-ê |
tı bê |
kesê 3. yewkek neri |
-o |
oyo |
-o |
o bo |
kesê 3. yewkek mayki |
-a |
aya |
-o |
a bo |
kesê 1. sıxlet |
-ime |
mayme |
-ime |
ma bime |
kesê 2. sıxlet |
-ê |
şımaê |
-ê |
şıma bê |
kesê 3. sıxlet |
-ê |
êyê |
-ê |
ê bê |
Fêlê ke têde teyveng (konsonant) qediyenê
(Fêlê ke wexto ravêrde de be –rd- qediyenê, labelê beşna wextê nıkay ke –r- erzenê)
werdene |
Qalıbê motışi |
Qalıbê waştene | |||
kesê 1. yewkek |
-an |
ez wenan |
-i |
ez bıweri | |
kesê 2. yewkek neri |
-ê |
tı wenê |
-ê |
tı bıwerê | |
kesê 2. yewkek mayki |
-ay |
tı wenay |
-ê |
tı bıwerê | |
kesê 3. yewkek neri |
-o |
o weno |
-o |
o bıwero | |
kesê 3. yewkek mayki |
-a |
a wena |
-o |
a bıwero | |
kesê 1. sıxlet |
-ime |
ma wenime |
-ime |
ma bıwerime | |
kesê 2. sıxlet |
-ê |
şıma wenê |
-ê |
şıma bıwerê | |
kesê 3. sıxlet |
-ê |
ê wenê |
-ê |
ê bıwerê |
Qalıbê emri
kerdene |
Qalıbê Emri yewkek |
Qalıbê Emri sıxlet | |||
kesê 2. |
-e |
bıke! |
-ên |
bıkerên! | |
olumsuz |
me- |
meke! |
me- |
mekerên! | |
kesê 2. |
-e |
bıwere!/bure! |
-ên |
bıwerên!/burên! | |
olumsuz |
me- |
mewe! |
me- |
mewerên! |
Wextê nıkay de fêlê be beşna -i (têde fêlê transitifi u pasifi)
veciyaene |
Qalıbê motışi |
Qalıbê waştene | ||
kesê 1. yewkek |
-an |
ez veciyenan |
- |
ez veci |
kesê 2. yewkek neri |
-ê |
tı veciyenê |
-yê |
tı veciyê |
kesê 2. yewkek mayki |
-ay |
tı veciyenay |
-yê |
tı veciyê |
kesê 3. yewkek neri |
-o |
o veciyeno |
-yo |
o veciyo |
kesê 3. yewkek mayki |
-a |
a veciyena |
-yo |
a veciyo |
kesê 1. sıxlet |
-ime |
ma veciyenime |
-me |
ma vecime |
kesê 2. sıxlet |
-ê |
şıma veciyenê |
-yê |
şıma veciyê |
kesê 3. sıxlet |
-ê |
ê veciyenê |
-yê |
ê veciyê |
Qalıbê Emri
veciyaene |
Qalıbê Emri yewkek |
Qalıbê Emri sıxlet | ||
kesê 2. |
-ye |
veciye! |
-yên |
veciyên! |
nêbiyayış |
me- |
meveciye! |
me- |
meveciyên! |
Fêlo istısna amaene
amaene |
Qalıbê motışi |
nêbiyayış |
Qalıbê waştene | ||
kesê 1. yewkek |
-an |
ez yenan |
ez nênan |
-ri |
ez bêri |
kesê 2. yewkek neri |
-ê |
tı yenê |
tı nênê |
-rê |
tı bêrê |
kesê 2. yewkek mayki |
-ay |
tı yenay |
tı nênay |
-rê |
tı bêrê |
kesê 3. yewkek neri |
-o |
o yeno |
o nêno |
-ro |
o bêro |
kesê 3. yewkek mayki |
-a |
a yena |
a nêna |
-ro |
a bêro |
kesê 1. sıxlet |
-ime |
ma yenime |
ma nênime |
-rime |
ma bêrime |
kesê 2. sıxlet |
-ê |
şıma yenê |
şıma nênê |
-rê |
şıma bêrê |
kesê 3. sıxlet |
-ê |
ê yenê |
ê nênê |
-rê |
ê bêrê |
