Tehran
Tehran (be Farski: تهران) paytextê dewleta İranio. Tehran mıntıqa ra zımey İrani dero. Deryayê Xezeri Tehran ra nezdiyo u Tehran bacarê de İranio tewr gırdo.
Tehran | |
---|---|
Melumat | |
Dewr | Paytext, city of Iran, Megasûke û global city |
Dewlete | İran |
Mıntıqa | Greater Tehran |
Merkezê idareyi | İran, Qajar Iran, Pahlavi Iran, Tehran û Tehran County |
Ware | Central District |
Erd | 686 km2 |
Nıfus | 8 693 706 |
Berziye | 1 200 m |
Serdar | Alireza Zakani |
Kodê têlefoni | 021 |
Leteyê saete | UTC+03:30 |
Kodê posteyi | 13ххх-15ххх |
Zıwano resmi | Farski |
Sazbiyayış | |
Geokod | 112931 |
Website | www.tehran.ir |
Xerita | |
Xerita | |
Tarix
Merdumanê ilmê arkeolociye çım de Tehran serra 6000 İ.R. (İsay ra raver) de vıraziyao. Tehran seserra 9ıne de yew dewa qıckeke biya. Seserra 13ıne de Moğolan Tehran kerdo xırabe. Seserra 17ıne de hukımdaranê dewleta Safewiyan Tehran de seraiy vıraştê, feqet serra 1795ıne de Tehran biyo paytextê İrani. Wextê Cengê Dınyayê II.ıne Britanya Gırde u Rusya Tehran işğal kerdo. Wextê cengê İrani u İraqi de bacarê Tehrani be fızeyan u bomban isabet gırewto u na semed ra tayê bina u bani tede biyê xırabe.
İklım u nıfus
İklimê Tehrani tênıno. Amnani Tehran zaf germıno, feqet zımıstani zaf serdıno u vewre zaf varena. Nıfusê Tehrani 7.160.094o. Feqet nıfusê metropolê Tehrani 14 milyonio. Zaf mıxtelıf mıleti tede cıwiyenê; zey şarê Farsan, Azeriyan, Kurdan, Ermeniyan, Mazenderanan, Gilanıcan, Yehudiyan u şarê bini.
Heway Tehran | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Aşmi/Mengi | Çel | Şbt | Adr | Nsn | Gln | Hzr | Tmz | Tbx | Kşk | Tşv | Tşp | Kan | Serre |
Tewr vêşi germ °C (°F) | 19.6 (67.3) |
23 (73) |
28 (82) |
32.4 (90.3) |
37 (99) |
41 (106) |
43 (109) |
42 (108) |
38 (100) |
33.4 (92.1) |
26 (79) |
21 (70) |
43 (109) |
Tewr nızm germ °C (°F) | 7.9 (46.2) |
10.4 (50.7) |
15.4 (59.7) |
22.1 (71.8) |
27.9 (82.2) |
33.9 (93) |
36.6 (97.9) |
35.6 (96.1) |
31.6 (88.9) |
24.4 (75.9) |
16.2 (61.2) |
10 (50) |
22.7 (72.9) |
Tewr nızm honık °C (°F) | -1 (30) |
1 (34) |
5 (41) |
12 (54) |
16 (61) |
22 (72) |
26 (79) |
24 (75) |
21 (70) |
14 (57) |
7 (45) |
2 (36) |
12 (54) |
Tewr vêşi honık °C (°F) | -15 (5) |
-13 (9) |
-8 (18) |
-4 (25) |
2.4 (36.3) |
5 (41) |
14 (57) |
13 (55) |
9 (48) |
2.8 (37) |
-7 (19) |
-13 (9) |
−15 (5) |
Vartış mm (inches) | 34.6 (1.362) |
32.2 (1.268) |
40.8 (1.606) |
30.7 (1.209) |
15.4 (0.606) |
3 (0.12) |
2.3 (0.091) |
1.8 (0.071) |
1.1 (0.043) |
10.9 (0.429) |
26 (1.02) |
34 (1.34) |
232.8 (9.165) |
Saeta tici | 166.6 | 172.7 | 210.9 | 267.0 | 287.8 | 348.2 | 366.4 | 351.4 | 327.4 | 278.6 | 147.4 | 141.2 | 3,065.6 |
Çıme: [1] |
İdare
Cayê Tehran zımeyê İrano.Zıme de Şemınarat,rocvetış de Demavend,veroc de İslamşehr,Pakdeşt u Rey,rocawan de Kerac u Şehriyar estê.Tehran de 22 nahiyey estê;
- Abbas Abad, Efsariye, Amaniye, Amir Abad, Aryashahr
- Bagh Feiz, Baharestan
- Darakeh, Darband, Dardasht, Darabad, Darrous, Dehkadeh Olampik
- Ekhtiyariyeh, Ekbatan, Elahiyeh, Evin,
- Farmaniye, Fereshteh
- Gheitariye, Gholhak, Gisha, Gomrok
- Hasan Abad
- Camaran, Cennet Abad, Cevadiye, Comhuri, Cordan
- Lavizan
- Mehran
- Narmak, Navab, Nazi Abad, Niavaran
- Park-e Shahr, Pasdaran, Piroozi, Punak, Rey
- Sa'adat Abad, Sadeghiye, Seyed Khandan, Sohrevardi
- Shahrara, Shahr-e ziba, Shahrak-e Gharb, Shemiran
- Tajrish, Tehranno, Tehranpars, Tehransar
- Vanak, Velenjak
- Yaft Abad, Yusef Abad
- Zafaraniye
Ekonomiye u spor
Sûka Tehrani zaf raver şiyo. Banê xeylê berzi u binayê ke hetê mımarine ra mıkemmel vıraziyê, tede estê. Tehran bacarê dewizio, paytextê borsao, merkezê iqtısad u siyasetê İranio. Tehran de fabrikê wesaitan (ereban), ê elektronik u çhekan u çimentoy u tekstili estê. Gımarê heway u problemê trafikê Tehrani zaf gıranê. Tehran de sistemê metroy esto, feqet bes niyo. Tehran de 45 kolec u universıtey estê.
Şeş taxımê futboli Tehran de kay kenê: Pirouzi/Persepolis, Saba Battery, Saipa, Rah Ahan, Pas Tehran, Esteqlâl.
Galeriye
Sûkê bıray
Minsk, Londra, Pekin, Kabil, Brasília, Havana, Berlin, Beğdad, Kuwait City, Moskowa, Sankt Petersburg, Xartum, Duşanbe, Karakas, Sana, Los Angeles, Seul, Pretoria, Pavlodar, Kinşasa, Manila, Bangkok, Budapeşt, Tıflis û Dubai
Referansi
- TEHRAN MEHRABAD weather summary (1951). I.R OF IRAN METEOROLOGICAL ORGANIZATION (IRIMO)