Qalıbê Emri
amaene |
Qalıbê Emri yewkek |
Qalıbê Emri sıxlet | ||
kesê 2. |
-ê |
bê |
-ên |
bêrên! |
nêbiyayış |
m- |
mê! |
m- |
mêrên! |
Fêlê ke be beşna –a qediyenê
remaene |
Qalıbê motışi |
Qalıbê waştene | ||
kesê 1. yewkek |
-an |
ez remenan |
-i |
ez bıremi |
kesê 2. yewkek neri |
-ê |
tı remenê |
-ê |
tı bıremê |
kesê 2. yewkek mayki |
-ay |
tı remenay |
-ê |
tı bıremê |
kesê 3. yewkek neri |
-o |
o remeno |
-o |
o bıremo |
kesê 3. yewkek mayki |
-a |
a remena |
-o |
a bıremo |
kesê 1. sıxlet |
-ime |
ma remenime |
-ime |
ma bıremime |
kesê 2. sıxlet |
-ê |
şıma remenê |
-ê |
şıma bıremê |
kesê 3. sıxlet |
-ê |
ê remenê |
-ê |
ê bıremê |
Qalıbê Emri
remaene |
Qalıbê Emri yewkek |
Qalıbê Emri sıxlet | ||
kesê 2. |
bı- |
bıreme! |
bı- |
bıremên! |
Fêlê ke be fêlbend (preverb) ya ki be objeo yanbeki anciyenê
ronıştene |
Qalıbê motışi |
Qalıbê waştene | ||
kesê 1. yewkek |
-an |
ez nışenan ro |
-i |
ez ronışi |
kesê 2. yewkek neri |
-ê |
tı nışenê ro |
-ê |
tı ronışê |
kesê 2. yewkek mayki |
-ay |
tı nışenay ro |
-ê |
tı ronışê |
kesê 3. yewkek neri |
-o |
o nışeno ro |
-o |
o ronışo |
kesê 3. yewkek mayki |
-a |
a nışena ro |
-o |
a ronışo |
kesê 1. sıxlet |
-ime |
ma nışenime ro |
-ime |
ma ronışime |
kesê 2. sıxlet |
-ê |
şıma nışenê ro |
-ê |
şıma ronışê |
kesê 3. sıxlet |
-ê |
ê nışenê ro |
-ê |
ê ronışê |
nêbiyayış |
ro nê- |
ez ro nênışenan |
ro me- |
ez ro menışi |
Qalıbê Emri
ronıştene |
Qalıbê Emri yewkek |
Qalıbê Emri sıxlet | ||
kesê 2. |
ro- |
ronışe! |
ro- |
ronışên! |
nêbiyayış |
ro me- |
ro menışe! |
ro me- |
ro menışên! |
Fêlo istısna biyene
biyene |
Qalıbê motışi |
Qalıbê waştene |
(bı-) | |
kesê 1. yewkek |
-an |
ez benan |
-i |
ez (bı-)bi |
kesê 2. yewkek neri |
-ê |
tı benê |
-ê |
tı bê |
kesê 2. yewkek mayki |
-ay |
tı benay |
-ê |
tı bê |
kesê 3. yewkek neri |
-o |
o beno |
-o |
o bo |
kesê 3. yewkek mayki |
-a |
a bena |
-o |
a bo |
kesê 1. sıxlet |
-ime |
ma benime |
-me |
ma bime |
kesê 2. sıxlet |
-ê |
şıma benê |
-ê |
şıma bê |
kesê 3. sıxlet |
-ê |
ê benê |
-ê |
ê bê |
Qalıbê Emri
biyene |
Qalıbê Emri yewkek |
Qalıbê Emri sıxlet | ||
kesê 2. |
(bı-) |
be!, bıbe! |
bı- |
bên!, bıbên |
nêbiyayış |
me- |
mebe! |
me- |
mebên! |
Fêlo istısna şiyene
şiyene |
Qalıbê motışi |
Qalıbê waştene | ||
kesê 1. yewkek |
-an |
ez veciyenan |
-ri |
ez şori, şêri |
kesê 2. yewkek neri |
-ê |
tı veciyenê |
-rê |
tı şorê, şêrê |
kesê 2. yewkek mayki |
-ay |
tı veciyenay |
-rê |
tı şorê, şêrê |
kesê 3. yewkek neri |
-o |
o veciyeno |
-ro |
o şoro, şêro |
kesê 3. yewkek mayki |
-a |
a veciyena |
-ro |
a şoro, şêro |
kesê 1. sıxlet |
-ime |
ma veciyenime |
-rime |
ma şorime, şêrime |
kesê 2. sıxlet |
-ê |
şıma veciyenê |
-rê |
şıma şorê, şêrê |
kesê 3. sıxlet |
-ê |
ê veciyenê |
-rê |
ê şorê, şêrê |
Qalıbê Emri
veciyaene |
Qalıbê Emri yewkek |
Qalıbê Emri sıxlet | ||
kesê 2. |
- |
şo! |
-rên |
şorên! şêrên! |
Fêlo istısna vatene
vatene |
Qalıbê motışi |
Qalıbê waştene | ||
kesê 1. yewkek |
-an |
ez vanan |
-i |
ez vaci |
kesê 2. yewkek neri |
-ê |
tı vanê |
-ê |
tı vacê |
kesê 2. yewkek mayki |
-ay |
tı vanay |
-ê |
tı vacê |
kesê 3. yewkek neri |
-o |
o vano |
-o |
o vaco |
kesê 3. yewkek mayki |
-a |
a vana |
-o |
a vaco |
kesê 1. sıxlet |
-ime |
ma vanime |
-ime |
ma vacime |
kesê 2. sıxlet |
-ê |
şıma vanê |
-ê |
şıma vacê |
kesê 3. sıxlet |
-ê |
ê vanê |
-ê |
ê vacê |
Qalıbê Emri
vatene |
Qalıbê Emri yewkek |
Qalıbê Emri sıxlet | ||
kesê 2. |
- |
vace! |
-ên |
vacên! |
nêbiyayış |
me- |
mevace! |
me- |
mevacên! |
Wextê nıkayo a saetên
amaene
amaene |
Qalıbê motışi |
|
Şıklê antışi'ê 2. dereceo nezdi |
Şıklê antışi'ê 2. dereceo dûri |
kesê 1. yewkek |
-an |
ezo yenan |
ez nawo yenan |
- |
kesê 2. yewkek neri |
-ê |
tıyê yenê |
tı naê yenê |
tı haê yenê |
kesê 2. yewkek mayki |
-ay |
tıyay yenay |
tı naway yenay |
tı haway yenay |
kesê 3. yewkek neri |
-o |
oyo yeno |
o nawo yeno |
o hawo yeno |
kesê 3. yewkek mayki |
-a |
awa yena |
a nawa yena |
a hawa yena |
kesê 1. sıxlet |
-ime |
maê yenime |
ma naê yenime |
- |
kesê 2. sıxlet |
-ê |
şımaê yenê |
şıma naê yenê |
şıma haê yenê |
kesê 3. sıxlet |
-ê |
êyê yenê |
ê naê yenê |
ê haê yenê |
Wexto ravêre – Wexto ravêrdeo diyae u musae
Fêlê intransitifê (bêvêrê) ke têde be teyveng (konsonant) qediyenê
mendene |
ravêrdeo diyae |
ravêrdeo musae | ||
kesê 1. yewkek |
-an |
ez mendan |
-an |
ez mendan |
kesê 2. yewkek neri |
-i |
tı mendi |
-ê |
tı mendê |
kesê 2. yewkek mayki |
-ay |
tı menday |
-ay |
tı menday |
kesê 3. yewkek neri |
- |
o mend |
-o |
o mendo |
kesê 3. yewkek mayki |
-e |
a mende |
-a |
a menda |
kesê 1. sıxlet |
-ime |
ma mendime |
-ime |
ma mendime |
kesê 2. sıxlet |
-i |
şıma mendi |
-ê |
şıma mendê |
kesê 3. sıxlet |
-i |
ê mendi |
-ê |
ê mendê |
Fêlê intransitifê (bêvêrê) ke be –a qediyenê
veciyaene |
ravêrdeo diyae |
ravêrdeo musae | ||
kesê 1. yewkek |
-wan |
ez veciyawan |
-wan |
ez veciyawan |
kesê 2. yewkek neri |
-y |
tı veciyay |
-ê |
tı veciyaê |
kesê 2. yewkek mayki |
-ay |
tı veciyay |
-way |
tı veciyaway |
kesê 3. yewkek neri |
- |
o veciya |
-o |
o veciyao |
kesê 3. yewkek mayki |
-e, -ê |
a veciyae, veciyê |
-wa |
a veciyawa |
kesê 1. sıxlet |
-yme |
ma veciyayme |
-yme |
ma veciyayme |
kesê 2. sıxlet |
-y |
şıma veciyay |
-ê |
şıma veciyaê |
kesê 3. sıxlet |
-y |
ê veciyay |
-ê |
ê veciyaê |
Fêlê intransitifê (bêvêrê) ke be -e qediyenê
amaene |
ravêrdeo diyae |
ravêrdeo musae | ||
kesê 1. yewkek |
-yan |
ez ameyan |
-yan |
ez ameyan |
kesê 2. yewkek neri |
-y |
tı amey |
-yê |
tı ameyê |
kesê 2. yewkek mayki |
-yay |
tı ameyay |
-yay |
tı ameyay |
kesê 3. yewkek neri |
- |
o ame |
-o |
o ameo |
kesê 3. yewkek mayki |
-e, -ê |
a ameye, amê |
-ya |
a ameya |
kesê 1. sıxlet |
-yme |
ma ameyme |
-yme |
ma ameyme |
kesê 2. sıxlet |
-y |
şıma amey |
-yê |
şıma ameyê |
kesê 3. sıxlet |
-y |
ê amey |
-yê |
ê ameyê |
Fêlê intransitifê (bêvêrê) ke be -i qediyenê
şiyene |
ravêrdeo diyae |
ravêrdeo musae | ||
kesê 1. yewkek |
-yan |
ez şiyan |
-yan |
ez şiyan |
kesê 2. yewkek neri |
-y |
tı şiy |
-yê |
tı şiyê |
kesê 2. yewkek mayki |
-yay |
tı şiyay |
-yay |
tı şiyay |
kesê 3. yewkek neri |
- |
o şi |
-o |
o şiyo |
kesê 3. yewkek mayki |
-e, -ê |
a şiye, amê |
-ya |
a şiya |
kesê 1. sıxlet |
-me |
ma şime |
-me |
ma şime |
kesê 2. sıxlet |
-y |
şıma şiy |
-yê |
şıma şiyê |
kesê 3. sıxlet |
-y |
ê şiy |
-yê |
ê şiyê |
Note: -y’o ke peybendê -iy de, tenya şıklê sıxletiye ifade keno, coke ra heni nusiyeno; telefuz de –i vanê.
Fêlê transitifê (bêvêrê) be teyveng (kosonant) qediyenê
werdene |
ravêrdeo diyae - kerdoğ |
biyoği ra antış |
ravêrdeo musae |
kerdoği ra antış |
biyoği ra antış |
kesê 1. yewkek |
mı werd |
ez werdan |
-o |
mı werdo |
ez werdan |
kesê 2. yewkek neri |
to werd |
tı werdi |
-o |
to werdo |
tı werdê |
kesê 2. yewkek mayki |
to werd |
tı werday |
-o |
to werdo |
tı werday |
kesê 3. yewkek neri |
ey werd |
o werd |
-o |
ey werdo |
o werdo |
kesê 3. yewkek mayki |
ae werd |
a werde |
-o |
ae werdo |
a werda |
kesê 1. sıxlet |
ma werd |
ma werdime |
-o |
ma werdo |
ma werdime |
kesê 2. sıxlet |
şıma werd |
şıma werdi |
-o |
şıma werdo |
şıma werdê |
kesê 3. sıxlet |
inan werd |
ê werdi |
-o |
inan werdo |
ê werdê |
Fêlê transitifê (bêvêrê) ke be -a qediyenê
daene |
ravêrdeo diyae – kerdoğ |
biyoği ra antış |
ravêrdeo musae |
kerdoği ra antış |
biyoği ra antış |
kesê 1. yewkek |
mı da |
ez dawan |
-o |
mı dao |
ez dawan |
kesê 2. yewkek neri |
to da |
tı day |
-o |
to dawo |
tı daê |
kesê 2. yewkek mayki |
to da |
tı daway |
-o |
to dao |
tı daway |
kesê 3. yewkek neri |
ey da |
o da |
-o |
ey dao |
o dao |
kesê 3. yewkek mayki |
ae da |
a dae, dê |
-o |
ae dao |
a dawa |
kesê 1. sıxlet |
ma da |
ma dayme |
-o |
ma dao |
ma dayme |
kesê 2. sıxlet |
şıma da |
şıma day |
-o |
şıma dao |
şıma daê |
kesê 3. sıxlet |
inan da |
ê day |
-o |
inan dao |
ê daê |
Wexto ravêrdeo a saetên
Fêlanê intrasitifan de
şiyene |
diyae |
Şıklê antışiyê 2. dereceo nezdi |
Şıklê antışiyê 2. dereceo dûri |
musae | ||
kesê 1. yewkek |
-an |
ezo şiyan |
ez nawo şiyan |
- |
-an |
ezo şiyan |
kesê 2. yewkek neri |
-y |
tıyê şiy |
tı naê şiy |
tı haê şiy |
-yê |
tıyê şiyê |
kesê 2. yewkek mayki |
-yay |
tıyay şiyay |
tı naway şiyay |
tı haway şiyay |
-yay |
tıyay şiyay |
kesê 3. yewkek neri |
- |
oyo şi |
o nawo şi |
o hawo şi |
-yo |
oyo şiyo |
kesê 3. yewkek mayki |
-ye |
awa şiye |
a nawa şiye |
a hawa şiye |
-ya |
awa şiya |
kesê 1. sıxlet |
-me |
maê şime |
ma naê şime |
- |
-me |
maê şime |
kesê 2. sıxlet |
-y |
şımaê şiy |
şıma naê şiy |
şıma haê şiy |
-yê |
şımaê şiyê |
kesê 3. sıxlet |
-y |
êyê şiy |
ê naê şiy |
ê haê şiy |
-yê |
êyê şiyê |
Fêlanê transitifan (vêrınan) de
werdene |
diyae - kerdoğ |
Şıklê antışiyê 2. |
kesê 1. yewkek |
mıno werd |
mı nawo werd |
kesê 2. yewkek neri |
toyê werd |
to naê/haê werd |
kesê 2. yewkek mayki |
toyay werd |
to naway/haway werd |
kesê 3. yewkek neri |
oyo werd |
ey nawo/hawo werd |
kesê 3. yewkek mayki |
awa werd |
ae nawo/hawo werd |
kesê 1. sıxlet |
maê werd |
ma naê/haê werd |
kesê 2. sıxlet |
şımaê werd |
şıma naê/haê werd |
kesê 3. sıxlet |
inanê werd |
inan naê/haê werd |
Hêkata Wextê ravêrdeyi (pluperfect)
Fêlê intransitifê (bêvêrê) ke be teyveng qediyenê
mendene | ||
kesê 1. yewkek |
-i biyan |
ez mendi biyan |
kesê 2. yewkek neri |
-i biy |
tı mendi biy |
kesê 2. yewkek mayki |
-i biyay |
tı mendi biyay |
kesê 3. yewkek neri |
-i bi |
o mendi bi |
kesê 3. yewkek mayki |
-i biye |
a mendi biye |
kesê 1. sıxlet |
-i bime |
ma mendi bime |
kesê 2. sıxlet |
-i biy |
şıma mendi biy |
kesê 3. sıxlet |
-i biy |
ê mendi biy |
Note: -y’o ke peybendê -iy de, tenya şıklê sıxletiye ifade keno, coke ra heni nusiyeno; telefuz de –i vanê.
Fêlê intransitifê(bêvêrê) ke be –a qediyenê
veciyaene | ||
kesê 1. yewkek |
-y biyan |
ez veciyay biyan |
kesê 2. yewkek neri |
-y biy |
tı veciyay biy |
kesê 2. yewkek mayki |
-y biyay |
tı veciyay biyay |
kesê 3. yewkek neri |
-y bi |
o veciyay bi |
kesê 3. yewkek mayki |
-y biye |
a veciyay biye |
kesê 1. sıxlet |
-y bime |
ma veciyay bime |
kesê 2. sıxlet |
-y biy |
şıma veciyay biy |
kesê 3. sıxlet |
-y biy |
ê veciyay biy |
Fêlê intransitifê (bêvêrê) ke be –e qediyenê
amaene |
ravêrdeo diyae | |
kesê 1. yewkek |
-y biyan |
ez amey biyan |
kesê 2. yewkek neri |
-y biy |
tı amey biy |
kesê 2. yewkek mayki |
-y biyay |
tı amey biyay |
kesê 3. yewkek neri |
-y bi |
o amey bi |
kesê 3. yewkek mayki |
-y biye |
a amey biye |
kesê 1. sıxlet |
-y bime |
ma amey bime |
kesê 2. sıxlet |
-y biy |
şıma amey biy |
kesê 3. sıxlet |
-y biy |
ê amey biy |
Fêlê intransitifê (bêvêrê) ke be –i qediyenê
şiyene |
ravêrdeo diyae | |
kesê 1. yewkek |
-yan |
ez şi biyan |
kesê 2. yewkek neri |
-y |
tı şi biy |
kesê 2. yewkek mayki |
-yay |
tı şi biyay |
kesê 3. yewkek neri |
- |
o şi bi |
kesê 3. yewkek mayki |
-e, -ê |
a şi biye |
kesê 1. sıxlet |
-yme |
ma şi bime |
kesê 2. sıxlet |
-y |
şıma şi biy |
kesê 3. sıxlet |
-y |
ê şi biy |
Fêlê transitifê (vêrınê) ke be teyveng qediyenê
werdene |
kerdoği ra antış |
biyoği ra antış | |
kesê 1. yewkek |
-i bi |
mı werdi bi |
ez werdi biyan |
kesê 2. yewkek neri |
-i bi |
to werdi bi |
tı werdi biy |
kesê 2. yewkek mayki |
-i bi |
to werdi bi |
tı werdi biyay |
kesê 3. yewkek neri |
-i bi |
ey werdi bi |
o werdi bi |
kesê 3. yewkek mayki |
-i bi |
ae werdi bi |
a werdi biye |
kesê 1. sıxlet |
-i bi |
ma werdi bi |
ma werdi bime |
kesê 2. sıxlet |
-i bi |
şıma werdi bi |
şıma werdi biy |
kesê 3. sıxlet |
-i bi |
inan werdi bi |
ê werdi biy |
Fêlê transitifê (vêrınê) ke be teyveng qediyenê
werdene |
kerdoği ra antış |
biyoği ra antış | |
kesê 1. yewkek |
-ay bi |
mı day bi |
ez day biyan |
kesê 2. yewkek neri |
-ay bi |
to day bi |
tı day biy |
kesê 2. yewkek mayki |
-ay bi |
to day bi |
tı day biyay |
kesê 3. yewkek neri |
-ay bi |
ey day bi |
o day bi |
kesê 3. yewkek mayki |
-ay bi |
ae day bi |
a day biye |
kesê 1. sıxlet |
-ay bi |
ma day bi |
ma day bime |
kesê 2. sıxlet |
-ay bi |
şıma day bi |
şıma day biy |
kesê 3. sıxlet |
-ay bi |
inan day bi |
ê day biy |
Hêkata wextê nıkay (imperfect)
Fêlê intransitifê (bêvêrê) ke be teyveng qediyenê
mendene | ||
kesê 1. yewkek |
-êne |
ez mendêne |
kesê 2. yewkek neri |
-êne |
tı mendêne |
kesê 2. yewkek mayki |
-êne |
tı mendêne |
kesê 3. yewkek neri |
-êne |
o mendêne |
kesê 3. yewkek mayki |
-êne |
a mendêne |
kesê 1. sıxlet |
-êne |
ma mendêne |
kesê 2. sıxlet |
-êne |
şıma mendêne |
kesê 3. sıxlet |
-êne |
ê mendêne |
Fêlê be fêlbend ya ki biyoğo yanbeki
ronıştene | ||
kesê 1. yewkek |
-êne |
ez nıştêne ro |
kesê 2. yewkek neri |
-êne |
tı nıştêne ro |
kesê 2. yewkek mayki |
-êne |
tı nıştêne ro |
kesê 3. yewkek neri |
-êne |
o nıştêne ro |
kesê 3. yewkek mayki |
-êne |
a nıştêne ro |
kesê 1. sıxlet |
-êne |
ma nıştêne ro |
kesê 2. sıxlet |
-êne |
şıma nıştêne ro |
kesê 3. sıxlet |
-êne |
ê nıştêne ro |
Fêlê intransitifê (bêvêrê) ke be –a qediyenê
veciyaene | ||
kesê 1. yewkek |
-êne |
ez veciyaêne |
kesê 2. yewkek neri |
-êne |
tı veciyaêne |
kesê 2. yewkek mayki |
-êne |
tı veciyaêne |
kesê 3. yewkek neri |
-êne |
o veciyaêne |
kesê 3. yewkek mayki |
-êne |
a veciyaêne |
kesê 1. sıxlet |
-êne |
ma veciyaêne |
kesê 2. sıxlet |
-êne |
şıma veciyaêne |
kesê 3. sıxlet |
-êne |
ê veciyaêne |
Fêlê intransitifê (bêvêrê) ke be –e qediyenê
amaene | ||
kesê 1. yewkek |
-yne |
ez ameyne |
kesê 2. yewkek neri |
-yne |
tı ameyne |
kesê 2. yewkek mayki |
-yne |
tı ameyne |
kesê 3. yewkek neri |
-yne |
o ameyne |
kesê 3. yewkek mayki |
-yne |
a ameyne |
kesê 1. sıxlet |
-yne |
ma ameyne |
kesê 2. sıxlet |
-yne |
şıma ameyne |
kesê 3. sıxlet |
-yne |
ê ameyne |
Fêlê intransitifê (bêvêrê) ke be –i qediyenê
şiyene | ||
kesê 1. yewkek |
-yêne |
ez şiyêne |
kesê 2. yewkek neri |
-yêne |
tı şiyêne |
kesê 2. yewkek mayki |
-yêne |
tı şiyêne |
kesê 3. yewkek neri |
-yêne |
o şiyêne |
kesê 3. yewkek mayki |
-yêne |
a şiyêne |
kesê 1. sıxlet |
-yêne |
ma şiyêne |
kesê 2. sıxlet |
-yêne |
şıma şiyêne |
kesê 3. sıxlet |
-yêne |
ê şiyêne |
Fêlê transitifê (vêrınê) ke be teyveng qediyenê
werdene |
kerdoği ra antış |
biyoği ra antış | |
kesê 1. yewkek |
-êne |
mı werdêne |
ez werdêne |
kesê 2. yewkek neri |
-êne |
to werdêne |
tı werdêne |
kesê 2. yewkek mayki |
-êne |
to werdêne |
tı werdêne |
kesê 3. yewkek neri |
-êne |
ey werdêne |
o werdêne |
kesê 3. yewkek mayki |
-êne |
ae werdêne |
a werdêne |
kesê 1. sıxlet |
-êne |
ma werdêne |
ma werdêne |
kesê 2. sıxlet |
-êne |
şıma werdêne |
şıma werdêne |
kesê 3. sıxlet |
-êne |
inan werdêne |
ê werdêne |
Fêlê transitifê (vêrınê) ke be -a qediyenê
daene |
kerdoği ra antış |
biyoği ra antış | |
kesê 1. yewkek |
-êne |
mı daêne |
ez daêne |
kesê 2. yewkek neri |
-êne |
to daêne |
tı daêne |
kesê 2. yewkek mayki |
-êne |
to daêne |
tı daêne |
kesê 3. yewkek neri |
-êne |
ey daêne |
o daêne |
kesê 3. yewkek mayki |
-êne |
ae daêne |
a daêne |
kesê 1. sıxlet |
-êne |
ma daêne |
ma daêne |
kesê 2. sıxlet |
-êne |
şıma daêne |
şıma daêne |
kesê 3. sıxlet |
-êne |
inan daêne |
ê daêne |
Hêkata wextê nıkay’a saetêne
Fêlê intransitifê (bêvêrê) ke be teyveng qediyenê
mendene | ||
kesê 1. yewkek |
-êne |
ezo mendêne |
kesê 2. yewkek neri |
-êne |
tıyê mendêne |
kesê 2. yewkek mayki |
-êne |
tıyay mendêne |
kesê 3. yewkek neri |
-êne |
oyo mendêne |
kesê 3. yewkek mayki |
-êne |
awa mendêne |
kesê 1. sıxlet |
-êne |
maê mendêne |
kesê 2. sıxlet |
-êne |
şımaê mendêne |
kesê 3. sıxlet |
-êne |
êyê mendêne |
Fêlanê transitifan (vêrınan) de
werdene |
kerdoği ra antış | |
kesê 1. yewkek |
-êne |
mıno werdêne |
kesê 2. yewkek neri |
-êne |
toyê werdêne |
kesê 2. yewkek mayki |
-êne |
toyay werdêne |
kesê 3. yewkek neri |
-êne |
oyo werdêne |
kesê 3. yewkek mayki |
-êne |
awa werdêne |
kesê 1. sıxlet |
-êne |
maê werdêne |
kesê 2. sıxlet |
-êne |
şımaê werdêne |
kesê 3. sıxlet |
-êne |
inanê werdêne |
Wexto bıamae (future)
Fêlê ke be teyveng qediyenê
werdene |
Qalıbê waştene |
alternatif | |
kesê 1. yewkek |
-i |
ezo bıweri |
ez do bıweri |
kesê 2. yewkek neri |
-ê |
tıyê bıwerê |
tı do bıwerê |
kesê 2. yewkek mayki |
-ê |
tıyay bıwerê |
tı do bıwerê |
kesê 3. yewkek neri |
-o |
oyo bıwero |
o do bıwero |
kesê 3. yewkek mayki |
-o |
awa bıwero |
a do bıwero |
kesê 1. sıxlet |
-ime |
maê bıwerime |
ma do bıwerime |
kesê 2. sıxlet |
-ê |
şımaê bıwerê |
şıma do bıwerê |
kesê 3. sıxlet |
-ê |
êyê bıwerê |
ê do bıwerê |
Fêlo istisna amaene
amaene |
Qalıbê waştene |
alternatif | |
kesê 1. yewkek |
-ri |
ezo bêri |
ez do bêri |
kesê 2. yewkek neri |
-rê |
tıyê bêrê |
tı do bêrê |
kesê 2. yewkek mayki |
-rê |
tıyay bêrê |
tı do bêrê |
kesê 3. yewkek neri |
-ro |
oyo bêro |
o do bêro |
kesê 3. yewkek mayki |
-ro |
awa bêro |
a do bêro |
kesê 1. sıxlet |
-rime |
maê bêrime |
ma do bêrime |
kesê 2. sıxlet |
-rê |
şımaê bêrê |
şıma do bêrê |
kesê 3. sıxlet |
-rê |
êyê bêrê |
ê do bêrê |
Hêkata wextê bıamaey (future perfect)
Antışê xo zey hêkata wextê nıkao, tenya verbend bı- ya ki fêlbend şaniyeno beşna fêli ver.
mendene | ||
kesê 1. yewkek |
-êne |
ez (gani) bımendêne |
kesê 2. yewkek neri |
-êne |
tı (gani) bımendêne |
kesê 2. yewkek mayki |
-êne |
tı (gani) bımendêne |
kesê 3. yewkek neri |
-êne |
o (gani) bımendêne |
kesê 3. yewkek mayki |
-êne |
a (gani) bımendêne |
kesê 1. sıxlet |
-êne |
ma (gani) bımendêne |
kesê 2. sıxlet |
-êne |
şıma (gani) bımendêne |
kesê 3. sıxlet |
-êne |
ê (gani) bımendêne |
Fêlê be fêlbend ya ki be biyoğo yanbeki
ronıştene | ||
kesê 1. yewkek |
-êne |
ez (gani) ronıştêne |
kesê 2. yewkek neri |
-êne |
tı (gani) ronıştêne |
kesê 2. yewkek mayki |
-êne |
tı (gani) ronıştêne |
kesê 3. yewkek neri |
-êne |
o (gani) ronıştêne |
kesê 3. yewkek mayki |
-êne |
a (gani) ronıştêne |
kesê 1. sıxlet |
-êne |
ma (gani) ronıştêne |
kesê 2. sıxlet |
-êne |
şıma (gani) ronıştêne |
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.